Halk beyninde pek fazla tanınmayan Periferik Atardamar Hastalığı (PAH), dirimlik riziko oluşturması nedeniyle ciddiye alınması gereken tıpkı esenlik sorunu olarak serencam dönemde kesif görülmeye başladı. İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Kalp ve Huy Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. İhsan Alur, Periferik Atardamar hastalığının ilerleyici yaradılış sertleşmesi (kireçlenmesi) dolayısıyla bacaklara içki taşıyan atardamarlarda daralma yahut tıkanma ile sonuçlanan, kâh komplikasyonlar ve antrparantez ölümle sonuçlanan bunaltıcı benzeri damar hastalığı olduğunu söyledi.
“30 MİLYONDAN ÇOK KİŞİYİ ETKİLEDİ”
İnsan ömründe beklenen dirim süresi artışıyla ilişkili adına sıklığı anbean artan Periferik Arter hastalığının, günümüzde kısaca 30 milyondan fazla insanı etkilediğini kaydeden Önsezi ve Yaradılış Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. İhsan Alur, Türkiye’bile Veli Bölgesi’nde yapılan bir çalışmada umumi nüfusta bu hastalığın görülme sıklığının yüzdelik 19.7 yerine bulunduğunu vurguladı.
“SEÇKIN 5 KİŞİDEN 1’İ RİSK ALTINDA”
Günümüzde seçme 5 yetişkinden birinin hayatı süresince bu hastalığa yakalanma riski taşıdığına dikkat çekici Op. Dr. İhsan Alur, “65 yaşına büyüklüğünde risk faktörü olan şahıslar, olmayanlara göre 2.4 hatim; 65 yaşından bilahare ise 4 kattan daha aşkın sıklıkta PAH’a yakalanma riskine sahiptirler. Erkeklerde PAH görülme sıklığı yüzde 25.8, kadınlarda ise yüzdelik 17.2’dir. Yani erkekler kadınlara göre çıktı risk altındadır” diye konuştu.
Op. Dr. İhsan Alur, ‘Atardamar Hastalığı’ olarak da adlandırılan Periferik Arter Hastalığındaki riziko faktörlerini ise şöyle sıraladı:
“Ayvaz seks, encam yaş (alelhusus 65 gözyaşı ve üstü), sigara veya esrar kullanımı, hiperlipidemi (kanda yağ seviyesi yüksekliği), hipertansiyon (faziletkâr gerginlik), diyabet ve metabolik gösterge PAH için riziko faktörleridir.”
“KADEM VE KADEM KAYIPLARI GİDEREK ARTIYOR”
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği Metabolik Nişane Çalışma Grubu’nun yayınladığı kılavuzda metabolik sendromun; insülin direnciyle başlayan poyra çevresi yağlanması, glukoz intoleransı (muamma şeker) yahut şeker, dislipidemi, hipertansiyon ve koroner atardamar hastalığı (KAH) kadar sistemik bozuklukların birbirine eklendiği ölümsek bire bir hormon bozukluğu namına tanımlandığına dikkat çeken Op. Dr. İhsan Alur, şöyle bitmeme etti:
“Türkiye’de Mağrip Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında, total kolesterin (zaman yağları olan LDL, HDL ve VLDL değerlerinin riyazi toplamıdır) düzeyleri bağan olmakla gelişigüzel, sigara/kötü kullanımının yaygınlaşması, sonuç yıllarda anbean artan begayet kilo (obezite) sorunu, diyabet ve yüksek voltaj sıklığında artma olması önemli mesail olarak karşımıza çıkmaktadır. Türkiye’nin güre nüfusa cemaat olmasına rağmen, yukarıda bahsettiğimiz nedenlerden dolayı aterosklerotik huy hastalığının (PAH) yaygınlaşması ve bu hastalığa kapalı istenmeyen komplikasyonlar (yürümekle oluşan yahut dinlenme basamak ağrısı, ayaklarda ve bacaklarda iyileşmeyen yaralar, basamak ya dahi bacak kaybı, üste hastanın hayatını kaybetmesi gibi) anbean mütezayit oranlarda karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle, bu hastalığa cebin uyanık olmamız ve tanıda/tedavide aceleci hareket etmemiz çok önemlidir. PAH asemptomatik (ilinek ve bulgularının olmaması) olabileceği üzere atipik (sıradışı) belirtilerle birlikte seyredebilir. Bu yüzden bu hastalığın tanısında atlama evet üstelik rötar tür.”
“BU BELİRTİLERE DİKKAT”
PAH’ın tipik belirtilerinin volta sonrası bacaklarda dert, ilerleyici dönemde dinlenme esnasında hissedilen göl ayaği ağrısı, bacaklarda uyuşukluk, incik kaslarında hâlsizlik, bacaklarda ve ayaklarda soğukluk, üşüme hissi, ayaklarda damga değişikliği, bukanak tırnaklarının kalınlaşması olduğunu vurgulayan Op. Dr. İhsan Alur, “Yürüme sonrası bacaklardaki ağrıya ‘Klodikasyo’ denir. Klodikasyo, alelumum alıştırma sırasında kasınç şeklinde oluşan baldır ağrısıdır. Istirahat ile beğenilen, mukannen benzeri mesafede (Örneğin 500 metre‐100 metre veya 50 metre kadar) oluşur, hastalığın ilerlemesi ile volta mesafesi gederek azalır. Ancak bacak ağrısı vasküler olmayan nedenlere kapalı üstelik cins” ifadelerini kullandı.
“İLAÇLAR YETERLİ GELMEZSE ANJİYO GEREKEBİLİR”
Periferik Arter Hastalığının tedavisinde zaman sulandırıcı ilaçların kullanılması, eğer ilaçlar tam değilse anjiyo yöntemiyle damarların açılması veya cerrahi operasyonla köprüleme ameliyatı seçeneklerinin bulunduğunu vurgulayan Op. Dr. İhsan Alur, Covid ile PAH ilişkisi hakkında ise şu bilgileri paylaştı:
“PAH amacıyla tanımlanmış risk faktörleri olan hastaların pandemi sürecinde risk altında olduklarını ve Kovid-19’un bu hastalarda yaradılış tıkanıklığını tetikleyebileceğini ve dokunaklı problemlere el açabileceğini yayımlamak gerekiyor. PAH hastalarının dem sulandırıcı ilaçlarını aksatmaması ve peçe, toplumsal açıklık, hijyenle alay malay takipli oldukları hekim önerisiyle Kovid-19 aşısını yaptırmaları gerekiyor.”
ABD’üstelik Kovid-19 test skandalı: Milyonlarca kit kullanılmadı
Hatır almaz plan: Patrona güneş tacı suikastı
