SERENCAM ongun kesildiğinde, son ırmak zehirlendiğinde, sonuç balık öldüğünde paranın yenilemeyeceğini göreceksiniz…” Aynı Kızılderili bilgesi, Amerika’yı kuran beyazlarla yerliler ortada yaşanan çekişme sırasında söylemiş bu sözü. Esasen günümüzde yaşanan global kasaba felaketine imdi uyuyor kabil. Tamam, tam acun bundan sonra bu felaketin yaklaşmakta olduğunu anladı. Bazıları gönülsüz üstelik olsa tezce bütün tıpkı şekilde önüne geçmeye çalışıyor. Karbon vergisi, Kyoto Protokolü, yenilenebilir enerji yatırımları, yer bilinci tevlit çabaları derken; arsıulusal anlaşmalar, ortak kararlar, ülkeler arasında işbirlikleri birbirini izliyor. Hep bu çabalar, aynı yandan birlikte eskimemiş hareket alanları ve haddinden fazla sayıda yeni patika ortaya çıkarıyor. “Green jobs” yani yeşil işlerden bayram ediyoruz. İnsan kaynakları (İK) uzmanları buna “yeşil yakalı” birlikte diyor. Gökçe, beyaz zehir derken, kariyer planları bundan sonra yeşil yakalı işleri da kapsıyor. Halen dünyada çok yeşil gelişim ve yeşil meslek var. Önümüzdeki dönemlerde daha da yeni yeşil işlemler ortaya çıkması bekleniyor. Şu anda istihdamı yaygınlaşan meslekler arasında; yenilenebilir erke danışmanlığı, yenilenebilir enerji mühendisliği, rüzgar enerjisi uzmanlığı, rüzgar enerjisi teknikerliği, yeşil pazarlama danışmanlığı, karbon komutan uzmanlığı, yeşil âdem kaynakları yöneticiliği, kasaba ve enerji hukuku uzmanlığı, örgensel ekincilik mühendisliği, doğal hayat koçluğu, ekolojik turizm danışmanlığı, ısı yalıtım uzmanlığı, çevre mühendisliği, ekolojik yapı tasarımcılığı, kent planlama mühendisliği, atık su uzmanlığı ve içilebilir su uzmanlığı ilgi çekiyor. Merkezi ÇAKER’bile mevcut ve bu alanda istihdam arayışına yanıt veren Green Jobs şirketinin araştırmasına göre, halen dünya genelinde yenilenebilir erke sektöründe çalışanların sayısı kısaca 2.5 milyon. Sunma haddinden fazla yeşil yakalı sırasıyla Çin, BENDE, Brezilya ve Almanya’de çalışıyor. 2030’a kadar yeşil aksiyon yaratmada liderliği dirim bilimsel mahrukat sektörünün alması ve 12 milyon kullanılmamış işin ortaya çıkması bekleniyor. Bunu 6.3 milyon işle ruz enerjisinden ruh üretme sektörü izlerken, rüzgar enerjisinden hareketlilik reprodüksiyon sektörünün 2.1 milyon aksiyon yaratması bekleniyor. 50 BİN YEŞİL YAKALI Türkiye’üstelik bile yeşil amal serencam dönemde yapılan yenilenebilir erke yatırımları ve KEZ ile başlayan yer müzakereleriyle ivme kazanıyor. Şu anda istihdam edilen pozisyonlar beyninde; yenilenebilir enerji danışmanlığı, yenilenebilir erke mühendisliği, rüzgar enerjisi uzmanlığı, uzvi tarım mühendisliği, natürel hayat koçluğu, ısı yalıtım uzmanlığı ile belde mühendisliği başı çekiyor. Hem kamu hem birlikte hususi sektörde yeşil işlerle ilişik ilerleyen yıllarda alçak tıpkı tahaccüm potansiyeli bulunuyor. İnsan kaynakları uzmanlarına göre, Türkiye’da bundan sonra örgensel ekincilik ve rüzgar enerjisi alanında yoğunlaşma dikkat çekiyor. Şu anda çoğu nazik ortaklık birlikte erke ihtiyaçlarını hafifletmek ve yenilenebilir enerji kullanabilmek için çalışmalara başlamış durumda. İlerleyen yıllarda imdi şirketin yeşil enerjiye yönelmesi bu süreci tetikleyecek. Veriler, Türkiye’dahi 8 bin 500’ü kamu kurum ve kuruluşlarında gelmek üzere 50 bin yeşil yakalının çalıştığını gösteriyor. Biraz sene içerisinde bu sayının iki katına çıkması muhtemel görünüyor. Hassaten kullanılmamış meslekler da ortaya çıkabilir. Söz Gelişi, yeşil kozmetik yahut örgensel kozmetik, giderek canlanması muhtemel sektörlerden. Bu üstelik kullanılmamış istihdamlar yaratabilir. OKULLAR YEŞİL ENERJİYE YOĞUNLAŞIYOR İstihdam ihtiyacı dolayısıyla bu alanda terbiye veren kurumların sayısı dahi aktarılma geçtikçe artıyor. Söz Gelişi, İstanbul Maharet Üniversitesi’nde bulunan Enerji Enstitüsü, erke mühendisi yetiştiriyor. Mukaddema bu bölüm, nükleer enerjiye odaklanmışken şu anda yenilenebilir enerji ve konvansiyonel enerjiyle ilişkin branşlarda bile terbiye veriyor. Bu alanlarda yetişek verilen eksantrik benzeri fasıl bile Bahçeşehir Üniversitesi’nde açılan Enerji Sistemleri Mühendisliği… İK uzmanları, bu kısım mezunlarını az çok güzel işlerin beklediğini düşünüyor. Rüzgar enerjisi alanında ülkemizde efdal lisans ve doktora eğitimi veren aynı gelgel de var: Gebze Efdal Teknoloji Enstitüsü Rüzgar Enerjisi Araştırma Merkezi. Burada rüzgar enerjisi, rüzgar türbinleri ve teknolojileri üstüne eğitimler veriliyor. Mezunları gelişim bulma üzerine çokça şanslı görünüyor. Erke hukuku alanında çalışan Enerji Hukuku Araştırı Enstitüsü, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü var. Bu kurumlar bile erke hukuku alanında şehadetname veriyor. Antrparantez sanayi meslek liseleri ve iki yıllık çığır erdemli okullarının elektrik-elektronik bölümleri yeşil enerji alanındaki tekniker açığını kapatabilir. MAAŞLARI ELAN FAZILETKÂR Bu alanda erişmiş eleman azlığı ve kalan istihdam ihtiyacı, yeşil işlerde istihdam edilenlerin ücretlerine olumlu yansıyor. Pazarlama uzmanı Cengiz Çatalkaya’evet bakarak, yeşil yakalıların normal ücretlere kıyasla yüzde 50, hatta yüzdelik 100 elan fazla ücret alması kabil. Çünkü yeşil işler tutkulu ve yetişmiş kişilere ihtiyaç duyuyor ve şimdilik bu alanda eğitim bilimi veren fazla çekicilik olmadığı namevcut. Bu yüzden yetişmiş personel üstelik haddinden fazla fazla değil. Bu üstelik ücretlerin faziletkâr olacağına meni ediyor. Türkiye’de bu alandaki ilanlar, hele rüzgar enerjisiyle ilişik olanlar imdi kariyer siteleri aracılığıyla duyuruluyor. İşe çekicilik politikasına gelince… Normal işe kurum politikası uygulanıyor. Ancak bu alanda çalışacak kişilerin haddinden fazla yönlü olmasına ilgi edilmeli. Söz Gelişi yenilenebilir enerji danışmanı, mühendislik bilgisinin yanında pazarlama, işletme bilgisine bile eş olmalı. Yeşil âdem kaynakları yönetmeni, kayırıcı kaynakları haricinde pazarlama, iletişim, reklam, psikoloji, toplum bilimi ve belde; enerji hukuku uzmanı ise ünsiyet haricinde enerji, kasaba ve maliye konularında dahi bilgi sahibi olmalı… Çatalkaya, yeşil yakalıların ilerleyen yıllarda mesleklerinde uzmanlaştıkça sektörlerinde matlup dirilik haline geleceğini savunuyor. “Bu üstelik çalışma şartları ve maddesel olanakları elan yüksek benzeri işleri olacağı anlamına geliyor” diyor. Çatalkaya’nın bu alanda kariyer açmak isteyenlere yönelik benzeri tavsiyesi var: “Geleceğin yeşil meslekleri, muhtelit disiplinlerden, yaratıcılık ve hayat boyu terbiye ve hareket müstelzim meslekler olacak. Bu yüzden yeşil işlerde çalışmak talip kişilerin kendilerini sürekli yetiştirmeleri, alanları dışında pazarlama, iletişim, reklam, psikoloji, sosyoloji üzere disiplinler hakkında birlikte vukuf sahibi olmaları gerekiyor.” BELDE YATIRIMLARI TETİKLEYECEK Avrupa Birliği ile mekân faslı için müzakerat sabık yılın sonuna makul başladı. Bu alanda amme ve hususi sektörün yükümlülüğü, aheste tıpkı yatırım hamlesine bel ediyor. Çevre alanında 50 ila 70 bilyon euro’luk yatırım ihtiyacı bulunuyor. İK uzmanları, mekân alanında önümüzdeki 2 sene içre 20 bin yıpranmamış aksiyon yaratılmasını bekliyor. Prometheus Müşavirlik Umumi Müdürü Yücel Atış’a bakarak, ortaöğretim mezunlarından iktisatçı ve mühendislere büyüklüğünde eskimemiş pozisyonlar doğacak. Mevcut şirketlerin yeşil şirketlere dönüşümü da bakir amal yaratacak. Süreçler yeniden analiz edilecek, standartlar gözden geçirilecek, kamu bölümlerde yeşil ortaklık sistemlerine uzlaşma süreci yaşanacak. 2 yıl içre oluşacak 20 bin yeni istihdamın yarısı bu alanda müşavirlik verenler ile mal evet dahi hizmet üreten şirketlerde sağlanacak. Diğer ülkelerdeki yeşil işlerin önceden acul bire bir çoğalma gösterdiğine özen çeken Atış, sonrasında ise almanak yüzde 10-15 arası kararlı tıpkısı büyüme gözlendiğini belirtiyor. Atış’a bakarak, Türkiye’bile bu trendi çakmak, denetimin etkinliğine mecbur olacak. İlk aşamada nitelik bölümleri ortamında mühendis düzeyinde pozisyonlar oluşacak. Proses içinde ise kasaba bölümleri oluşacak. MANPOWER EVVEL ANALİZ EDİYOR Yeşil yakalı istihdamında ehlihibre İK şirketlerinden biri üstelik Manpower. Şirketin Türkiye Genel Müdürü Ebru Coş’un verdiği bilgiye göre, “yeşil yakalı” pozisyonu henüz terminolojimize girmiş değil. Murat olan pozisyonların hangisinin yeşil yakalı olduğu analiz sürecinden sonraları anlaşılıyor. Ve bu anlamda Türkiye’dahi 8 bin 500’ü amme gelgel ve kuruluşlarında almak için 50 bin yeşil yakalı çalışıyor. Manpower Professional, bu tarz spesifik alanlarda uzmanlaşmış profesyonellerin bulunması ve işe yerleştirilmesi alanında bakım sunuyor. Manpower Professional’ın portföyündeki erke, yalıtım, gıda, pazarlama şirketlerinin çoğunun çevresel iyileştirmeye yönelik faaliyetleri var ve bu alanlarda uzmanlaşmış yahut uzmanlaşmaya vazıh adaylar için talep sürekliliği gözleniyor. Yeşil yakalı işlerin yer dostu ürünleri ve servisleri içerdiğini söylen Coş’a göre, çevreyle ilgilendiren çalışmalarını yükseltmek talip firmalar yeni yeşil yakalı meslekler yarattılar. Yeşil yakalı göz şipşak büyüyor ve gelişiyor. Söz Gelişi yeşil işlemler, KUL’birlikte şu anda beşinci nazik devir haline gelmiş durumda. Ayrıca yenilenebilir enerji alanında gelinen bekçi, bu alandaki uzmanlara mahsus ihtiyacı yanında getiriyor. Yenilenebilir enerji danışmanları geçmiş akla mevrut yeşil kıran pozisyonlar. Bugüne kadar enerji mühendisliği kendisine adlandırılan mühendislik dalı, günün koşullarına akıllıca yerine hareketlilik alanını güncelliyor. Yenilenebilir erke mühendisi diye niteleyerek tanımlanmasa dahi yetişkin tıpkısı yeşil kenar pozisyonunu külah ediyor. Belde mühendisliği, sürdürülebilir kalkınma trendiyle gelişigüzel baştan parlamakta olan mesleklerden biri. Bu eğitimi veren kurumlarda birlikte bazen inovatif bakış açıları hayata geçirilerek mesleğin değerini arttırmak kabil. Uzvi tarım ve pazarlama alanı hareketlenen tıpkısı ayrıksı alan. Bu noktada mutat mesleki bilgilerin ötesinde bire bir vizyona topluluk olan ekincilik mühendisleri, akademi mezunları ve pazarlamacılar dahi değer kazanıyor. ÇALAK YÖNETİMİ EHEMMIYET KAZANACAK AB mevzuatına ahenk üzerine şirketlere müşavirlik hizmeti veren CPS AG’nin Yönetim Kurulu Başkanı Doğuşu Gümüştekin’e göre, KEZ’nin çevre müktesebatı içerisinde sunma şümullü düzenlemelerden biri uran kirliliğinin önlenmesine müteveccih atılmış yönetimi. Zımnında Türkiye’dahi dahi sanayi işletmeleri, lisans ve çıkarma limit değerleri temelinde hasis koşullara bağımlı tutulacak. İşletme müsaade prosedürlerini örümcek değişik amme kurumları arasında etkili aynı eşgüdüm mekanizması oluşturulacak. Buna ekleyerek, atılan oluşumu ve kaldırılmış edilmesi, enerji verimliliği, hammadde kullanımı, bağrış çağrış, kazaların önlenmesi kabilinden hususlar total aynı yaklaşımla ele alınacak. Kirliliğin kaynakta kontrolü, azaltılması, yeniden kazanımı ve izansız dönüşümü gibi önlemler yoğunlaşacak. Şirketlerde haddinden fazla açık kapsamlı ayrımsız köylü dönüşüm süreci yaşanacağına ilgi çekici Gümüştekin’e bakarak, DENIZ yer politikasına uyum kapsamında kullanılmamış tasfiye tesisleri çıkma, bunlar de alışılmadık hareket sahaları yaratacak. Belde alanında yapılacak yatırımlar 50 ila 70 milyar euro ortada değişiyor. Enfrastrüktür yatırımları yer çok masrafın yapılacağı yatırımlar olacak. Ölçüm sistemleri, yeraltı sularının temizliği, gürültü haritalarının çıkarılması gibi konularda hür teşebbüs için kullanılmamış aksiyon sahaları açılacak. MONSTER: İSTİHDAM 100 BİNİ BULABİLİR Merkezi MEMLUK’birlikte kâin ve yeşil amal alanındaki kariyer imkanlarına kayran veren Monster, green careers, green MBA ve zir başlıklarda yol gösteriyor. Monster Türkiye’ye bakarak ulaşım, yapım, erke, ekincilik üzere sektörlerde yeşil işlerin gelişmesi haddinden fazla daha olağan görünüyor. Bu alanda amme ve özel sektörün işbirliğine mecbur kendisine karbon salımının azaltılması yönündeki çabalar karşılığını bulabilir. Yenilenebilir enerji sektöründe rüzgar ve sıra enerjisine yapılacak yatırımlar gelişmemiş sürede beniz binlerce eskimemiş istihdam yaratacak. Gine yenilenebilir erke sektöründe kâin jeotermal, hidroelektrik, biyokütle alanlarında dahi yüksek seviyede istihdam potansiyeli bulunuyor. Kamuda çevresel faaliyetlerde istihdam edilenlere ve hususi sektörde rüzgar endüstrisinde, örgensel tarımda, ekolojik pazarlarda çalışanlara ve yer mühendislerinin sayılarına bakıldığında, 50 bin kişilik benzeri istihdam olduğu varsayılıyor. Yalnız hidroelektrik santrali, rüzgar santralleri ve jeotermal projelerin hayata geçmesiyle bu sayının 100 binin üstüne çıkması mümkün. Yeşil meslekler * Yenilenebilir erke danışmanlığı: Akibet dönemde yenilenebilir erke yatırımları yordam kazandı. Bu şirketler üzere hem PR ve pazarlama açısından hem de yıpranmamış enerji kaynaklarını istimal açısından büyük ayrımsız hamle türlü. Bu alanda kendini geliştirecek kudretli mühendisler, MBA yahut pazarlama mastırı bile yaparlarsa ilerleyici yıllarda çokça mebzul şartlarda rahatlıkla aksiyon bulabilirler. * Yenilenebilir enerji mühendisliği: Şu anda İstanbul Teknik Üniversitesi’nde mevcut Enerji Enstitüsü erke mühendisi yetiştiriyor. Evvelce bu kesim, nükleer enerjiye odaklanmışken şu anda yenilenebilir enerji ve konvansiyonel enerjiyle ilişik branşlarda de terbiye veriyor. Buradan çıkışlı olacak kişiler ilerleyen yıllarda yenilenebilir erke mühendisi unvanını alabilir ve bu alanda oluşacak patika açığını kapatabilir. Bu alanlarda eğitim bilimi veren eksantrik bire bir kürsü de Bahçeşehir Üniversitesi’nde açılan Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Bu kısım mezunlarını berenarı çekimli kariyer fırsatları bekliyor. Bu bölümden çıkışlı olup MBA veya pazarlama mastırı yapanların önü ise elan da zahir. * Rüzgar enerjisi uzmanlığı: Rüzgar, bildirme aşina ve yer popüler yenilenebilir erke kaynaklarından biri. Ülkemizde şu anda haddinden fazla sayıda şeriklik, rüzgar türbini yapmaya başladı. Bu iz açısından de büyük açık var. Rüzgar enerjisi alanında ülkemizde faziletkâr lisans ve doktora eğitimi veren yemeden içmeden tıpkı alım var. O üstelik Gebze Faziletli Teknoloji Enstitüsü Rüzgar Enerjisi Araştırı Merkezi. Burada rüzgar enerjisi, rüzgar türbinleri ve teknolojileri üzerine eğitimler veriliyor. Mezunları hisse senedi bulma konusunda çok şanslı görünüyor. * Green marketing danışmanlığı: Şirketlerin kasaba politikaları ve çevreyle ait içtimai baskı planlarını sırıklamak ve duyurmaktan sorumlu. Ürünün üretiminden tüketimine kadar belde ve huy dostu olmasını ve doğaya ulama yapmasını nail olmak kabil görevleri yürütecek, pazarlama, işletme, endüstri yahut yer mühendisliği bölümlerden çıkışlı, kendini pazarlama odaklı yetiştirmiş eşhas bu alanda çalışabilir. Şirketler, mekân bilinci geliştikçe hakeza danışmanlara daha çok ihtiyaç duyacaklar. * Yeşil adam kaynakları yönetmenliği: Çalışanlar ortada mekân duyarlılığı yaratmaya, onların şirket kaynaklarını daha tasarruflu kullanmalarını sağlamaya yönelik aynı durum. Abes mahiyet tüketimini engelleyecek, ortak komütatör uygulaması, personelin çevreyle ait projelere katılımı, büro ve çevrenin doğaya akıllıca ve doğaya zarar vermeyecek şekilde düzenlenmesi işlerini yapacak; işletme, herif kaynakları, belde üstüne kurnaz eş kaynakları yönetmenlerine ve uzmanlarına ilerleyici yıllarda artık ihtiyaç duyulacak. * Yer ve erke hukuku uzmanlığı: Şirketlerin tabii kaynaklar ve erke konularını yasal mevzuata akıllıca şekilde ve çevreyle ahenktar şekilde yönetecek uzmanlara ihtiyaçları var. Bu uzmanlar, kamu ve hür teşebbüs arasındaki hukuksal konuları çözecek, ilerleyici yıllarda AKARSU ahenk yasaları çerçevesinde şirketlerin bu yasalara akıllıca çalışmasını sağlayacak. Bu şekilde çalışacak erke hukuku uzmanlarına büyük gerekseme duyulacak. Bu alanda bir Enerji Hukuku Araştırı Enstitüsü müesses durumda. * Uzvi tarım mühendisliği: Organik yapıt yetiştiriciliği sonuç dönemde haddinden fazla gelişti. Elan bu alanda yetişek veren benzeri darülfünun bulunmayan. Ancak tarım mühendisleri kendilerini bu alanda geliştirirlerse heybetli bir hareket imkanına kavuşabilirler. * Saf hayat koçluğu: Azık mühendisliği, tarım mühendisliği, mekân ve ekoloji mühendisliği alanlarından birinden çıkışlı olup toplum bilimi, bildirişim, ruh bilimi, esenlik alanında dahi kendini berkitme eden meslek sahipleri saf yaşam koçu olabilir. Bunlar, bakım verdikleri kişinin yediği yemeklerden yaptığı sporlara, tatil yapacağı yere kadar her şeyi planlayabilir. İnsanların elan ayrıntılı ve nitelikli yaşamasına katkıda bulunabilirler. * Ekolojik turizm/tatil uzmanlığı: Önümüzdeki yıllarda huy ve ekolojik turizm üzerine uzmanlaşmış, kendini yetiştirmiş rehberlere/uzmanlara ve tesislere ihtiyaç olacak. Tabii kaplıcalara erbap yerler, yaylalar, ekolojik dinlence köyleri, dinlence çiftlikleri, mutedil gözyaşı üstü tatilcilerin ve sağlıklı dinlence isteyen kişilerin cazibe merkezi olacak. Yeşil işlerde etkin sayısı Gerçek Dünya geneli Latif ülkeler Rüzgar 300.000 Almanya 82.100 KUL 36.800 İspanya 35.000 Çin 22.200 Danimarka 21.000 Hindistan 10.000 Solar PV 170.000 Çin 600.000 Almanya 35.000 İspanya 26.449 BENDE 15.700 Solar Thermal 624.000 Çin 600.000 Almanya 13.300 İspanya 9.140 BENDE 1.900 Biyokütle 1.174.000 Brezilya 500.000 MEMLUK 312.200 Çin 266.000 Almanya 95.400 İspanya 10.349 Hidroelektrik 39.000 Avrupa 20.000 ÇAKER 19.000 Jeotermal 25.000 ÇAKER 21.000 Almanya 4.200 Hep 2.332.000 (Para Dergisi/ERKAN KIZILOCAK / TUĞÇE ALTINSOY)