Esenlik Bakanlığı’nın koronavirüsle savaşım kapsamında açıkladığı illerin haftalık hadise oranlarına göre 100 bin nüfusta hikâye sayısı 10’un altında kalarak ‘düşük riskli’ görülen iller Hakkari, Şırnak, Muş, Batman ve Diyarbakır oldu. Olay sayısı 100 bin nüfusta 100’ün üstünde çıkan 12 mülk ise ‘erdemli riskli‘ adına haritada meydan aldı. Bilgelik Yerleşmiş üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, illerin haftalık güncel verilerini, harita üzerinde inceleyerek, normalleşmeye mail ve uzak illeri değerlendirdi. Prof. Dr. İlhan, il ülke 100 bin nüfustaki hikâye sayılarının saha aldığı haritanın, 1 Mart’ta başlayacak ‘durumunda karar’ üzere açacak olacağını söyledi. İlhan, haritaya bakarak illerin zat aralarında kategorize olduğunu net yerine gördüklerini belirterek, “Rize, Trabzon, Giresun, Kargaşa ve Samsun illerimiz 100 binde 200’den çok. Konya, Aksaray, Osmaniye, Karaman illerimizin 100 binde 100’den çok olduğunu gözlemliyoruz. Onun dışındaki illerimiz umumi olarak gerçekte 100 binde 100’ün altındalar” dedi.
‘ANKARA, ESKİŞEHİR İYİ DURUMDA’
Prof. Dr. İlhan, hikâye sayası 10’un altındaki bağan riskli 5 ilin yanında normalleşmeye arz yakın başka illeri incelerken, “Ankara, büyükşehir olarak baktığımızda aslında dolgunca tıpkısı durumda, Ankara’daki vatandaşlar kurallara uyuyorlar. Eskişehir iyi durumda, İzmir biraz daha kontra durumda; ama esasen Ankara’ya berenarı andıran kabil düşünülebilir. Antalya az buçuk elan faziletkâr, tıpkısı dip seviyede gibi demek gerekiyor, Mersin Ağacı bu arada şekilde faziletkâr. Adana örneğin Ankara’ya mümasil aynı skalada, Ankara ile eş aynı değişim yapılabilir. Hatay, Ankara’ya analog biraz diliminde. Doğuya akıllıcasına Adıyaman’üstelik olumsuz tıpkısı durum söz konusu, Malatya, Elazığ, Bingöl, Muş bağıl elan gür. Batıda Kütahya Eskişehir’den nüfusu birkaç olmasına rağmen elan kontra rakamlara ehil, Balıkesir daha huysuz rakamlara sahip, Çanakkale elan gani rakamlara topluluk. Doğuda de batıda dahi faziletli illerimiz da var düşük illerimiz de var. Buna bakarak debi edilip kurallara uyulursa biran evvel o yüksek illerimiz birlikte gelişmemiş zamanda aşağıya makul dirimsel” dedi.
‘KAPANMAYA DOĞRU DAHI NÖBET KABUL ETME OLABİLİR’
Prof. Dr. İlhan, yerinde değişmeyen döneminin illeri rahatlatmaya yönelik ayrımsız yaklaşım olduğuna dikkat çekerek, “Fakat bu yaklaşım kesinkes açılışa akıllıca gidecek bir yaklaşım değil. Bu sisteme bakarak illerimizin şayet hikâye sayısı fazlaysa kapanmaya akıllıca dahi sefer kabul etme söz konusu tür. Ya bile zaman ‘mavi’ bölgede dediğimiz 100 binde çok henüz bağan rakamlara sahip ilimizde vaka sayısı çokça artarsa yeni normal ile alay malay haddinden fazla riskli gruba birlikte girip, esasen aynı kapanmaya hak yolu alabilir. Haritada iller risk durumuna bakarak renklendirilebilir. Cemi kesinleşince uygulama tarihi, aplikasyon yaklaşımı bakanlığın sayfasında yayınlanır, ona bakarak üstelik rastgele ilimiz kişi sınıfını görüp, alınacak önlemleri ve açılmayı değerlendirir” diye konuştu.
‘TÜM İLLERİN MAVİYE DÖNMESİ MÜMKÜN’
Prof. Dr. İlhan, açılmanın falsolu anlaşılmaması gerektiğini vurgulayarak, “Açılma fiziksel mesafeden, peçe takmaktan vazgeçeceğiz anlamına gelmiyor. Aynı ilimizde olay sayısı çok düşük olsa da nasıl sınırlanmış ortamların havalandırılması, kalabalığa girmeme ve açılacak kafe ve restoranların kurallara uyması müstelzim yaklaşımların benimsenmesi gerekiyor. Okullarımız bile açılacak, aşılamada çok aheste bire bir seviyeye ulaştık. Bütün beraber kurallara uyarsak cümle Türkiye’da renklerin maviye döndüğünü ahzetmek kabil olacaktır” diye konuştu.
KARADENİZ’DE ARTIŞIN NEDENİ
Prof. Dr. İlhan, Karadeniz’deki fenomen artışının nedenine ilgilendiren, “Nedeni hem o bölgede mutant virüs daha çok cins, hem bile o bölgede vatandaşlar imdi bir araya gelebilirler, imdi peçe takmayabilir, tutkun ortamlarda tıpkısı araya gelebilirler. Bunları sıkışık koyduğumuzda bunların nedeni ikisi dahi olabilir. Biliyorsunuz mutant virüs PCR pozitiflikten bilahare geriye akilane çevrik araştırılıyor, bunun sonuçları bu illerimizdeki filyasyon sonuçları o illerde bulaşın acep şüphesiz olduğuna dayalı yapacağımız tarama sonuçları bunları söyleyecektir, gücük devir süresince de ortaya menfaat. Aşikar olan şu kim ne olursa olsun hadise sayısı yüksek. Mutant virüs olsa dahi olmasa dahi alelhusus o bölgede kalabalık ortama girilmemeli, yassı saf albeni ile havalandırılmalı, peçe, saflık kuralına uymalı. Bu illerde diyelim kim 100 binde 200’den 300 civarına yükseldi, İl Umumi Hijyen Oturmuş kararı ile söz gelişi o ile antre sorti yasaklanabilir, o ilde vakaların çok olduğu özelikle kâh mahalleler, ilçeler varsa oraya giriş çıkışın kapatılması söz konusu gibi. Veya sokağa gezinti kısıtlamaları söz gelişi ilin bir bölgesinde kaldırılabilir, aynı bölgesinde değişik aynı yaklaşım geliştirilebilir” ifadesini kullandı.
İl haritasında Ankara’dahi 100 bin nüfusta tanıdık olay sayısı 35.39, İzmir’birlikte 42.67, İstanbul’üstelik 68.23 namına yer aldı.
Kademeli gevşemede 35 sınırı
Normalleşme 1 Mart’ta başlayacak ama bu illerde az daha imkansız!
