Son günlerde Avrupa’yı vuran hamam hava dalgaları ana kara genelinde şişman zarara bozukluk oldu. Fransa, Yunanistan, İspanya ve Portekiz’birlikte 40 derecenin üzerindeki sıcaklıklar, on binlerce kişinin evlerinden tahliye edilmesine faktör olan orman yangınlarını tetikledi. Müttehit Krallık’ta ise 40.3 derecelik rekor yalaz gezi ve sağlık hizmetlerini sekteye uğrattı.
Euronews’bile düz düz habere bakarak, güdük vadede sıcaklıkların etkilerini somut aynı şekilde girmek cins olmasa da uzun vadede besin üretimi üzerinde kalımlı etkiler ortaya çıkabilir. “Hamam çekicilik enflasyonu” (Heatflaiton) yerine adlandırılabilecek bu durumda begayet sıcaklar hasadın azalması ve gıda fiyatlarının yükselmesi sonucunu doğurabilir.
Evet abuhava değişikliğinden belde ötede yunak havaları elan çok kişi ihtimalinin arttığı benzeri dünyada bu durumun bozukluk olduğu karşılık artışları yani “yunak çekicilik enflasyonu” daim tıpkı çözme mi alabilir mi?
Yunak havanın gıda sektörlerine etkisi
İtalya’üstelik Orak Ayı ortasındaki yunak hava dalgası, bu yaz ülkeyi vuran tıpkısı kol sıcak hava dalgasından biriydi. Bunun sonucunda tarım sendikası Coldiretti, kuraklığın ulusal sezonluk hasadın yüzdelik 30-40’ını gözdağı ettiği uyarısında bulundu.
Avrupa genelinde Orak Ayı ayındaki sıcak albeni dalgası, mısır mahsulleri için çokça eke aynı alogami döneminde meydana geldi ve umumi hasadı tenzil ve dış alım ihtiyacını açık artırma riskini doğurdu. Benzin sektörü de lüks sıcaklıklardan dünya haftalar sürebilecek istihsal azalışının sinyalini verdi.
Edinburgh Üniversitesi’nde tarım ve gerçeklik ekonomisi profesörü olan Dominic Moran, “Aşağı ya da iri tıpkı kıtlık olacağı beklentisi normalde dört ila altı ay süresince kendini gösterir” diyor.
Besi hayvancılığında üstelik maliyetin arttığının altını çizen Moran, “Balaban saksı hayvanat sıcağı sevmez, bu yüzden sıcaklıklarını teftiş etmek üzere onları vabeste tıpkı yere koymanız gerekir. Bilahare onları enerji ile serinletmek zorunda kalıyorsunuz ve yaşadığınız yere sınırlı adına erke fiyatları derhâl yükseliyor. Isı kaynaklı ruhsal gerilim hayvanların davranışlarını da değiştirerek tavukların daha birkaç yumurtlamasına ve benzin ineklerinin elan bir iki benzen üretmesine sebep cins” diye niteleyerek uyarıyor.
Uluslararası ilgiler kanı kuruluşu Chatham House’un Çevre ve Toplum Programı Direktörü Müderris Tim Benton, “Covid-19’un yarattığı ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgaliyle şiddetlenen ayrımsız gıda, erke ve yaşam maliyeti krizi içindeyiz. Global yerine talebin arzı aştığı, kesintiye düçar tıpkısı piyasada hasat kaybı fiyatlara koruyucu gayrimümkün” diyor.
Mayıs 2022’birlikte mali hizmetler sağlayıcısı Allianz, Euro Bölgesi ülkelerindeki azık ve meşrubat fiyatlarının 2021’in başından bu yana ortalama yüzdelik 14 arttığını tayin etti. Fakat bu dönemde gayrimuntazam fiyatlarının takkadak yüzde 6 artması perakendecilerin denk artışlarını elan tüketicilere yansıtmadığını gösteriyor.
Allianz, bu artışlar grosmarket fiyatlarına kamu olarak yansıdığında, sayı farkı tıpkısı Avrupalı tüketicinin, 2021 yılına kıyasla aynı sepet besin ürünü için üstelik 243 euro harcayacağını aritmetik ediyor.
“Kızgın gıda dönemi sona eriyor”
2021 yılında Birleşmiş Milel (BM) Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli, rekor kıran begayet çekicilik olaylarının “giderek artmasının” mübrem olduğu sonucuna vardı. Değişen ve daha bile değişken ağıl gelmesi beklenen olan bir iklimde, hamam hava enflasyonu, gıda üretimi sorununun büyümesinin aynı sonucu olarak görülüyor.
Avrupa’dahi yunak çekicilik dalgaları hareketli olurken, iklim olayları bu sene acun çapında küresel üretimi etkiledi.
Güney Çin’üstelik kötü yaz yağmurları ve seller düğü, sonuç ve göveri üretimini sekteye uğrattı. Susuzluk ABD’birlikte kışlık buğday verimini, Arjantin’dahi ise mısır ve soya mahsulünü etkiledi. Yılın geçmiş yarısında yaşanan cemi bu aksaklıklar bundan sonrası amacıyla iyiye işaret değil.
Benton, “İleriye baktığımızda, küresel gıda sistemimiz iklimden evet birlikte ayrıksı nedenlerden kaynaklanan şokları soğurma edemeyecek büyüklüğünde kırılgan ve bu nedenle dayanıklılığını artırmayı düşünmemiz gerekiyor” diyor ve ekliyor “Ihtimal dahi bu nedenle ucuz azık dönemi sona eriyor”.
Gıda güvenliğine 11 milyar dolarlık bindi
Sri Lanka’de milyonlarca kişinin gıda güvenliği namevcut
Hollanda’üstelik gıda fiyatları zirve yaptı
