İKLİM krizinin damarlı etkileriyle arıların nesli coşkunluk altında. Bu makro gözdağı karşısında Arsıulusal Yağışsız Alanlarda Zirai Araştırma Merkezi (ICARDA), Tarım ve Orman Bakanlığı Zirai Araştırı Merkez Enstütüsü, İstanbul Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi, “Mütezayit İklim Değişimine Karşı Polinatör Çeşitliliğinin Korunması” adı verilen 3 sene önceki projeyle harekete geçildi. Projeyle tarım alanlarındaki saf katışıksız türlerinin bir araya getirilmesi amaçlandı. Araştırmanın ilk denemesi Ankara ve Zonguldak’ta yapıldı. Proje kapsamında kimyevi ilaçlar kullanmadan, bire bir alana anide fazla ayrımlı nişane ekildi. Arıların bu alanı imdi yeğleme ettiği, üründen kazanılan verimin de yüzde 40 oranında arttığı belirleme edildi. Öte yandan tıpkı araya gelen 40’tan aşkın katışıksız türü, İstanbul Üniversitesi Marifet Fakültesi Biyoloji Bölümü’nde koleksiyona alındı. Bu enva üstünde tetkikat devam ederken, iklim değişikliğine karşı arıları korumak üzere yapılan araştırmanın akıbet raporunın bile bu yıl açıklanacağı bildildildi.
“ARILARIN NÜFUSU YOZ AZALIYOR”
İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Dr. Öğretim.Üyesi Fatih Dikmen, iklim krizinin arılar üzerindeki etkisini anlatarak, “Akıbet 40 yıldır Avrupa’de yapılan icraat bize gösteriyor kim, arıların nüfusu ve popülasyonu azalıyor. Esasta adam faaliyetleri belki abuhava değişikliğinden çok henüz fazla arıları etkilemiş diyebiliriz. İklim değişikliği bile bunların üzerine eklendiğinde, gelecekte arıların sayısının henüz da az olabileceğini öngörerek bir emek başlattık” dedi.
“ANKARA VE ZONGULDAK’TA DENENDİ”
Dr. Öğretim.Üyesi Fatih Dikmen, çalışamaların Ankara ve Zonguldak’ta denendiğini belirterek, “Ekincilik Bakanlığı’yla birlikte bizlerin da eş olduğu benzeri çalışma sonucunda iklim değişikliğinin neden olabileceği tarımsal faaliyetlerdeki eksiklikleri ve azalmayı önleyebilmek hesabına ayrımlı tıpkı istihsal stratejisi gidermek istedik. Tığ buna ‘Alternatif Tozlaştırıcılarla Tarım’ diyoruz. Ekincilik Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi’nden arkadaşlarımızla beraber oluşturduğumuz ekiple 2019 yılında, tamam üstelik pandemi döneminde çalışmalara başladık. Ankara Ayaş’ta ve Zonguldak Çaycuma’dahi yaptığımız tecrübe çalışmaları oldu. Geçen sene son verileri aldık, bu yıl da sonuç raporunu oluşturmaya başlayacağız. Birkaç nev, çokça tanıdık tozlaştırıcı sili var. Örneğin bombuslar, çıktı seralarda kullanılır. Bal arısı kavi çokça semere bahçesinde kullanılır fakat, umumi anlamda kavi kullanabildiğimiz temiz grupları bulunmuyor. Eğer biz o arı gruplarını tarlalarda, bahçelerde artırabilirsek, sunma azından alternatifler üretebileceğiz. Böylelikle kâh türlerin sayısı azalsa dahi, değişik türlerle devam edebileceğiz. Böyle aynı öngörümüz vardı. Bunun konusunda hakeza bir tarımsal menent oluşturduk. Hiçbir kimyasal girdi- yani böcek ilacı- kullanmadan, yalnız o tarlaların çevresindeki alanlara ayrımlı çeşitlilikte nebatat ektik. Söz Gelişi anne yayın kendisine bir domates ekip, etrafına günebakan, roka, biber kadar değişik ürünler dahi ekleyerek, çiçeklerinden arıların yararlanabilmesini sağladık. Böylelikle yegâne bire bir eser değil, yüzde 70 esas im, yüzdelik 25-30 oranında birlikte diğerlerinden ekerek, bir üretim modeli oluşturduk” diyerek konuştu.
“ARILADIN YÜZDE 50 DAHA ÇOK GELDİĞİ GÖRÜLDÜ”Arıların bu alanlara çok daha fazla geldiğinin görüldüğünü belirten Dikmen, “Söz Misali ara sıra domates bahçelerinde yaptığımız 2 yıllık karşılaştırmada, kimyasal kullanmadığımız alanlara tozlayıcı dediğimiz arıların yüzdelik 50 henüz aşkın geldiğini gördük. Tozlayıcı arıların daha aşkın gelmesiyle de üründen kazandığımız mahsul yüzdelik 30-40 civarında henüz fazla oldu. Bu anlamda huy dostu tıpkı üretim yapmış olduk. Hem ilaçsız ekincilik uygulaması yapmış olduk, hem de bunu yapan çiftçinin daha çok kazandığını gördük. Bu üretim modelinin çiftçiler açısından kullanılabilir veya uygulanabilir benzeri yöntem olduğunu göstermiş olduk” dedi.
Kaynak dökümü————————-Arılardan görüntüsü -Donmuş arılardan fon -Laboratuvardan kaynak-Muhabir Anonsu (Rojda Altıntaş)
-Dr. Öğretim.Üyesi Fatih Dikmen ile röportaj
