Anadili gibi bel dili biliyor
Doğuştan kazandığı mesleğiyle “işaret dili” eğitimi veriyor
AMASYA – Amasya’nın Taşova ilçesinde sem özürlü temel ve babanın çocuğu yerine dünyaya mevrut Adlar Ünal, “ana dili” yerine tanımladığı belen dilini iz hayatına taşıdı. Konuşuyor ve duyuyor. Ama anadili, işaret dili. Çünkü ana ve babası sem mânialı. Başkaca bu yüzden ona CODA (Children Of Deaf Adults/ Sağır yetişkinlerin çocukları) deniliyor.
22 yaşındaki Esame Ünal, “asıl dili” namına tanımladığı bel dilini ebeveynleri ile tıpkısı kaderi paylaşanlar üzere mesleğe dönüştürdü. Taşova Cahillik Merkezi ve Şehit Iş Aydemir Ahali Eğitim Bilimi Merkezi’nin kolektif düzenlediği bel dili kursunda eğitmen namına fariza fail Ünal, işitme engellilerin bireylerin topluluk zarfında ağırlık yaşamamaları amacıyla kursa gelen vatandaşlara heveskâr namına bel dili eğitimi veriyor.
Kursu açma sebebinin temel ve babası gibi çokça sayıda sema engelli insanın olmasına bağlayan Ünal, ” Türkiye’dahi sayıları az değil. ve aramızdaki yegâne ayırt kullandığımız kurgu. Onlar belen dili biliyorlar. Biz konuşan bireyler ise bilmiyoruz. Ama öğrenebiliriz. Çokça baskı aynı vasıta değil. CODA görünmek bayağı değil. Zira anneniz babanız işaret dili ile anlatıyor derdini size. siz ise ne dünya karşı tamlık yerine tıpkı şeyler biliyorsunuz. Çokça küçüksünüz çünkü. Ne da işret dilini çok hakimsiniz. Büyürken duyan bir çocuğun, konuşabilmesi için etrafında bireylerin konuşması lazım. Annem ve babam sem özürlü olduğu amacıyla bizim onların konuştuğu şeyleri akilane anlamamız mümkün değil. Doğrusu onlarda akilane telaffuz ediyor mu?, Etmiyor mu? Belirsiz. Yani kâh kelimeleri edebiliyorlar, bazılarını edemiyorlar. Anneme, babama tıpkı biri beyninde konuşurken, “şeker aldım” üzere şeyler üstelik bunun şeker almak olduğunu anlıyorduk söz gelişi onların kullandığı dillerde. Bu şekilde neyin neye denk geldiğini dilin anlamış oluyorduk. Bizde sem problemi namevcut. 3 kardeşimde sağlam” diyerek konuştu.
Televizyon ekranlarında konuşulanların belen diline çevrilmesini eke bulduğunu fakat nemli işitme sakat o haberi izlediğinde konuşulanları aktaran kişinin haddinden fazla süfli görüldüğü için takibinin yumruk olduğuna belen fail zihayat kız, “Izlem edemeyebiliyor, kaçırabiliyorlar. Genelde şöyle ayrımsız talep oluyor sema özürlü bireylerde. Yarısı konuşan bireylerin ekranı olsun, değişik yarısı meni dili spikerinin ekranı olsun. Bu şekilde olsun. ‘Bizim onlardan ayrımsız farkımız namevcut. Elden dillerimiz ayrımlı. Hastalık biz bu büyüklüğünde bayağı bir ekrana kaçmak zorunda kalıyoruz. Amiyane bir ekrandan hissetmek zorunda kalıyoruz’ diye çokça çok şikayetleri oluyor” şeklinde konuştu.
