Ozon tabakasının ilk defa 1970’li yıllarda incelmeye başladığı tespit edilmiş ve tabakayı incelten kimyasallar, 16 Eylül 1987’de imzalanan ve 1989’da yürürlüğe giren uluslararası Montreal Protokolü ile kademeli yerine kullanımdan kaldırılmaya başlanmıştı. BM destekli uzmanlar kurulu, güzeşte Amerikalı Meteoroloji Derneği’nin 103’üncü yıllık toplantısında 4 yılda bir yayınlanan ve ‘Ozon İncelten Maddelere İlişkin’ alınan önlemleri içeren yorum raporunu sundu. Rapora göre, Montreal Protokolü’nün işe yaradığı ve ozon tabakasını incelten maddelerin yaklaşık yüzde 99’unun kullanımdan kaldırılmasının ozon tabakasını korumayı başardığı vurguladı.

KAYDA AYAR BİR İYİLEŞME

Üst stratosferdeki ozon tabakasında kayda derece salah ve insanların, güneşten gelen dokuncalı mor ötesi (UV) ışınlarına maruz kalmasında azalma olduğunun altı çizildi. Raporda “(Ozonu müzaheret etmek üzere yürürlüğe giren) Mevcut politikalar bitmeme ederse ozon tabakasının; Antarktika’da 2066 civarında, Kuzey Kutbu’nda 2045’te ve dünyanın ansız kalanında 2040 yılına büyüklüğünde adar 1980 değerlerine (ozon deliğinin ortaya çıkmasından geçmiş) çıkması bekleniyor” denildi. Alelhusus 2000 yılından itibaren Antarktika’daki ozon deliğinin yavaş yavaş salah yolunda olduğu anlatım edildi.

KÜRESEL ISINMAYI ÖNLEYECEK

Bazı Hidroflorokarbonların (HFC’ler) üretim ve tüketiminin aşamalı namına azaltılmasını içeren ve Montreal Protokolüne mülhak kendisine 2016’da yapılan değişikliğin sonuçlarının olumlu olduğunu vurgulayan uzmanlar “Bu değişikliğin 2100 yılına kadar 0,3 ile 0,5°C arasındaki aynı ısınmayı önleyeceği adisyon edilmektedir” açıklamasını yaptı. Uzmanlar, Montreal Protokolü’nü şimdiye kadarki bildirme kalburüstü arsıulusal çevreci inikat adına nitelendirdi.

BM’İN KURULUNDA KİMLER VAR

Raporu hazırlayan BM destekli uzmanlar kurulunda Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), Konfedere Milel Yer Programı (UNEP), Millî Ana Deniz ve Atmosfer İdaresi (NOAA), Millî Havacılık ve Feza İdaresi (NASA) ve Avrupa Komisyonu’ndan marifet insanları düzlük aldı.