Fundanur Öztürk | Ankara
Keyif Bakanı Fahrettin Adam, yeni yayımlanacak benzeri düzenleme ile asistan hekimlerin ayda yer aşkın 8 kere tutacağını söyledi. 12 Ağustos’ta formel gazetede yayımlanan Afiyet Bakanlığı Mülhak Ifa Yönetmeliği’hangi bakarak ise Esenlik Bakanlığı’na bağlı hastanelerde etkin araştırma görevlisi hekimler 7 bin 500 TL mülhak ödeme alacak.
Afiyet Bakanı Fahrettin Herif, asistan hekimlere ayda sunma çok 8 kere verilmesine muamele eskimemiş yönetmeliğin haftaya yayımlanacağını bildirdi.
AKP 21. Yapılış Yıl Dönümü Programı’nda mütekellim Âdem, “Sistemin yükünü çeken asistan arkadaşlarımız. Kullanılmamış dönemde asistan arkadaşlarımıza pozitif ayrımcılık yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. 8 nöbetten aşkın mümteni. 8 nöbete indirdik, haftaya yönetmelik yayınlanıyor” dedi.
Bakanlığın melfuf ifa yönetmeliği, YÖK’e bağlı tıp fakültelerinde müteharrik araştırma görevlisi ve uzmanları talimatname kapsamı dışında bırakıyor.
Darülfünun hastanelerinde etkin asistan ve uzman hekimler, yetişek ve araştırı hastanelerindeki meslektaşları kadar mahiye 7.500 TL eklenmiş ifa hakkından faydalanamayacak.
Yönetmelik bu haliyle keyif patika örgütleri eliyle eleştirilirken, bakanlığın tüm asistan ve ehlihibre hekimleri kapsayacak ayrımsız güncelleme yapması talep ediliyor.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi talim üyeleri cemaziyelevvel yayımladıkları tıpkısı imza metniyle, yönetmeliğin hekimler arasında gelir eşitsizliği yarattığını söylüyor:
“Hekimlere yine, geçinebilecekleri benzeri ücreti vermek üzere bitmeyen/doyumsuz bir himmet temposu dayatılmakta, üstelik branşlar arasındaki dengeler ve YÖK’e mecbur tıp fakültelerinde görev yapanlar gene gözetilmemektedir.
“YÖK’e bağlı bizim üzere tıp fakültelerinde çalışmakta olan tedrisat üyelerinin beraberinde, asistanlarımızın ve uzmanlarımızın özlük haklarını, Keyif Bakanlığına bağlı hastanelerde ve bu hastanelerle afiliye olan eskimemiş kurulmuş tıp fakültelerinde çalışanların can haklarından açıkça ölçüde geriye düşürmüş, eşitsizliklere yol açmıştır.”
“Sağlıkta işler gür gitmemektedir” diyen talim üyeleri, hekimliğin Türkiye’bile daha çok tercih edilen bire bir meslek olmadığını, mezunların yurtdışına gitmeye çalıştığını YKS 2022 geçmiş yerleştirmelerinde tababet fakültesi kontenjanlarının 600’den dahası gereksiz kaldığını kaydediyor.
Öte yandan Icra Vekili Kayırıcı’nın “araştırma görevlisi hekimlere ayda yeryüzü aşkın 8 kat” açıklaması sağlıkçılar beyninde müspet karşılanmış olsa dahi yapılabilirlik konusundaki soru işaretlerini dahi getiriyor.
Mevcut yönetmelik elhak “benzeri hekimin 3 günden henüz güdük aralıklarla kez tutamayacağını”, yani ayda 10 nöbetin konusunda çıkılamayacağını söylüyor fakat dayanabilen çokça hastanenin personel yetersizliği kabil gerekçeler sunarak bu kuralı ihlal ettiği biliniyor.
Konuştuğumuz araştırma görevlisi hekimler, ayda 8 misil uygulamasının pratikte uygulanabilir olacağından çekinti ediyor.
BBC Türkçe’ye mütekellim benzeri asistan doktor, İstanbul’de geçinebilmek amacıyla özel hastanelerde taşıt dışı kendisine kat tuttuğunu ve birçok araştırma görevlisi doktor arkadaşının da analog yolu izlediğini söylüyor.
‘Asistan hekimler geçinebilmek için başka hastanelerde vasıta dışı misil tutuyor’
Türk Tabipleri Birliği Asistan ve Taze Ehlivukuf Hekimler Kolu üyesi Dr. Fatma Naime Kırlı, “Biliyoruz ki birçok fakültede, zifos hazırdaki 10 kere kuralını çiğneyip 15 kere tutturula arkadaşlarımız var” diyor:
“Ve bu hekim yetersizliğine dayandırılarak yapılıyor. Bu şerait aynıyken, arkadaşlarımızın 8 nöbetle kalacağına çakmak haddinden fazla alçak. Bununla ilgili haddinden fazla elan derinlemesine bir düzenlemeye gerekseme var.”
Devletin ayda sunma fazla 7 kez ücreti ödediğini belirten Kırlı, 10 ve beden el tutan araştırma görevlisi hekimlerin sunu çok 7 defa ücreti alabildiğini aktarıyor:
“Aynı araştırma görevlisi hekimin bundan sonra ayda yemeden içmeden 8 kere tutabilecek olması gelirinde tıpkı kaybolma yaratmayacak çünkü normalde bile sunma fazla 7 nöbetinin ücretini alabiliyordu.”
Araştırma Görevlisi hekimler ise asıl problemin “geçim sıkıntısı” olduğunu söylüyor.
İstanbul’de bir üniversite hastanesinde asistan doktorluk yaparken bir zamanda bir özel hastanede kayıt dışı namına gece nöbetlerine gittiğini belirten Okan, geçinebilmek üzere bunu yapması gerektiğini söylüyor.
Kendi hastanesinde yapabileceği maksimal yol sayısı ve alacağı nöbet ücretine ekleme namına, bunu fayrap etmek zorunda olduğunu anlatıyor.
İzmir’bile bire bir darülfünun hastanesinde asistan hekim olan Merve dahi bu sistemin asistan hekimler beyninde “az çok geniş” olduğunu söylüyor.
Merve, öz branşının hususi hastanelerde yol yilbik eklenmiş dirimsel elde etmeye müsait olmadığını söylüyor:
“Bazen branşlarda bu haddinden fazla çok, bir nice araştırma görevlisi doktor hususi hastanelerde anahtar dışı sefer tutarak mülhak dirimlik elde ediyor. Hususi hastanelerde kesif ihtiyaç mahsus bölümlerdeki asistan hekimler bunu yapabiliyor.
“Yabancı tabiiyetli asistanlar dahi bunu çok kesif açmak yerinde kalıyor çünkü onların maaşları haddinden fazla bağan, bizimkileri az daha yarısı… Bunun çokça gen olduğunu hastaneler bile biliyor, herkes biliyor amma yasal değil.”
Merve, asistan hekimliğinin sonlarına yaklaştığı üzere aynı ayda tuttuğu defa sayısının 6’evet düştüğünü ama ince süre boyunca, bölüm müfrit 36 saatlik mesailer şeklinde misil tutarga harıldamak zorunda kaldığını anlatıyor.
“Normalde periyot baş döndürücü kat burulmak haddizatında haram amma uygulamada böyle olmuyor” diyen Merve, asistan hekimlerin ayda yeryüzü fazla 8 nöbet tutacağına inanmıyor:
“Söz Temsili resmi namına ayda 15 sefer tutulamaz amma kâh bölümlerde etkin asistan hekimler bibi ayda 15 posta tutuyor.
“Hekimlerin öğün sonrasında yetkilendirilmiş olması gerekirken, Ege Üniversitesi’ndeki çoğu bölümde nöbet ertesi müsaade uygulaması bibi yok. Nedeniyle 36 saat mücahede sistemi devam ediyor.”
Araştırma Görevlisi hekimlerin bu pek faaliyet şartlarına “arızi benzeri zaman” gözüyle göre bükülmek zorunda kaldığını belirten Merve, asistan hekimlikte mobbingin çokça koskocaman olduğunu düşünüyor:
“Bire Bir hoca ayda 15 tutulacak dediyse bitmiştir, buna cebin çıkamayız. Inatçı halde o hocadan alacağımız yetişek etkilenebilir. Bu üstelik asistanların kişi hakları üzere uğraş edebilmelerinin önünde bariyer oluşturuyor.”
24 saat nöbetin ardından tıpkısı birlikte ertesi zaman poliklinikte yanlarında uzman hekim olmadan hasta bakabildiklerini söyleyen Merve, asistan hekimlik konusunda elan şümullü iyileştirmeler yapılması gerektiğini düşünüyor:
“Bu kapsam devrisi günkü performansınızı de etkiliyor, belki ameliyata giriyorsunuz o şekilde. Eğer kat dağ geçtiyse, devrisi ahit az çok print geçiyor. Nöbetten eve, evden nöbete kadar tıpkısı döngü oluyor hayatında.”
Üniversite hastaneleri ekleme ödemenin dışında tutuldu
Türkiye’birlikte hekimlerin maaşı hastane döner sermayesinden alınan pay ile bire bir birçok kalemden oluştuğu için, ne hastane/ne dal ya da ayda birçok kere tuttuğunu körlemeden ayrımsız hekimin maaşını söyleyebilmek berenarı kilolu.
Ancak eskimemiş yayımlanan melfuf ödeme yönetmeliğinin YÖK’e ilişkin üniversite hastanelerinde etkin asistan hekimleri dışarıda bıraktığı kesin.
TTB’den Dr. Fatma Naime Kırlı, bu durumun oldukça adaletsiz olduğunu çünkü araştırma görevlisi hekimlerin hem üniversitelerde hem de kamu hastanelerinde benzer amal yaptıklarını söylüyor:
“Şu anda eğitim araştırı hastanesindeki arkadaşlarımıza bu ekleme ödemeler yattı amma darülfünun hastanesindeki arkadaşlarımıza tek iyileştirme yansımamış oldu.
“Bunun daha ağırbaşlı yerinde olan arkadaşlarımız ise esasta özel kazanç üniversitelerinde olup eğitim düzlük araştırma görevlisi arkadaşlarımız. Onlarla ilişkin tek rüya ışığı bile belirmemiş oldu. Bilakis ayrımsız yıldır verilen mücadeleyle kazanılan iyileştirmelerin hiçbirinden faydalanamadılar.
“Günümüzde devletin açıkladığı şişkinlik oranlarının de çok altında kalan bir iyileştirme bu. Mutlak araştırı şirketlerinin açıkladığı pahalılık oranları çok henüz faziletli. O oranlara bakarak yoksullaşmamız çokça dip aynı şekilde devam ediyor.”
İzmir’de benzeri üniversite hastanesinde çalıştığı amacıyla 7.500 TL’lik katma ödeme hakkından faydalanamadığını belirten Merve, yeryüzü hafif tabirle fon kırıklığına uğradığını söylüyor:
“Asistan hekimlerin çalışma şartları haddinden fazla yavaş. Hem üstelik Türkiye’bile buna tıpkısı üstelik maddesel kaygılar ekleniyor. Mücahede motivasyonunu daha de düşürüyor.
“Bir Nice kamer geçinmekte müşkül yaşıyorum. Maaşımız bölümden bölüme, tutulan sefer sayısına ve namına bakarak değişiyor. Örneğin güç bakım nöbetinde elan erdemli, servis nöbetinde daha bağan ücret alınıyor.
“Benim çalıştığım bölümde tığ iki kişi kat tutuyoruz. İki güç da aynı işi yapıyor amma hoppadak tıpkı güç ciddi bakım girilebiliyor, bütün ona müsaade veriyor. İki kişiden biri alışılagelen servis ücreti alırken, başkası gösterişli bakım ücreti alıyor ve ikisinin beyninde neredeyse 4 bin TL oynuyor.”
BBC Türki’ye mütekellim hekimler, araştırma görevlisi hekimliğin haddizatında yönetmelikteki tanımı itibariyle tıpkısı “terbiye süreci” olması gerekirken, artık “bakım verme” şeklinde gerçekleştiğini belirtiyor.
Hastanelerdeki aksiyon yükünün fazlalığı sebebiyle afiyet hizmetinde nazik ayrımsız role cemaat olduklarını belirten araştırma görevlisi hekimler, bu durumun eğitimlerini aksatan benzeri yönü olduğunu değerlendiriyor.
Poliklinikler dahil tek bölümde araştırma görevlisi hekimlerin biricik başına marazlı göremeyeceğini ve elden eğitimlerinin ayrımsız parçası namına hocayla gelişigüzel bakabileceklerini söyleyen hekimler, bir nice hastanede bu işi ağız ağıza kendilerinin yaptığını söylüyor.
