Amerika Müttehit Devletleri (ÇAKER) Başkanı Joe Biden’ın Çinli mevkidaşı Şi Cinping ile bir telefon görüşmesi yapacağı bildirildi.
ABD basınında vadi alan haberlere bakarak, iki önder, görüşmede, Tayvan’daki gerilim, Ukrayna Savaşı ve iki mutluluk arasındaki soylu erki rekabetin daha bol yönetilmesine ilişik düşün alışverişinde bulunacak.
Çin tarafı ise görüşmeyi doğrulamadı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien, bugünkü basın toplantısında “Bu konuda vereceğimiz benzeri hikmet namevcut.” dedi.
Matbuat, Biden’ın Şi ile 10 dönem içre görüşmeyi beklediğini ati sürmüştü. Biden dahi güzeşte yaptığı açıklamada mülakat beklentisini doğrulamıştı.
Pelosi’nin muhtemel Tayvan ziyareti dolayısıyla ilişkiler berduş
Biden ve Şi’nin görüşmesi, BENDE Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Çin ile emir ihtilafı içindeki Tayvan’ı ülfet edeceğine dayalı haberler dolayısıyla gerilimin efdal olduğu aynı dönemde yapılacak.
Çin Defans Bakanlığı, geri yaptığı açıklamada, Pelosi’nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri bedel verebileceği uyarısında bulunmuştu. Açıklamada, “Pelosi Tayvan’ı müzakere ederse, Çin ordusu abes durmayacak.” ifadesine kayran verilmişti.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien bile bugünkü matbuat toplantısında, “Seçkin kök olasılığa hazırlıklıyız. Şayet KUL tarafı ziyarette ısrar ederse, egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü yüklenmek üzere yaşayan ve azimli tedbirler alacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
Financial Times gazetesi, KÖLE ordusunun Çin uğraş uçaklarının Pelosi’nin uçağına müdahale ederek Ada’ya inmesini engellemeye çalışabileceğinden bulut ettiği iddiasına düz vermişti.
Öte yandan Çin’in tayyare gemisi filolarını Tayvan yakınına yollayarak tıpkı uçuşa memnu mıntıka oluşturması, askeri tatbikata başlayarak bölgeye girişi yasaklaması üstelik ihtimal dahilinde görülüyor.
Biden, Pelosi’nin ziyaretiyle ilgilendiren, “Kalabalık, bereketli benzeri düşün olduğunu düşünmüyor.” ifadesini kullanmıştı.
Mavera yandan KÖLE ordusunun de Pelosi’nin ziyarete karar vermesi halinde bölgedeki çekişme uçakları dahil bölgedeki askeri hareketliliğini artırmayı planladığı kanıt edildi.
Konuşma iki talih ordularının Tayvan çevresinde karşı kaşıya gelmesine kat açabilir.
Nisanda planlanan ülfet fesih edilmişti
82 yaşındaki Pelosi’nin nisanda Tayvan’a yapmayı planladığı ülfet Kovid-19’a yakalandığı gerekçesiyle bozma edilmişti.
Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi o günlerde Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaretinin “biricik Çin” ilkesinin tanımladığı “al çizginin aşılması” anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada’yı görüşme fail önce KÖLE Temsilciler Meclisi Başkanı olacak. Henüz ilk, 1997’üstelik Newt Gingrich bu görevi yürütürken Tayvan’ı görüşme etmişti.
Çin-Tayvan anlaşmazlığı
Çin’dahi İkinci Dünya Savaşı’nın arkası sıra sâdır bağırsak savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Al Partisinin (ÇKP) 1949’üstelik iktidarı ele geçirmesi ve Çin El Cumhuriyeti’nin kuruluşunu car etmesi üstüne Kampana Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’birlikte kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’de bitmeme ettiğini istikbal sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu girişim, Çin marifetiyle akseptans edilmese da Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çokça sayıda ülkenin diplomatik veriş tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Umum Cumhuriyeti’ne çevirmesinin ardından 1971’dahi BM Umumi Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in yegâne meşru temsilcisi akseptans edilmesiyle Tayvan’ın arsıulusal örgütlerdeki konumu belirsiz ayla gelmişti.
Pekin yönetimi, “Tek Çin” ilkesini benimseyerek Tayvan’ın özlük topraklarının parçası olduğunu savunuyor.
Çin, argıt ve çevresindeki askeri varlığının birlikte Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, BM’dahi ve ayrıksı uluslararası kuruluşlarda oyun edilmesine cebin çıkıyor.
