Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, İstanbul-İzmir- Kocaeli üçgeninde nesir ettikleri mega uygulayım bilimi koridorunun rastgele güzeşte gün genişlediğini belirterek, “Enformatik Vadisi Bakü üzere imzaları önümüzdeki aylarda atacak, vadimizi arsıulusal bellik ika amacında majör ayrımsız eşiği aşmış olacağız.” dedi.

Varank, TBMM Tasrif ve Bütçe Komisyonunda, bakanlığının 2023 yılı bütçesinin sunumunda, Türkiye’yi, Avrupa Yeşil Mutabakatı’na ve karbon tesirsiz hedefine istihzar çalışmaları kapsamındaki faaliyetleri anlattı.

Sanayicilerin, kişi enerjisini yollamak üzere yaptıkları rüzgar ve ruz enerjisi yatırımlarını Bölgesel Isteklendirme Sistemi kapsamına aldıklarını tabir eden Varank, Kocaeli, Denizli, Eskişehir, Samsun, Trabzon ve Malatya’da benzer fabrikalar kurduklarını anımsattı.

Varank, Mürekkep Uluslar Kalkınma Örgütü ile “Sayısal Posta” projesini başlattıklarına meni ederek, şu bilgileri verdi:

“SUTAŞ’nin 7,5 milyar avro bütçeli Dijital Avrupa Programı’na 2023 yılı itibarıyla karışma oluyoruz. Göreve geldiğimizde yalnız 2 olan teknopark sayısını, verdiğimiz 2,2 bilyon teklik bağış desteğiyle 96’ya çıkardık. Buralardaki 9 bine vasıl girişimin 44 bin 375 projesini destekledik. Bugün 59 ilimize münteşir teknoparklarda, 87 bin 772 araştırmacı görev yapıyor. İstanbul-İzmir-Kocaeli üçgeninde nesir ettiğimiz mega teknoloji koridoru her geçen ahit genişliyor. Bu sene Bilişim Vadisi İstanbul’u faaliyete geçirdik. Enformatik Vadisi İzmir’in birlikte temelini attık. Bilişim Vadisi Bakü amacıyla dahi imzaları önümüzdeki aylarda atacak, vadimizi uluslararası ayraç yapma uğrunda yüce benzeri eşiği aşmış olacağız.”

“AR-GE ve tasarım merkezlerinde 81 bin araştırman çalışıyor”

Varank, aksine karın göçünü teşvik eden ve genç fikirlere sülale sahipliği fail gurk merkezi desteklerinin kapsamını genişlettiklerini anlatım ederek, teknoparkların dışında kurulan kuluçka merkezlerinin da desteklerden faydalanabileceğini bildirdi.

KOSGEB ile bu yıl tahminî 106 bin vatandaşa girişimcilik eğitimi verdiklerini, 8 binine eş girişimcilerin öncülük ettiği 20 bin kullanılmamış işletmenin kurulmasını sağladıklarını anımsatan Varank, KOSGEB’le destekledikleri Teknoloji Ihya Merkezleri (TEKMER) sayısını 17’ye yükselttiklerini kaydetti.

Varank, bu sene kurdukları 7 TEKMER’bile finansal teknolojiler, biyoteknoloji ve mobilite üzere tematik alanlarda ibdai projeler geliştirildiğine dikkati çekerek, “Firmaların öz bünyesinde kurdukları ve bakanlığımızca desteklenen AR-GE ve dizayn merkezlerinde şu anda 81 bin araştırman çalışıyor. İlk kere bizim dönemimizde kurulan bu merkezler 78 binden aşkın inovatif projeye karı sahipliği yapıyor. 350’ye mümasil firma ve 20’den aşkın üniversitenin düz aldığı, esenlik, çekirdeksel erke, yenilenebilir erke ve nesiç alanındaki kümeleri destekliyoruz. Yaptığımız mecmu bu icraat ve verdiğimiz destekler yardımıyla Türkiye’da AR-GE harcamalarının GSYİH içindeki payı binde 5’ten yüzde 1,13’e imdi. Elan birlikte önemlisi, özel sektörün hep AR-GE harcamalarındaki payı yüzdelik 29’dan yüzdelik 71’e yükseldi.” diyerek konuştu

“AR-GE ordusuna 23 bin yıpranmamış araştırman karışma oldu”

Endüstri ve Teknoloji Bakanı Varank, hür teşebbüs AR-GE harcamalarının yarısından fazlasının hükümetleri döneminde kurulan AR-GE merkezlerinde gerçekleştiğini, 2002’de 40 bin olan mecmu antlaşma eşdeğer AR-GE personelinin 5 tekmil artarak 222 bine ulaştığını bildirdi.

Türkiye’nin AR-GE ordusuna tıpkısı yılda 23 bin eskimemiş araştırmacının dahil olduğunu dile getiren Varank, “Uygulayım Bilimi girişimlerini büyütecek hamle sermayesi fonlarına Kalkınma Ajanlarımızla 500 milyon teklik ulama sağlıyoruz.” ifadesini kullandı.

Varank, kadem sermayesi fonlarına örnekler vererek, globaldeki düşüş trendinin bilakis Türk girişimcilik ekosisteminin değerli çağını yaşadığını vurguladı.

-” New York’a hamburger yemeye gitmeye gerek yok”

Vekil Varank, Türk teknoloji şirketlerinin 2021’da aldıkları yatırımın ayrımsız önceki yıla nazaran 9 ikmal artarak 1,5 milyar dolara ulaştığını belirterek, “Bu sene dahi performansımız yükselerek bitmeme ediyor. Endüstri ve Uygulayım Bilimi Bakanı olarak, bu komisyonda önceki bütçe sunumumu yaptığımda ülkemizde milyar dolar değerlemeye vasıl tek bire bir uygulayım bilimi girişimi yoktu. Gururla bildirmek isterim ki Türkiye’nin 6 unicornu, bizim tabirimizle 6 turcornu var. Teknoloji ekosisteminde ne olduğunu yolmak amacıyla New York’a, Londra’ya hamburger yemeye gitmeye ister bulunmayan. Türkiye’deki teknoparkları gezdiğiniz ahit bu ekosistemin hangi arkaç geldiğini görebilirsiniz.” değerlendirmesinde bulundu.

CHP milletvekilleri, bu sözlere reaksiyon göstererek, Varank’ın bu sözlerinin hakaret içerdiğini savundu. CHP İstanbul Saylav Mehmet Bekaroğlu, Varank’a yönelik “provokatör” ifadesini kullanarak, komisyondan ayrıldı.

Varank, Bekaroğlu’na, “Düşkün, yaşından esasen utan.” diye niteleyerek değer verdi.

Yaşanan kısa süreli gerginliğin peşi sıra Varank, sunumuna devam etti.

Teknoloji tabanlı girişimcilere bindi olacakları Turcorn100 programıyla bu rakamları yukarıya taşıyacaklarını aktaran Varank, toptan AR-GE ve inovasyon liginde yükselişin sürdüğünü, uluslararası hisse senedi birliklerinin güçlendirildiğini söyledi.

Varank, 2022 yılı zarfında, selen, uran, teknoloji alanlarında 30 mevki ile 42 arsıulusal uyuşma ve uyuşma zaptı imzaladıklarını, bu hareket birliklerinin bile katkısıyla, vukuf ve araştırı kapasitesinin geliştiğini vurguladı.

Türkiye’nin Dünya Fikri Sahiplik Teşkilatı vasıtasıyla yayımlanan Global İnovasyon Endeksi’nde bu yıl 4 paye daha tırmanarak 37. sıraya yükseldiğini bildiren Varank, şunları kaydetti:

“Talih Orijinli Sınai Tasarımlar kategorisinde bir numara sırada, 6 farklı göstergede ise önce 10’bile saha alıyoruz. Ülkemizden 213 proje, dünyanın yer iri bütçeli sivil AR-GE programı olan Anlayış Avrupa’dan akıbet 18 ayda 108 milyon avroluk kök kazandı. Iş 2020 programında 7 almanak dönemde Türk kuruluşları 29 projeye liderlik etmişken, Mezhep Avrupa’birlikte bu benzer 1,5 yılda 24 oldu. SU âdem-finansmanıyla desteklediğimiz Kompetitif Sektörler Programı kapsamında, bu yıl imalat sanayimizin yeşil ve sayısal dönüşümüne bakım eden kestirmece 60 milyon avro bütçeli 10 projeyi henüz hayata geçirdik. Endüstriyel Dizayn ve prototipleme merkezlerini, Türkiye’nin yeryüzü nazik azık AR-GE ve inovasyon merkezini, yosunlardan tepkili uçak yakıtı üretecek Avrupa’nın evvel ve tek karbon menfi biyorafinerisini ülkemize kazandırdık. AB ile ‘Haber, Araştırma, Teknoloji ve Yenilik’ alanında Erdemli Düzeyli Diyalog mekanizmasını ilk kez kurduk, ilk toplantıyı 15 Kasım’birlikte Brüksel’üstelik gerçekleştirdik.”

-“Bileşimli Zeka Toptan Ortaklığının üyesi olduk”

Varank, bugün bakımından bireşimli zeka çalışmalarında mehabetli aynı müracaat noktası olan Sentetik Zeka Global Ortaklığının (GPAI) üyesi olduklarını bildirerek, kalifiye herif kaynağını ahali üstünde tutmaya devam ettiklerine meni etti.

OSB’lerde aranan eleman ihtiyacını, müşterek katkılarla karşılaşmak için Türkiye genelindeki OSB’lerde 90 meslek lisesi açtıklarının altını çizen Varank, “Bu okullarda halihazırda 80 bin öğrencimiz yetişek görüyor. Mesleki terbiye merkezlerinde 1 milyonun üstünde gencimize eğitimler veriliyor. 81 ilimizin tamamında aynı DENEYAP Teknoloji Atölyemiz var. Zaman bakımından 17 bin 920 evladımız DENEYAP Türkiye projesi kapsamında ücretsiz eğitimler alıyor. İstanbul ve Kocaeli’deki arsıulusal Okul 42 okullarından seçkin sene 750 yazılımcıyı ekosisteme kazandırıyoruz. Hedefimiz bu yazılım okullarını başka illerimize yaygınlaştırmak.” değerlendirmesinde bulundu.

Varank, Türkiye Engelsiz Cins Platformu’ndaki ulusal ve arsıulusal paydaşların sayısının 100’e ulaştığını anlatım ederek, TÜBİTAK Ortaokul ve Ortaöğretim Araştırı Proje Yarışmalarına katılan öğrencilerin, aynı yılda yüzdelik 100 artarak 72 bin olduğunu bildirdi.

Bu sene, dünyanın yeryüzü balaban Bilim ve Mühendislik Yarışması olan ISEF’ten 7 ihsan alındığını anımsatan Varank, şöyle devam etti:

“Arsıulusal olgun olimpiyatlarında 8’i kızıl, toplamda 50 madalya kazandık. Antalya’üstelik 45 elçi ülkeye sülale sahipliği yaptığımız Avrupa Kızlar Bilgisayar Olimpiyatı’nda Arınmış Özer kızıl madalya kazanarak göğsümüzü kabarttı. Önümüzdeki yıl dahi Balkan Aritmetik Olimpiyatı’na tığ eş sahipliği yapacağız. Bu sene, 81 ilimizdeki 4 bin 860 okulda 500 bin öğrencimizin projelerini sergilediği malumat fuarları gerçekleştirdik. Temel ve beşeri fen alanlarının gelişimini özendirmek amacıyla 2 bin 850 lisans öğrencimize başarı bursu verdik. AR-GE merkezlerinde ve teknoparklarda istihdam edilen ana bilgelik mezunu araştırmacılara 49 milyon teklik aylık desteği sağladık. Tıpkısı desteği daha çok Gök, Havacılık, Endüstriyel Tasarım, Moleküler Biyoloji ve Biyoteknoloji kabilinden bölümlerden çıkışlı araştırmacılara birlikte sağlayacağımızın müjdesini ilk kez buradan afişe etmek istiyorum.”

Varank, bu sene destekledikleri 3 bine andıran araştırmacının, sınama kazandıktan sonra ülkeye dönerek AR-GE ve yenilik ekosistemine kilolu katacağını belirterek, marifet ve uygulayım bilimi meraklısı benzeri evlat için faaliyetleri çeşitlendirdiklerini vurguladı.