Philip Alexander / The Banker Derecelendirme kuruluşu Fitch Ara 2009’üstelik Yunanistan’ın mevki notunu A’dan BBB+ seviyesinde indirdiğinde, Palikarya ihtişam tahvillerinde 130 temel puana büyüklüğünde genişleyen spreadler, 2008 finansal krizinin ayrıntılı vadeli sonuçlarının kulak tırmalayıcı benzeri göstergesi namına algılandı. Evet, vezneci bilançoları kurtarıldı ancak amme sektörünün bilançolarının serian bozulması pahasına. Millî devletlerin namus borcu ihraçları 2009 yılında kestirmece üçte ayrımsız büyüklüğünde arttı fakat daha doruk yapmadı. 2010’bile bu seviyenin en beş altı yüzdelik 10 üstüne çıkılarak piyasadaki mecmu arzın 1.1 trilyon dolara çıkması bekleniyor. Hükümetlerin resülmal piyasalarından fonlanma talebi arttıkça özge borçlanıcılar üstünde pahal tıpkı yük oluşuyor. Arsıulusal Dünyalık Fonu’nun (IMF) mali amal bölümü direktörü Carlo Cottarelli, “Faiz oranları bugün düşük fakat biz hususi sektörün toparlandıkça kamu istikraz ihtiyacında gelişigüzel eksilme olmaması durumunda, dünya genelinde repo oranlarında yüzdelik ikilik artma yaşanacağını hesap ediyoruz” diyor. Hangi ulusal devletin arz nazik keder kaynağı olduğu üstüne piyasadaki katılımcıların seçkin birinin farklı görüşü var. Kıdemli ayrımsız sabit getirili enstrümanlar stratejisti “strüktürel adına tıpkısı gözdağı unsuru olan” ile “periyodik kendisine kutsanan” ulusal devletler arasındaki farka özen çekiyor. Yani elhasıl, faziletli strüktürel mali açıklara eş ve hesaplı büyümeyi ateşleyecek bunaltıcı yerine bitiren borçlarının artmasına güvenen ülkeler karşı endişelenmemiz gerektiğini söylüyor. Halihazırda bütçe açığı yüzdelik 10 seviyesinin üzerinde gezinen ve halen ipotekli eş kredilerinin artmaya bitmeme ettiği İngiltere, bu duruma en andıran örnektir. Fakat Euro bölgesindeki toplam strüktürel bütçe açığı ise bilakis yüzde 2.8 civarında zira Almanya ve Fransa kadar ülkeler tahaccüm tekrar başladığında bu açıkların dikkate ayar derecede kapandığını görecekler. Ve elhak büyümelerinin arkasında ihracatları durduğu için, ev piyasası kaldıracından mütehammil bile müstefit olmak ihtiyacı hissetmeyecekler. FARKLI RİSKLER UYARISI Reasürans devi Swiss Re’nin repo oranlarından mesul direktörü Justin Excell, Yunanistan, Portekiz, İspanya ve İrlanda kadar vurgun Euro bölgesi ülkelerinin, vecibe ödeme kapasitelerini destekleyecek şekilde çabucak mülk basabilmelerine imkân sağlayıcı millî eşkal bankaları olan İngiltere ve ESIR’den değişik bire bir yere oturtulmaları gerektiğini ve ayrımlı riskler taşıdıklarını söylüyor. Excell, “Euro bölgesinin Yunanistan’a arkalama eli uzatacağına inanıyoruz fakat bunun garantisi yok; alelhusus dahi gayrı hükümetlerin varyemez finansal önlemler almalarını zorlaştıracak aynı ahlaki çökme yaratacağı için. Bu moral bozukluğu riski yahut müstakil tıpkısı ülkenin batması yerinde yaratacağı domino etkisi Lehman Brothers örneğinde yaşanan ikilemin aynısıdır” diyor. Rotschild mali kurumlar bölümü eş başkanı olan ve bugüne sincap sayısız millî müşavirlik vekaletleri yapmış Ben Davey, ulusal devletlerin finansmanında bire bir Çin’mağara geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği 50 almanak Renminbi cinsinden arbitraj ihracında dahi gözlerden kaçmadığı üzere keder global değişimler yaşandığını görüyor. Davey, “Dünya genelinde 50 almanak tahvil ihraç edebilecek hür büyüklük sayısı benzeri elin parmaklarını geçmez yani ulusal devletlerin finansmanı piyasasının zat kendini yeniden şekillendirdiği eskimemiş ayrımsız dünya düzenine akilane gidiliyor ve antrparantez gücük vadeli kredilere rağmen ayrıntılı vadeli değerlendirmeler gündeme geliyor” diyor. “BÜTÇE AÇIĞI BELİRLİ DURUMLARDA BİR SAV TEŞKİL DEĞER ANCAK HEPSİNİ BİRARADA DÜŞÜNDÜĞÜNÜZDE BU DİNAMİK 2009 EV AYINDA YÜZLEŞTİĞİMİZ OKKALI BELİRSİZLİK ORTAMI BÜYÜKLÜĞÜNDE GÖZ KORKUTUCU DEĞİL” Myles Clarke DESTEĞİN GERİ ÇEKİLMESİ Yunanistan’ın notunun düşürülmesi, piyasada dikkate değer derecede güçlü ayrımsız tepki verilmesine bozukluk olmuştu; zira bu yüzden Yunanistan Hazinesi’nin ulusal borcunun derecesi bir gün Avrupa Format Bankası (ECB) ile yaptığı ürem işlemlerinde güvence adına kabul edilmeyecek derecede düşürülebilirdi. ECB normalde elden şişman aynı emniyet derecelendirme kurumu yoluyla A- veya üzerindeki derecelendirmeye erbap olan teminatları kabul ediyor. Hassaten krizle savaşabilmek amacıyla bu seviyesini dahi üç kademe henüz düşürüp BBB- derecesine büyüklüğünde indirmişti. Fakat bu uygulama 2010 yılının sonundan itibaren geçerliliğini yitirecek. Bu manzara, 2010 yılının minval bankalarının mali piyasaları doldurmak için uygulamaya koyduğu acil uzanım önlemlerinin çözülmeye başladığı bir yıl olacağının ve ulusal devletlerin vecibe aldığı piyasalarda belirsizliğin daha üstelik şiddetleneceğinin kesin tıpkısı kanıtı. 2005 ile 2007 yılları arasında ABD Hazine Müsteşarlığı görevinde bulunan Tim Adams, eskiden ÇAKER’yi G-20 iktisadi ağız dalaşı forumunda olta etmiş ve onların bugünkü bildirilerinden da hiç ikna idmansız durumda. Adams, “Çıkış stratejilerinde gelişigüzel davranmak hakkında G-20’nin retoriği çerçevesinde çokça beş altı madde söylendi. Anlaşılan hükümetlerin seçkin biri kendi çıkarlarına en gür uyan az buçuk dilimi amacıyla mali ve parasal politikalarını sürdürecekler. Ayrıca gâh ülkelerde mali otoriteler ile model bankaları arasında itilaflar ayazlık olasılığı faziletkâr göründüğünden 2010 türbülanslarla meşgul bir yıl tür” diyor. Yatırımcılarda İngiltere’deki nicel rahatlatma döneminin sonuna gelindiğine dayalı vahim benzeri bulut var. İngiliz Gestalt Bankası ticari bankaların ellerindeki İngiliz hükümetine ilişkin ‘gilt (kaynak tahvillerini)’ satın alarak bankacılık sistemine akça akışkanlık enjekte ediyor. Analistlerden biri, 2009 Mart’tan bu yana geçen sürede yeni hükümet vecibe ihraçlarının tutarının yüzde 100’ü aştığını hesaplamış, ancak bu olağan dışı satın almaların 2010’un önce çeyreğinin böylelikle bitmesi gerekiyor. Elan tafsilatlı vadeli bire bir farklı belirsizlik kaynağı da yatırımcıların döviz kurlarındaki dalgalanmalara hangi türden bir reaksiyon vereceği sorunu bilhassa birlikte Euro karşısında daim zayıflayan doların ve sterlinin geleceğinin ne olacağı. Dünya genelinde biçim bankalarının kasalarında hele da istiğna eğrisinin gücük bacağında devasa miktarlarda BENDE kaynak kağıdı tutulduğundan dolar yeğin bire bir arsıulusal rezerv servet birimi olma özelliğini koruyacak. Zaman nazik yatırımcılara küresel konuşu trendler karşı müşavirlik veren The Lindsey Group’un ortaklarından biri olan Adams, Asyalı suret bankalarının BENDE hazine tahvillerindeki pozisyonlarını azaltmanın yollarını bulmaya çalışmaya bitmeme edeceklerini söyleyerek, şöyle devam ediyor: “Ancak bu işin ayrıntılı vadeli tıpkısı süreç olduğunu onlar birlikte bundan sonra anlamış durumda. Kişi içlerinde sonsuz bu konuyu tartışıyorlar fakat dolardan kaçtıklarını gösteren bildirme minimini ayrımsız ima birlikte dayanılmaz ayrımsız istikrarsızlığa illet cins. Yani küçücük tıpkı kutunun içre hapsolmuş durumdalar ve geçmiş aşamada vadeleri gücük ve çarkıt ölçekte rezerv biriktirmekten vazgeçerek bu kutunun dışına geçmek istiyorlar.” Sterlin ise bilakis atom çekirdeği benzeri ihtiraz servet birimi olmamasına rağmen analistler, denizaşırı yatırımcıların bilhassa dahi hat bankalarının eğer iktisadi temeller döviz kurları ve finansal göstergeler üzerindeki baskısını sürdürmeye bitmeme ederse kuşkusuz reaksiyon verebilecekleri konusunda az çok çekimserler. Aynı çakılı getirili enstrümanlar stratejisti, “İngiliz hükümetinin vecibe kompozisyonunda 2009’un ilk çeyreği itibariyle toplanmış gilt piyasasından aldıkları yüzdelik 35’lik nasip ile akıbet 10 sene ortamında hisselerini iki katına çıkarmış olan denizaşırı yatırımcılar, yeryüzü yetişkin çap bitiren konumundadırlar. Tığ düpedüz bu trendin bitmeme etmesini beklemiyoruz” diyor. ŞIŞKINLIK-BAZLI BORÇLAR Suret bankaları amme tahvilleri ihracında şartsız verdikleri destekleri vurdumduymaz çektikçe takanak dalavere kurumlarının birlikte mali piyasalarda dikkate ayar derecede mütezayit Getiri maliyetlerine ödeme yapılmamasına imkân sağlayacak şekilde inovasyoncu ve çalak davranarak mevcut iştah seviyesini korumaları gerekecek. Yani emniyet sermayesi piyasalarındaki bankacıların kaderi bundan sonra ulusal seviyedeki borçlanıcıların 2010 yılında salah mi göstereceklerine, yoksa volatil kalmaya bitmeme mı edeceklerine kapalı olacak. Royal Bank of Scotland global kesif borçlanıcılar grubu insan başkanı olan Myles Clarke, “Hükümet güvenceli vezneci ihraçları ulaştığı 750 bilyon Euro seviyesiyle muhakkak yapılmaları müstelzim devasa bire bir fonlama havuzuydu. Ancak ati yıl amacıyla tahmini 50 milyar Euro’luk hacmiyle zaman az daha ağız ağıza ortadan meknuz durumdalar. Tamam, bu celi durum bazen hallerde pespaye bire bir sevgili ancak hepsini birarada aldığınızda bu dinç Aile 2009’üstelik yüzleştiğimiz biberli müphemlik kadar ayn korkutucu değil” diyor. FARKLI FIRTINA Deutsche Bank Londra’dahi millî, uluslarüstü ve kurumsal ürünler başkanı Bill Northfield, ulusal devletlerin 2010 yılında değişik türden benzeri fırtınaya yakalanabileceklerini söylüyor. Northfield, “2009’un büyük bir kısmında teminatlı borç ihraçları kısıtlıydı ve Banka ihraçları de gücük vadelilerde yoğunlaşarak millî devletlerin ilkokul almanak ve eğrinin daha detaylı tarafında fonlanabilmelerine illet olmuştu. 2009 ortasından itibaren cesaret piyasalarının kilidi çözüldükçe bizim Londra’daki kurumsal sendikasyon masamız birlikte tezelden derakap her aktarılma iki yahut üç kesim yapar ağıl geldi. Şayet bu boyut ati sene da devam ederse, millî devletler neşeli benzeri piyasada öz profillerini ön plana çıkartmanın savaşını veriyor olacaklar” diyor. Şişkinlik-bazlılar arenası ise millî devletlerin bugüne büyüklüğünde kurumsal borçlanmacılar eliyle tek aynı şekilde zılgıt edilmedikleri bir fon çokluk alanıydı ve hakim açılım, bu durumun yatırımcı tabanının çeşitlendirilmesi ve sıyanet edilmesinin koca aynı parçasını oluşturacağı yönünde. Avrupa’nın ciharıyek köşesinde başlatılan düzenleyici değişiklikler henüz efdal uyumlu zorun-motorlu yatırımları heveslendirme ederken kurumsal yatırımcıları bile kişi aktiflerini enflasyonla gelişigüzel yükselen yükümlülüklerini karşılama yönünde cesaretlendiriyor. Swiss Re’den Justin Excel birlikte Euro bölgesi ikili sigorta getirilerinde, herhangi bir halükarda sözleşmenin süresince enflasyona mecbur hususi tıpkı madde olduğu üzere zat portföyünde Eurozone linker’larından çokça İngiltere’nin ‘linker gilts (para şişkinliği korumalı celal tahvili)’ ve BENDE Hazinesi’nin enflasyon korumalı menkul kıymetlerini tercih ettiğini söylüyor. Excell, “Elden yükümlülüklerimizin hangi kadarlık benzeri kısmının enflasyona maruz olduğuna bakmıyor, benzeri zamanda öz fikrimize göre enflasyonun nereye gideceğiyle göreceli normalden vurgun ve kabarık linker’lara üstelik bakıyoruz” diyor. Euro bölgesinde sadece İtalya, enflasyonu düşük kaldığı amacıyla enflasyon korumalı linker’lardan ihraç etti. Fakat akçasal rahatlamanın ölçeği göz önüne alındığında, bu iyi huylu enflasyon ortamının ekonomik toparlanma başladığında yatırımcıların linker’lara olan iştahını kabartarak değişmesi bekleniyor. Pahalilik bazlı varlıkların, millî devletlerin kişi zorunluluk idare profilleri açısından diğer avantajları dahi var. Myles Clarke, “2009’bile umulmayan çok sayıda bodur-vadeli ihraçlar yapıldığından ihraççılar tarafında pahalilik bazlıların saf adına özlük borçlanma vadelerini uzatmalarına imkân sağlaması yüzünden buraya akıllıcasına saf aynı meyil oluşuk durumda. Enflasyona endekslenenin hoppadak resülmal olması yüzünden linker’ların alelumum yüzden çok ödemelerinde et kafalı ödeme profili vade böylece olduğu amacıyla 14 almanak aynı linker’ın vade profili 25 almanak aynı konvansiyonel tahvilinkiyle az daha benzeri olabiliyor” diyor. İHRAÇ TEKNİKLERİNİN UYARLANMASI İhraç bolluğu konvansiyonel kalmaya devam edecek ve 2009’dahi namus borcu hile kurumları kendilerini dokunaklı aynı şekilde kalan projelere uyarladıklarından daha şimdiden koca eskimemiş gelişmelerin yaşandığı endekslenmemiş tahvillerde dahi genişlik benzeri olacak. İngiltere kişi okkali ihraç takvimini son-yatırımcılara komutan işleyen 16 iri dealer bankaya göre adapte etmek amacıyla önce konvansiyonel sendikasyon gilt ihracını 2009 Haziran’ında yaptı. 7 bilyon paunt (11.4 milyar dolar) hacminde ve 25 yıl vadeli bu arbitraj ihracı aynı zamanda genişlik nazik sendikasyonlu ulusal devlet arzıydı.) Bu arzda taraflardan biri olan RBS’den Clarke, “Yatırımcı tabanı hızlı hızlı hızla tıpkısı fakat bu şekilde bu yatırımcılara etraflı vadeli işler amacıyla elan makul bire bir defa sunmuş oluyoruz. Bu sayede likiditenin beş altı, ferdî yatırımcı delege sayısının aşkın ve detaylı vadede haddinden fazla elan uygun olan hacim ve fiyatlandırma tartışmalarına sonuç yatırımcıların ilgisini artık çekebilmiş birlikte oluyoruz” diyor. 2010’üstelik yatırımcılar arasındaki profilin ve cazibenin korunabilmesi için Northfield millî devletlerin vadeler üzerine esnek olmaları ve özlük faiz eğrilerini geliştirmeleri gerektiğine inanıyor. 2009’de ulusal devletlerin finansmanlarının çoğu 2008 Meyan ayındaki çevre volatilitesinin zirvesindeyken ilkin duyurulmuş programlara raci bodur vadeli borçlanmalarla yapılmıştı. Deutsche Bank Londra’dan Bill Northfield, “Eğer 2010’üstelik bilgili olacak çevre koşullarına harmoni temin etmek üzere kendi programlarını çeyrek altın dönemlik baza dönüştüren ve böylesine düşük bir şişkinlik içinde teferruatlı-vadeli getiri oranlarını kaçırmamak için vadesi gelen ihraçlarını eğrinin 15 ile 30 yıllık kısmında revize etmek talip ulusal ihtişam sayısı artarsa on paralık şaşırmayacağım” diyor. MALİ RAKIPLIK Millî devletlerin doğrudan zat revizyon hikayelerinin gücü çerçevesinde rakiplik edebileceklerinin işaretleri gelişigüzel geçen periyot artıyor. 2009’un akıbet haftalarında Yunan tahvillerinin üzerindeki ağırlık tepeden inme kalık ancak bu büyüklük hükümetinin yatırımcıları inandırma edebilecek kapasitede tasarruf planlarını devreye almasıyla hafifletilebilmişti. beraber İrlanda birlikte kırıcı gider kısıntıları ve National Asset Management Agency (NAMA) sebebiyle piyasadaki bulaşıcı hastalığın özlük millî tahvil spread’lerine sıçramasını kısmen birlikte olsa önleyebilmişti. Rotschild’dan Ego Davey, Macar hükümetine 2008’üstelik IMF’mağara sağladığı müstacel itimat paketinin peşi sıra yatırımcı ilişkilerine ehemmiyet vermelerini tavsiye mektubu etmişti ve şimdi üstelik İrlanda hükümetiyle birlikte İrlanda bankacılık sektörü üstünde çalışıyor. Davey, “Macaristan amacıyla öz planlarını oluşturmalarına müzaheret ettik ve bunların üzerinde bittabi aşamalar kaydettiklerini ölçecek arsıulusal ölçümler belirleyerek tıpkı rotada devam etmeleri kaydıyla alınan bu sonuçların gayrı arsıulusal ekonomiler nezdinde elbet değerlendirileceğini açıkladık. Bilahare birlikte maliye bakanı bu mesajı piyasalara iletti” diyor. Swiss Re’dahi 70 bilyon SFR (67.5 milyar dolar) tutarında üst rütbe hükümet borçları ile enflasyon ürünleri portföyünün yönetilmesine katkıda kâin Justin Excel üstelik, eğer tıpkı hükümetin istinkâf etmek mahsus benzeri planı varsa o zaman açılan spread’lerin birer yatırım fırsatı sunabileceğinin altını çiziyor. Excel, “Gizil namına envestisman yapabileceğimiz yahut elhak yapmış olduğumuz ülkelerden kesme tıpkı eylem sinyali gelip gelmediğine bakarız. Şayet piyasanın sunduğu nema, riskini aşıyor üzere görünüyorsa o ahit bu ulusal devlette değişik alanlara yönelmenin parçalanmamış vakti mevrut kabil” diyor. VERGİLENDİRME SORUNLARI Bütçelerin gine sürdürülebilirlik rotalarına ferasetsiz döndürülme sürecinde mütezayit vergilerin önemli benzeri rolü olacağına tek tasa namevcut ancak burada dahi gizil benzeri bitirme alanı rekabeti yaşanacak. Vergi önlemlerinin çoğunun doğasında sınırlar-arası imalar yattığından IMF uluslararası bir vergilendirme tartışmasının gerekliliğine dikkat çekiyor. Ancak DENIZ’nin tam finansal işlemlerden basit benzeri hacim rüşvet alınması önerisi elan enli benzeri uluslararası bindi sağlayamamış durumda hele üstelik ÇAKER’den. Londra’daki benzeri hususiyet şirketi olan Berwin Leighton Paisner’üstelik bankacılık ve anamal piyasalarından mesul eş olan Paul Severs, “Şayet tıpkı mezuniyet alanındaki işlemlerin maliyetini arttırırsanız piyasalar bu nöbet diğer bir yetki alanına kayacaktır, tıpkı KUL’deki rüşvet sistemine reaksiyon adına Eurobond piyasasının yükselmesi gibi. Ve ayrıca dünya genelinde birebir uygulanılacak benzeri alacak sistemi birlikte tamamen mantıksız. Böylesi ayrımsız madde yıllardır soylu erki entegrasyonunu kurmaya müteharrik KEZ’birlikte dahi gerçekleşmedi” diyor. IMF’den Carlo Cottarelli ise ülkelerin arttırılmaya yeryüzü akla yatkın ne vergilendirme formları olduğuna temel yormaları gerektiğini söylüyor. Cottarelli, “Bu aslında idrak tabanının akışkanlığına bağlıdır yani kurumsal gelir vergileri üretimdeki akışkanlığı başka tür vergilerden daha çok etkilerler. Gayrimenkullerin vergilendirilmesi doğası gereği farklıdır ve sadece dirimlik vergilerini yükseltmek için değil ama bir zamanda müstesna vergi yapısını yöneltmek kapsamında üstelik ele alınmalıdır” diyor. İngiltere Şekil Bankası’nın parasal politikalar komitesi üyesi Âdem Posen, Ara 2009’bile, maada menkul piyasasının begayet istinas sinyalleri verdiği anda arttırılabilecek “koca sakınımlı” bire bir taşınmazlar algı oranı türü önermişti. Standard & Poor’s, Avrupa, Orta Şark ve Afrikalı ulusal devletler derecelendirme bölümü başkanı Moritz Kraemer, eğer amme finansmanının itibarını tekrar kavrayışsız getirecekse yüksek-yardımsever aynı geleceğe doğru ongunluk fikrinin diskalifiye edilmemesi gerektiğini söylüyor. Kraemer, “Tabii ki değişik ülkelerin birlikte vergilerini yükselttiği tıpkısı ortamda bu işi yarmak haddinden fazla elan kolaydır. Fakat İskandinav ülkelerinde doğrusu rüşvet oranları çokça faziletkâr ve antrparantez hiç üstelik begayet ayrımsız kişi artışı de yaşamıyorlar” diyor. ÖZELLEŞTİRME POTANSİYELİ Şevket sektörünün mülkiyetindeki aktiflerin vasıtasız çıkarılması bir tane-kerelik dirimlik artışı sağlamanın en acul yoludur. HSBC yatırım bankasında hareket resülmal piyasaları global başkanı olan Russell Julius, aksiyon borsalarında halen iş görmekte olan SUTAŞ şirketlerindeki fehamet paylarını hesaplamış ve bu payların satışının teknik yerine basit gerçekleşebilmesi amacıyla üstelik tali aynı hisse senedi pazarı önermişti. Vakit Kaybetmeden Fransız hükümetinin üçte-birinden fazlasına ehil olduğu bu kerem mülkiyetindeki behre senetleri listesinin hep değeri 324 milyar Euro civarındaydı ve Almanya ile İtalya’nın temas birinin paylarının değeri 30’ar bilyon Euro’dan fazlaydı. Julius, “Çoğu enfrastrüktür hizmetleri üzere güç derecede şeffaf kazançları olan ve mahdut içi milli hasılanın kendini yeniden toparlamasında alışılmadık birer manivela kaynağı olabilecek bu varlıkları satın almaya arzulu müthiş bire bir para miktarı olduğu sanılıyor” diyor. “ÇIKIŞ STRATEJİLERİNDE İŞBİRLİĞİ YAPILMASI HAKKINDA G-20’DA SÖYLENEN KÜL ŞIK LAFLARIN İÇİNDE DAYANIKLI BİRŞEY OLACAĞINI SANMIYORUM. GELIŞIGÜZEL HÜKÜMET, KENDİ MALİ VE AKÇASAL POLİTİKALARINI KENDİ ÇIKARLARINA UYACAK BİR AHIT DİLİMİNE YAYACAKTIR” – Tim Adams Fakat hem ÇAKER hem bile İngiltere’bile 1980’lerdeki büyük-ölçekli özelleştirme programları yüzünden bu devletlerin ellerindeki satılabilir hisse senedi miktarı bir hayli azalmış durumda. Julius’un listesinde takkadak iki İngiliz bankası var ve onlar üstelik zaten büyüklük vasıtasıyla kurtarılmış olan Lloyds-HBOS ile RBS. Cottarelli, anti-kriz önlemlerinin benzeri parçası yerine finansal sektörün tamamındaki hükümet hisselerinin satılması yerinde birlikte ortalamada borçluluk seviyesinin ancak içi milli hasılaya oranında biricik kerelik koyulmak için hemen yüzdelik 4 veya yüzde 5’lik iyilik sağlanabileceğine dikkat çekiyor. HARCAMALARIN KISILMASI Bu yüzden düzeltme sürecinden dokunaklı derecede payını alacak olan yan harcamalar olacak gibi görünüyor. Bildirme beklenen örnekler namına 1990’ların ortalarında dramatik çabalara girişen Kanada ve İskandinavya gösterilebilir ancak bu çabalarla da kamu borcunun dikkate değer boyutlarda düşürülebilmesi için 10 yıl geçmesi gerekmişti. 1994’dahi harcamaların gözden geçirilmesinin başlamasının ardından Kanada hükümeti fakat üç yıl sonradan az içi milli hasılanın yüzdelik 5.8’ine nail bütçe açığını kapatabilmiş ve 2007 itibariyle bile ilk defa bütçesi çok vermişti. “HÜKÜMETLERİN ŞU ANDA YÜZ YÜZE OLDUKLARI GELENEKSEL BİR BÜTÇE UYGULAMASI DEĞİL BILE SOSYAL BİR UYGULAMA OLDUĞUNDAN, ÇOK DAHA KAPSAYICI KALKMAK ZORUNDASINIZ” Jocelyn Bourgon O dönemin Kanada kabinesinde icra vekili olan Jocelyne Bourgan, bu abidevi çabanın koordinasyonundan sorumluydu. Söylediğine bakarak bu stratejinin yer kocaman kısımlarından biri da beherglas hükümet organı üzere kesme hedefler belirlenmesinden kaçınılmasıymış. Onun hesabına bu gözden geçirme sürecinde hükümet faaliyetlerinin seçme alanında artırım yapmanın yolları aranarak sınırlı dönemeçlerden sonra daim başa sarınılmış. Bourgan, “Birlik hedefi tespit etmek çok zordur; insanlar bu hedefe kilitlenirler ve değişik bellek setlerinde nelerin olabileceğini katiyen bilemezsiniz. Tığ o zaman bu uygulamanın amacının hükümetin rolünün kollektif araçlarla sürdürülebilir bire bir anlamda benzeri hizaya getirilmesi olduğunu söylemiştik” diyor. Standard & Poor’s’dan Kraemer da, Şark Avrupa’nın de bu konuda Günindi’evet yaşıt olabileceğini söylüyor ve şunları ekliyor: “Fransa değme iki memurun namına bire bir işyar vira etmek üzere ayrımsız tasavvur belirledi.Oysa Doğu Avrupa ülkelerinden birinde bu hedefin seçkin yedi memurun adına benzeri memurun koyulması şeklinde olduğu dikkate alındığında şu anda hükümetlerin ellerinde henüz yeterince faydalanmadıkları ziyadesiyle elastikiyetleri olduğu net benzeri şekilde görülebilir.” KANADA ÖRNEĞİ Antrparantez Kanada 1994 yılında tekaütlük sisteminde ıslah yaparak devletin gelecekteki yükümlülüklerini yoğun miktarlarda düşürmüştü. Bazen Avrupa ülkelerinde ise tersine, nüfusun averaj yaşı herhangi bir sabık dolaşma yükseldiğinden keyif bakımı ve tekaütlük yükümlülükleri giderek büyüyen tıpkısı denge olmaya devam ediyor. Kraemer, “İrlanda’nın açık borcunun az daha başarısız olduğu krizden önce emeklilik maliyetleri ve nüfus bilimsel gelişmeler dolayısıyla bu yüzyılın ortasına büyüklüğünde yüzdelik 100’lük bir sınırlı içi milli hasıla artışı sağlayacak nema hedefi koyulmuştu. Şimdi ise bu yüzde 100 seviyesi üstünde gene düşünülmesi gerekiyor” diyor. Tim Adams ise KUL’nin birlikte bedel derecede göz korkutucu benzeri görevle yüz yüze olduğunu söylüyor. “Peki, mecburi sıfır harcamaları kısmak niteliksiz bittabi ancak bu nicelik doğrusu hep bütçenin yüzde 18’kayınbirader geçmiyor. Bütçenin yüzdelik 60’ını oluşturan toplumsal güvenlik içerikli taahhütler ise almanak gözden geçirme sürecine dahil edilmiyor ve halen sıkıntılı içi milli hasılanın yüzdelik 7’siyle yüzdelik 9’u ortada bir hacme nail durumda ve milli hasıladan elan çabuk büyüdüğünden 2030 itibariyle bu oranın ikiye katlanacağı anlayış ediliyor. Bu çeşit, bütçenin düşüncesiz kalanının resmen yamyamlığını yapıyor” diyor. Adams, şöyle sürdürüyor: “Bunlar bodur-vadeli aynı dünyada hayat dolu politikacılar için ölümsek sorunlar, zira sağlık kesintilerinin antipatik etkisi kendini simultane gösterirken amme finansmanındaki iyileşmeler kendilerini tafsilatlı seçim döngüleri süresince hissettirirler. Bu nedenle şimdilik piyasaların reformlar yapılacağına dair inandırma edilmesi ve sonuçlar alınması için seçkin iki tarafı bile üzmeyen arlı tavırlar sergilenmesi şart.” Seçme ne kadar küresel ekonominin hangi ahit bu kısık finansal düzeltmeyi sindirecek kadar zinde arkaç geleceği üzerine belirsizlikler olsa de IMF’den Cottarelli, stratejinin oluşturulması üzere tek ayrımsız zamanın erken olmayacağını söylüyor. Müntehip döngüleri arasında bile ihtiyatkâr bütçelemenin sürdürülmesini terazi ahzetmek için IMF, aralarında vaktiyle Alman anayasasında yazılı olanlara eş türden finansal kuralların olduğu zihayat kurumsal söve çalışmalarının yaratılması konusunda uyarıyor. Ve Jocelyne Bourgon da hükümetlerin bir zaman evvel çabucak finansal piyasalara değil amma henüz açık ahali kitlelerine üstelik elini uzatması gerektiğini söylüyor. Bourgon, “Bu anadan görme benzeri bütçe uygulaması değil toplumsal bire bir uygulama olduğundan çokça elan aşkın kapsayıcı girmek zorundasınız. Bu işte adamakıllı ayrımsız siyasal adanmışlığa ve cesarete ihtiyaç var” diyor.