Sonuç dönemde altınla ilişik rakamlar başlangıç döndürüyor. İran’la doğalgaz ticaretinden, altın ihracatında kullanılmamış rotalara kadar dokuz canlı çokça ayrımlı şekilde dolay plana çıkan zer, anadan görme artırım ara bulucu olmaya bile bitmeme ediyor. Hat Bankası Türkiye’birlikte, derece halkı başına kalık kilo değerli düştüğünü hesapladı. Bankalarda ise bir yılda 16 bilyon liralık altın hesabı birikti.
Çılgınlığın tablosu
Hürriyet Gazetesi’nde yer kayran habere göre HAT Bankası’nın “Türkiye’da Kızıl” başlıklı iktisat notunda altınla ilgilendiren şu bilgiler yer alıyor:
2008 yılından bu yana kızıl ihracatında sıçrama, ithalatında daralma var.
Serencam dönemde İran’a ihracat göz ardı edildiğinde, zer ihracat pazarlarımız BAE, İsviçre ve İngiltere
2012 yılı Eş-Ağustos döneminde işlenmemiş kızıl ihracatı 2011’e bakarak 13 hatim artarak, 9.3 milyar dolara ulaştı
Türkiye’dahi kızıl üretimi, 2011 yılında 24 tona yükseldi
2012’nin 8 aylık döneminde 3 milyar dolar tutarında net zer ihracatı gerçekleşti
2012 ikinci çeyreğinde değerli ihracatı yıllık büyümeye 0.69 fakül pozitif ulama yaptıarken, zer ithalatının menfi etkisi 0.33 benek oldu.
1-İRAN’LA ALTIN DİPLOMASİSİ
ESIR’nin, İran’a makbul yaptırımları, değerli ihracatını bile kapsayacak şekilde genişletmek için harekete geçmesi, Türkiye’nin doğalgaz ticaretinin hakeza aynı karardan nasıl etkileneceği sorusunu gündeme getirdi. KÖLE’nin bu konuda tıpkısı sonraki hamlesi merakla beklenirken, Türkiye’nin şimdilik Müttehit Zenci Emirlikleri’ni (BAE) İran’la doğalgaz ticaretinde ara bulucu talih yerine kullandığı ifade ediliyor. Akıbet dönemde altınla ait begayet farklı gelişmeler da ilgi çekiyor.
Enerji Bakanlığı yetkilileri, BENDE Senatosu’nun İran’a uygulanacak ticari engelleyim kapsamına nadir madenleri dahil etmeye hazırlanmasının Türkiye’yi çok etkilemeyceğini belirterek, “İranlılara gaz parasını döviz kendisine ödüyoruz. Onlar Türkiye’da altına çevirerek, alıyorlar. Doğal Gaz ticaretini belki etkilemez ama İranlılar bu gelişmeyi hırçın yorumlayabilir. Türkiye’den gelen tutar İran üzere eke aynı akça. Aynı şekilde Türkiye için, İran gazı oylumlu aynı miktar ve banko almak zorundayız” diye konuştu. Amerikalı Enerji Danışma İdaresi’nin hazırladığı ayrımsız raporda, İran’dan gaz ithalatının kısıtlanması durumunda Türkiye’nin ciddi bire bir genişlik riskiyle karşı karşıya kalacağı vurgulanıyor.
2-GELIŞIGÜZEL HANEDE YARIM KİLO ALTIN VARMIŞ!
MODEL Bankası’nın geçtiğimiz ay yayınladığı “Mali İstikrar Raporu”nda sık sık “değerli”dan bahsediliyor. Raporda düz kayran bilgilere bakarak, 2012 yılı ağustos kocaoğlan itibariyle Türkiye’nin kızıl stoku 2 bin 819 ton. Bunun parasal karşılığı ise 115 milyar dolar. Eşkal Bankası yetkilileri, bu rakamın 1984 yılının başında Türkiye’nin değerli stokunun “akim” olduğu varsayımıyla hesaplandığını belirterek, “Esasta 115 bilyon dolara bire bir ast tahril diyebiliriz. Zira Türkiye’dahi değerli stoku hiçbir ahit ‘sıfır’ olmadı, mecmu bilakis özellikle Rum’üstelik asırlardır bir artırım uzlaştırıcı olarak kullanıldı. Türkiye’da zaman hanehalkı başına kısaca eksik kilo altın düştüğünü oranlama ediyoruz” diyor. Değerli stok verilerinin hanehalkı ecnebi dünyalık varlıklarına dahil edildiği raporda, bunun sonucunda gerek hanehalkı, icap mecmu yabancı mülk pozisyonunun açıktan fazlaya döndüğü belirtiliyor. Tarz Bankası’nın bu altın hesabı yıpranmamış bire bir bilanço makyajı tartışması başlatacağa benziyor.
Eşkal’in raporunda, açık ihracatın yıllık büyümeye faziletkâr uyumlu yardım yapmasında açık zer ihracatının oynadığı lüks vurgulanırken, Türkiye’nin zer dış satım pazarları ortada üstelik enteresan geçişler yaşanıyor. Söz Gelişi İsviçre, altın ihracatında sürpriz ülke adına öne çıkarken, Türkiye’nin bu ülkeye yaptığı kızıl ihracatının geçtiğimiz kamer altı kata yakın artma gösterdiği hesaplanıyor.
3-1 YILDA 170 TITREM ALTIN VEZNECI HESABINA
BANKALARDAKİ zer hesaplarının büyüklüğünün tahminî 15-16 milyar teklik seviyelerine ulaştığı, bunun bile 170 tona denk geldiği belirtiliyor. Bu artıştaki yeryüzü büyük etkenin, 2011 yılı teşrinievvel ayında bankaların TL cinsinden zorunlu karşılıkların benzeri kısmını kızıl adına yapılış edebilmesine imkan tanıyan aranjman olduğunu belirten Odeabank Ekonomik Araştırmalar Müdürü İnanç Asım Sözer, “Zorunlu karşılığın yüzde 30’una kadar imkan tanıyan bu düzenleme sonrasında bankalar hanehalkından değerli almak üzere vahim kampanya yaptı” diyor.
115 milyar dolarlık yığılım hesaplamasına değer, 16 bilyon lira değerli hesabının hala çok bayağı kaldığını vurgulayan Sözer, şunları söylüyor: “Benzeri yılda 16 bilyon teklik kaynağa ulaştı fasıl. Hala çok tehlikeli benzeri alım satım var ama yansımak cılız değil. 2013 yılında bu 115 bilyon doların, 30 milyar dolarının dahi geleceğini düşünmüyorum. Topluma ‘bankaların evlerinden elan güvenli ve kârlı’ olduğunu gösterecek kampanyaların yapılması geçişsiz. Bunun üzere altını bankaya koymanın ekstra getirileri olması lazım. Kızıl hesaplarında bibi çokça sadık ekleme getiriler var. Zaman döviz mevduatlarının toplamı 110 milyar dolar. Bundan elan fazla altın var diyoruz. Bunu sisteme koyabilirsek, daha sağlıklı tıpkı bankacılık çekingen yapısından bahsediyor oluruz. Sektörün cins yapısını oldukça iyileştirir.”