Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) bu sene ilk kez yayınladığı 2020 Içtimai Mobilite Raporu’na bakarak, ülkelerin gelir adaletsizliğini azaltmaları üzere arz yüce sevimsiz yavaş olan toplumsal mobilitenin yüzdelik 10 artırılması toptan GSYH’nin gelecek on yılda yüzde 5 artırılmasını sağlayabilir.
21-24 Karı tarihlerinde İsviçre’nin Davos kentinde gerçekleşecek şahika öncesi WEF tarafından yayınlanan Global Mobilite Endeksi, 82 ülkeyi çokça kocaman ilkokul alanda (sağlık, eğitim, uygulayım bilimi, istihdam, toplumsal asayiş ve kurumlar) eşitsizlikle savaşım edebilme yetkinliklerini 100 üzerinden bire bir toplumsal mobilite karne notu ile değerlendiriyor. Raporda beher bireyin sosyo-iktisadi geçmişi hangi olursa olsun hayattaki potansiyelini gerçekleştirebilmesini sağlayabilecek eşitlikçi toplumlar yaratmanın acun ekonomisindeki büyümeyi de yüzdelik 5 artıracağı belirtiliyor.
Içtimai mobiliteye 10 benek tavlandırmak GSYH’ye yüzdelik 4,4 çoğalma getiriyor
Rapora göre küresel ekonominin önündeki yer yüce zorluklardan biri bağan ücretler, yurt toplumsal asayiş ve hayat boyu öğrenme sistemlerinin zayıflığı. 82 ülkenin nazik tıpkısı çoğunluğu bu üç ast kategoriden sınıfta kalıyor. Adil ücret konusunda dünya ülkelerinin ortalama karne notu 100 üzerinden 52.5. Rapora bakarak ülkeler esenlik, eğitim bilimi, teknoloji, istihdam ve toplumsal asayiş alanlarında toplumsal mobilite skorlarını 10 puan artırmaları halinde 2030 itibariyle GSYH büyümelerini yüzde 4,4 oranında artırabilirler.
Çin GSYH’sine on yılda 1 trilyon dolar eklenebilir
Böyle tıpkı ivme Çin ekonomisine seçkin sene 103 milyar dolar görünmek üzere ati on yılda 1 trilyon doların üzerine ekleme GSYH büyümesi getirirken, BENDE toplumsal mobilite karne notunu 10 nokta yükselttiği takdirde ekonomisine – seçkin sene 87 bilyon dolar – toplamda 866,7 bilyon dolar ekleyebilir. Hindistan üzere bu GSYH artış potansieli 428,4 milyar dolar kendisine öngörülürken, Japonya sosyal mobilite karnesini 10 benek yükselttiği takdirde gelecek on yıl süresince GSYH büyümesine 238,7 milyar dolar ekleyebilecek.
İskandinav ülkeleri gelişigüzel zamanki üzere listenin başında
WEF raporuna bakarak şu anda acun üstünde vatandaşlarına temas konuda içtimai mobilite imkanlarını sağlayabilen ülkelerin sayısı haddinden fazla beş altı. Danimarka Küresel Mobilite Endeksi’nin şampiyonu olurken, Norveç, Finlandia, İsveç, İzlanda, Hollanda, İsviçre, Avusturya, Belçika ve Lüksemburg, endeksin evvel onuna giren ayrıksı ülkeler. G-7 ekonomileri ortada arz faziletkâr içtimai mobilite sahibi mevki Almanya ve 78 olan endeks puanı ile listede 11’inci sırada yer alıyor. Fransa 12’inci sırada onu strateji ederken, Kanada 14’üncü, Japonya 15’inci, Müttehit Krallık 21’inci. ÇAKER listeye ancak 27’inci amiyane girerken G-7 ülkesi İtalya ise listede 34’üncü tam.
Rusya gelişmekte olan ekonomilere öncülük ediyor
Gelişmekte olan ekonomiler arasında Rusya Federasyonu 39’uncu tam yer alarak bu konuda gelişmekte olan ekonomilerin arz harika ülkesi olarak değerlendirilirken, yükselen süper tehlikeli Çin ise listede 45’inci tam. Latin Amerika’nın dev ekonomisi Brezilya listede 60’ıncı sıradayken, Türkiye listede 64’üncü sırayı almış. Geçebildiği gelişmekte olan ekonomiler ise 76’ıncı sıradaki Hindistan ve 77’inci sıradaki Cenup Afrika.
Türkiye istihdam koşullarında eşitlik yaratamıyor, sondan üçüncü
WEF raporunda ülkeler beş heybetli alanda – on önemli madun başlıkta – değerlendiriliyor ve Türkiye’nin toplumsal mobilite karnesi çokça bağırsak açıcı değil. Ecir dağılımı ve afiyet alanlarında listede 82 büyüklük arasından 45’inci sıradayız. Ancak iş koşullarında 82 ülkenin düz aldığı endekste 80’inciyiz. Sosyal düzenlilik alanının madun başlığı olan ‘ayrıntılı kurumlar’ kategorisinde ise 82 ülke arasından 75’inci sıradayız.
İş dünyası ve hükümetler fırsat eşitliği yaratmak zorunda
WEF Kurucusu ve CEO’akarsu Klaus Schwab, Toptan Içtimai Mobilite Raporu’ndaki açıklamasında aksiyon dünyası ve hükümetlerin dünyadaki eşitsizliğin olumsuz sonuçlarını bertaraf etmek üzere herkese liyakatli olabilmeleri üzere denk şerait sağlaması gerektiğini vurgulayarak şu değerlendirmeyi yapıyor: “Eşitsizliğin çokça derin ve yük alanı çokça geniş içtimai ve iktisadi sonuçları var. Her An küsurat adaletsizlik ve güvencesizlik hissi, kimlik ve onur kaybı, zayıflayan içtimai doku, kurumlara güvenin anbean azalması, politik süreçlere olan inancın yitirilmesi ve topluluk sözleşmesinin erozyona uğraması bu doğru sonuçlar ortada. İş dünyası ve hükümetlerin buna yanıtı sosyo iktisadi mobilite üzere bakir yollar açmaya çalışmak ve herkese kudretli olabilmeleri için kıymet şerait keşfetmek olmalı.
