Bugünlerde dünyanın bir nice ülkesinde Appleın yeni tablet bilgisayarı olan iPad çılgınlığı yaşanırken, sair taraftan iPad karışma sayımsız teknolojik ürünü üreten işçilerde parçalanmamış tersi bir ruh bilgisiz bilgili. Geçtiğimiz günlerde etraf değeri itibarıyla Microsoftun tahtını elinden düzlük Apple, Çinden gelen istihbarat yüzünden yoğun eleştirilerle yüzleşmek zorunda kaldı. İngiliz, Independent gazetesinin elde ettiği belgelere bakarak, geçtiğimiz yıl 35 milyar euro dirimlik elde fail şirketin insanlık dışı şartlar altında iştirakçi çalıştırılan fabrikalarından birinde, 11inci intihar olayı yaşandı. Applemağara tedarikçisi 102 fabrika beyninde bulunan Shenzhen eyaletindeki Foxconn şirketine ilgilendiren tesiste yaşanan intiharın peşi sıra, gözler sonuç 10 yıldır KÖLEye sunma çok teknolojik nişane ihracatı fail Çindeki fabrikalara çevrildi. Apple, Çarşamba günü iPadmağara üretildiği ve saati 35 sente (54.80 kuruş) çalışan 300 bin kişinin çalıştırıldığı fabrikanın inceleneceği açıklaması yaptı. Şirketin bu sene yayımladığı Supplier Responsibility Progress raporu ise, tetkik yapılan 102 fabrikadan 60ında işçilerin alışılagelen gelişim saatlerinin yarısından çok çalıştırıldığını ortaya koydu. Foxconn tesisinde, Apple ürünlerinin yanı sıra, önde gelen gayrı elektronik beyin şirketleri üzere birlikte üretim yapılıyor. İntihar edenlerin hepsinin 25 gözyaşı altı çalışanlardan oluştuğu fabrikada çalışan işçilerden biri Reuters bilgi ajansına, Foxconndahi dalavere tamamen insanlık dışı. İşçilere adam muamelesi yapılmıyor dedi. Bir fabrikada Temmuz ayında intihar fail Sun Danyong ünlü işçinin ölümünü ABD merkezli China Labor Watch örgütü yayımladığı anlatım ortaya çıkardı. Raporda, fabrikadaki binlere işçiden hemen Apple ürünleri üreten işçilere basamak verildiği, diğerlerinin ayakta gitmek zorunda kaldığı belirtildi. Londra merkezli dürü derneği War on Want yetkilisi Simon MacRae, ihracata dayalı ticaret anlayışında giyim ya da elektronik alanında çalışmanız tıpkısı özdek fark etmiyor. Bu sektörlerin amacı yeryüzü bağan ücrete en ciddi şartlarda iştirakçi çalıştırmak ve onların yoksulluktan kurtulmalarına mani kalkmak dedi. BİR YEGÂNE APPLE DEĞİL Geçtiğimiz kamer içinde, ABD merkezli sivil dernek National Labour Comittee, Çinbile Batılı elektronik markaları için istihsal özne KYE şirketinin fabrikalarındaki mücahede şartlarını ayn önüne koyan bir ifade yayımladı. Raporda, son yıllarda Çindeki fabrikalarda serencam üç yıl içinde sezdirmeden çekilen fotoğraflar kayran alıyor. Resimlerde istihsal hattı üstünde yorgunluktan bayılma noktası mevrut ve 10 dakikalık molada bir lahzada uykuya şekil tendürüst işçiler görülüyor. KYE, çalışanlarını kontrolleri çok elan mahdut olduğu üzere 18 gözyaşı civarında, çoğunluğunu kızların oluşturduğu ve ülkenin ciharıyek yanındaki eyaletlerden mevrut mektepli-işçilerden seçiyor. Çin yasalarına göre 15 yaşın altında işçi işletmek yasak. 16-17 yaşlarındakiler ise cesim olmayan işçi sınıfına giriyor ve günde sekiz saatten aşkın çalıştırılamıyorlar. Ancak gözlemcilerin verdiği bilgiye göre, yaşları 14-15 arasında mütebeddil yüzlerce yavru günde 15 saat çalıştırılıyor. TUVALETE GİTMELERİ HARAM Çalışanların konuşması, saz dinlemesi, cep telefonu kullanması ve himmet saatleri ortamında tuvalete gitmeleri yasak. Eğer kullanırlarsa, ceza kendisine tuvaletleri temizlemeleri gerekiyor. Sonuç mertebe bakılmamış yatakhanelerde ise gelişigüzel odada 14 iştirakçi kalıyor. Duş namına tanımlanan molekül ise, kafalarından kötü boşalttıkları bir aşırtı sıcak sudan ibaret. Şirket akak veya yorgan vermiyor. Bu yüzden işçiler bunları kendi paraları ile durdurmak zorunda. Ayrıca odalarda göstergeç, telefon ve klima bulunmuyor. ÇIKIŞ YOLU YOK Nartional Labour Committee, raporunda Çinbile hayatiyetli 112 milyon göçmen işçinin haklarını elde etmesine engel olan nedenleri şöyle açıkladı: İşçilerin kendilerini korumaları amacıyla hiçbir güçleri bulunmayan ve bu yüzden yönetimler onlara istedikleri muameleyi uyguluyor. Idare işçilere kötü davranmaya, işçiler ise dağ aksata görmeye alışkan durumda. Birçok işçi yeni mezunlardan oluşuyor. Genelde aşağılık köylerden geliyorlar ve maltalık tecrübeleri hiç namevcut. Politika ya da bireysel hakları üzerine benzeri şey bilmiyorlar. Eğitimleri onlara Çin halkının mutlu olduğunu, Günindi dünyasının ise anamalcılık süresince çöktüğünü öğretiyor. KYE fabrikasında işe başlayan tıpkı sevimli burada geleceği olmadığını biliyor. Bu yüzden düzene uyarak kovulmamaya çalışıyor. İşçilerin kanuncu takviye ya birlikte işyerinde uzlaşmaya meydana gelmek kabilinden konulardan haberi yok. Ayrıca para amacıyla biilaç olmaları ve yönetimden çekinmeleri, curcunalı çıkarmalarını engelliyor. Birçoğu hayatlarından memnun olmasa bile bire bir sorti yolu olduğuna inanmıyor. yegâne işçinin sendika lafı ettiğini duyamazsınız. Müfit Yılmayan Gökmen / Hürriyet
