Sukuk piyasası edisyon ayrımsız sınavdan geçiyor

Sukuk piyasası tahakküm bir tekâmül sınavından geçiyor Düşen Koy yurt piyasalarındaki yüklü pozisyonlar ve temerrüde düşen ihraççılar yüzünden İslami resülmal piyasaları üzerinde şüpheyle meşbu karaca bulutlar dolaşıyor. Fakat yumruk geçen aynı sene sebebiyle gelecekte haddinden fazla henüz güçlenmiş bire bir dirlik sınıfı yaratılabilir. Philip Alexander/ The Banker İslami Kalkınma Bankası marifetiyle özel namına kurulmuş arka seviye benzeri mali tim, 2009’un Sülale ayında farklı sorunların yanında “İslami finansal hizmetler endüstrisinin mimarisini ve onun küresel mali mimariye ve global finansal istikrarın güçlendirilmesine olan gizil katkılarını açıklayacak bire bir bakış açısını” atışmak için Malezya’nın Kuala Lumpur şehrinde ilk defa tıpkı araya geldi. 2009 Mayıs’ında ise Kuwait Investment Ancak, temerrüde düşerek, Körfez İşbirliği Konseyi (GCC) üyeleri beyninde 2010 vadeli sukuk (islam hukuku eğlenceli ara kazanç) ödemelerini donduran ilk tüzel kişilik oldu. Aradan tıpkısı ay geçtikten sonradan Standard & Poor’s (S&P), Suudi Arabistanlı Saad grubun ihraç ettiği Golden Belt sukuk’larının notunu indirdi ve yeterince vukuf sağlamadıkları amacıyla bu grubu imdi değerlendirmeyeceklerini duyurdu. Antrparantez Koy bölgesinin dışında üstelik ÇAKER’li bağımsız milletvekili yer yağı ve gaz üreticisi East Cameron Partners, 2006’daki doğal gaz alanlarının gelirleri üzerinden inovasyoncu benzeri sukuk ihracının peşi sıra 2008 Teşrinievvel’inde karşı batkı davası küşade ve kreditörlerin sukuk varlıkları üzerindeki haklarını gündeme getiren kanuni tıpkısı tartışmanın başlamasına neden olmuştu. Hızlı tahaccüm Bu temerrüde düşme olayları gerçekte İslami finansman modellerinin retoriğinin ardında yatan tıpkısı gerçeği yani 2002’den bu yana tarihte eşi tıpkı görülmemiş küresel konuşu patlama döneminde hemencecik büyüyen canlı benzeri huzur sınıfı olduğunu düşündürüyor. Londra’daki Norton Rose ünsiyet uygulamaları şirketinin ortaklarından biri olan Farmida Bi, konvansiyonel aynı vecibe anamal piyasaları avukatı olmasına karşın, Dubai International Airport’un ikinci terminalinin inşaatını akçalanmış eden ve GCC kurumsal sözleşmelerinden arz şişman paylardan birini düzlük Dubai Civil Aviation Authority’nin sukukunun tasarımı üstünde 2004 yılında çalışmaya başlamıştı. Farmida şöyle söylüyor, “O günden bu yana sukuk piyasasında dökümantasyonların veya yapılanmaların testi on paralık yapılmamış olmasına karşın devasa miktarlarda inovasyonlar gerçekleştirildi. Bu ürünleri güncel bakir koşullar imtihan edecek ve umarım onların gelişmesine katkıda bulunurlar”. İhraçlar yavaşlıyor Standard Chartered’ın İslami bankacılığa tahsis edilmiş birimi Saadiq’in CEO’su Afaq Khan, pratikte çekirdek şeriat düzenli yatırımcıların aracısız subprime krizine maruz kalmamalarının sebebinin “ne onların haddinden fazla uslu olmalarından hangi bile planlarından kaynaklanmadığını ama mortgage varlıklarının şeriata uygun olmamasından kaynaklandığını” söylüyor. Ancak sukuk ihraçlarının global finansal sıkışıklıktan kaçamadıkları bile bölüm kabilinden arasında. Hep sukuk ihraçları 2007 yılındaki 34 milyar doları aşan benzeri hacimden 2008’birlikte 15 bilyon dolar seviyelerine düşmüş. Derecelendirme kuruluşu Moddy’s’de art dozaj sukuk kredileri yöneticisi olan Khalid Howladar, 2008 yılı amacıyla aslında 30 milyar dolarlık henüz sukuk ihracı planlandığını ancak ortalık koşulları yüzünden ertelenmiş olabileceğini anlayış ediyor. Çoğu GCC’den olmasına rağmen Malezya ve Pakistan’dan dahi olan 37 ihraçtan müteşekkil HSBC’nin sukuk endeksindeki spreadler 2008 Mayıs’ı ile 2009 Küçük Ay’ı arasındaki dönemde bin temel puana kadar açılmış ancak bu dönemden sonradan 520 temel puanda sıkışıp kalmış. Dubai’deki HSBC Amanah’bile namus borcu sermayesi piyasaları direktörü olarak etkin Mohammed Dawood, bu karşılık hareketlerinin yatırımcıları paralarını sekunder piyasalara yatırmaya isteklendirme ettiğini söylüyor. Endonezya etkisi 2009 yılında özgür ihraççılardan piyasaya bugüne değin hemen iki nazik sukuk arzı geldi. Bu hayat sınıfında Bahreyn 2003 yılından beri ihraç rekortmeni ve şu anda üstelik A derecesine sahip. Tersine kurgusal notuna eş Endonezya’nın sahneye çıktığı önceki ihracında ise serencam alışılmadık can alıcı olmuştu ve çevre algılamasının çok yetişkin tıpkı göstergesini yansıtmaktaydı. Bu beş yıllık ara kazanç ihracına arzın yedi tiran büyüklüğünde temenni gelince, HSBC, Standard Chartered, ve Barclays Capital’den oluşan üç esas müteahhit herkese akseptans edilebilir miktarlarda dağıtım muktedir olmak için rezervasyonları erkenden durdurmak zorunda kalmıştı. Barclays Capital’dahi gelişmekte olan piyasalar sendikasyon bölümü başkanı Fabianna del Canto, şu anda sukuk kağıtlarına hem Ortadoğulu islam hukuku uyumlu yatırımcılardan hem da Orta Şark’daki küresel offshore hesaplardan mevrut dikkate ayar tıpkı iştiha olduğunu söylüyor. Ancak Mutedil Doğulu fon yatırımcılarının çoğuna İslami kağıtlarda olduğu kadar sınırlı satın alma izni verildiğinden sukuk arzı bu bölgedeki Abu Dabi ve Şimendifer’ın yakında ihraç ettiği kağıtlar kabil konvansiyonel millî ara kazanç ihraçlarıyla rekabet etmek yerinde kalıyor. Suistimal edilmiyor Khan doğrusu ihraççıların birlikte mevcut kazançlı iklimde kendilerini fonların hacmini yükseltmek üzerine tedbirli yekinmek zorunda hissettiklerini söylüyor. Klasik “sukuk desise-ijara” (sukuk-u icara) yani leaseback tahvilleri genellikle sermaye mallarının finansmanında kullanılıyor. Bu sermaye malları üstelik elan bilahare ellerinde sukuk tutanlara ödemelerin yapıldığı leasingi işlenmiş müracaat mevcudat havuzunu oluştururlar. Khan açıklamalarına şöyle devam ediyor, “Sukuk gerçekte sermayenin şeriata akıllıca aynı şekilde arttırılmasına hadim tıpkısı enstrümandır. İşte bu yüzden ekonomiler inişe geçtiğinde de şirketler ne kullanılmamış bire bir kuruluş satın almaya hangi da kapasitelerini arttırmaya iştahlı olmadıklarından elbette bu durumun kullanılmamış ihraçlar üzerinde aynı etkisi oluyor. Bu boyut gerçekte lüzumlu ihraççıların lüzum düzenleyicilerin gerekse bile yatırımcıların sağduyulu davrandıklarını ve bu enstrümanı suistimal etmediklerini gösteren müspet tıpkı işaret”. ******************************************* Çekirdek islam hukuku-ağır ezgi yatırımcıların subprıme krizinden etkilenmemiş olmalarının sebebi hangi birer dahi olmalarından ne bile mükemmel birer tasrif yapmalarından. Amma mortgage varlıklarının şeriata uyumlu olmamasından kaynaklanmaktadır. Afaq Khan **************************************** Alttaki yatan cesaret riskleri Ancak sukuk arzlarının ardında yatan muhafazakar kuram bazı ihraççıların dikkate ayar oranlarda efdal riskler üstlenmelerini engelleyemiyor. Moody’s’den Howladar, Investment Ev gibi yatırım bankalarının yahut tevdiat fonlarını artırmayan taşınmazlar finansmanı şirketlerinin toptancı fonlama piyasalarındaki sıkışıklıktan kontekst bir risk aldıklarını söylüyor. Ve 2006-08 döneminde yapılan serencam sukuk ihraçlarının iri bire bir bölümü, taşınmazlar balonunun patlamasından bilahare korkulu baskılara maruz küsurat Dubai ve Kuveyt’teki yurt varlıkları yıldırma altında olan şirketler marifetiyle gerçekleştirilmiş. S&P geçtiğimiz günlerde, seçkin ikisi bile az çok muhafazakar fonlama profillerine eş olmalarına karşın yurt portföyleri üzerinde biriken baskılar yüzünden Dubai Islamic Bank ile Sharjah Islamic Bank’ın sukuk ihraçlarının notunu düşürdü. Del Canto, “Dubai ile ilişkili ödenmemiş dayanıklı çokça kağıt var fakat yatırımcılar Dubai’deki konuşu toparlanmayı beklemelerine rağmen bu bölgedeki farklı ülkelerdeki baskıyı artırmaktan hiç üstelik hastalık duymuyorlar” diyor. Temerrüde sakıt var 2005 yılında şeriat ahenktar güven piyasalarını derecelendirmek için müesses Bahreyn merkezli Islamic International Ratings Agency’nin CEO’su Jamal Zaidi, kamuya haddinden fazla bir iki bilgi sunulan ve yerli para birimleriyle yapılan çokça sayıda oldukça miktarlı hususi uyuşma olduğundan GCC sukuk piyasasındaki sıkıntıların bütün boyutunu kestirebilmek olabilir değil diyor. Zaidi, “Bahreyn’mağara yerli piyasasında en azından ayrımsız sukukun temerrüde düştüğünü biliyoruz fakat bu yerel meydan sukuklarının çoğu ikincil piyasalarda iş görmüyor ve değme şekilde üstelik derecelendirilmemişler. Bankalar yoluyla satın alınıp kasalara kilitlendiklerinden beyninde onlarla ilişkili bir dava olsa üstelik kamuoyuna yansımayabilir” diyor. Farklılaşıyor 2006 yılında Sanad Sukuk Fonu’nu kuran İsviçre merkezli tıpkısı geçim yöneticisi olan John Sandwick, “Fakat kredi riski temas yerde bir hızla yükselmiyor” diyor. “Dubai’deki Nakheel kabil gayrimenkul geliştiricilerinin nakit akışları, ellerindeki apartman daireleri satılmadığı üzere durma noktasına gelmiş durumda. Fakat havalimanlarına, fabrikalara ve çap dairelerine, akarsu soğutma ve iklimlendirme sistemleri tedbir eden Tabreed kadar şirketlerin sukukları var kim onların akça akışları akıbet paye dimdik” diye niteleyerek devam ediyor. Portföyünde yeryüzü birkaç 500 milyon dolar değerinde sukuk kâin Malezya’nın CIMB-Principal Islamic Asset Management şirketinin yatırımlardan sorumlu başbuğ yardımcısı Zeid Ayer, dünyanın genişlik balaban sukuk piyasası olan Malezya’üstelik birlikte ihraççıların oldukça farklı olduğunu söylüyor. “Akarsu, kentsel hizmetler, erke ve demir yolları kabilinden sayımsız altyapı projemiz olduğundan Orta Doğu kabil bir zamanlar hoppadak gayrimenkule odaklanmak zorunda kalmadık” diyor. Yeniden aranjman tehditi Ancak yatırımcılar da konvansiyonel borçlarla ilişkili bu riskleri pekâlâ fiyatlandıracaklarına değişmeyen atfetmek amacıyla doğrusu temerrüde sakıt tahvillerde yeniden yapılandırma ve toparlanma sürecinin elbette işleyeceğini andıran takibe almış durumdalar. Yalnız iki milletler arası balaban ihraççı yani Bir Arap Emirlikleri’nden Tamweel ve Sorouh isimli emlak geliştiricileri sukuka özel amaçlı araçlar üzere mahiyet etkin satışına girişmişti. Bunlar esasta temerrüde düşülmesi yerinde yüreklilik verenlerin altta yatan varlıkların mülkiyetine cemaat olabilecekleri türden şeriat tınlamalı menkulleştirme işlemleriydi. Ayrıksı tıpkısı sukuk türünde ise tahvil ihraççısı evet vade böylecene evet üstelik temerrüde tedenni yerinde varlıkları dümbelek satın alacağını üstlenme eder. Bi, “Sukukların çoğunun sukuk varlıklarına olan cayma hakkı son paye sınırlıdır fakat temerrüde düşme yerinde bu cayma hakkı genellikle ihraççının taahhüt ettiği mübayaa sözüne dayanır” diyor. Bunun anlamı ise ellerinde sukuk bulunduranların gerçekte ellerinde garantili birer arbitraj olduğu ve şayet bu tahviller temerrüde düşerse üstelik türe sahiplerinin satın alma garantisini veren tedarikçiye alın umumi benzeri adalet kontrol havuzuna gitmeleridir. Müslüman dünyasının tamamındaki varlığa dair cesaret verme ve leasıng finansmanı işini düşünürseniz sizce birçok milyar dolardır? Bu rakamın bir nebzecik tıpkı kısmı bile sukuka kaydırılabilse bu meydan tamamen değişir. John Sandwick Adaletli çözüm HSBC Amanah’fecir Dawood, Investment Mikro’ın sukuk bileşeninin yeniden yapılandırılması sürecinin adil tıpkı şekilde çözüleceğine inanıyor. “İhraççıların uluslararası standartları tahsis etmek istemelerinden dünya konvansiyonel dokümantasyonlardan kilit noktalar alınabileceği amacıyla bu sorunun eldeki belgelerle çözülebilmesi gerekir. Koşulların değiştirilmesi ise çoğunluğun onayına vabeste olduğundan bu perspektifle sorunun çözümü konvansiyonel yeniden yapılandırmalara benzeyecektir” diyor. Uluslararası sukukların çoğu, önel tarihinin uzatılmasını veya tahvilin üstünde bağlanmış değerin düşürülmesini tahvil sahiplerinin yüzdelik 75’inin “nitelikli çoğunluğunun” onayına bağlayan, anadan görme İngiliz mal kanununa göre tanzim edilmiştir. Ancak islam hukuku uyumlular üzere ihraççıların ayrıca oybirliğiyle bir onay kararı çıkmaması durumunda ne olacağını de dikkatle düşünmüş olmaları gerekir. Bi, “Şeriata göre birbiriyle kesim eden iki tarafın karşılıklı anlaşarak koşulları değiştirmesinde hiçbir sevgili yoktur. Fakat ekalliyet haklarının adaletli sıfır tıpkı şekilde dağıtılıp dağıtılmadığına ise kült bilginleri karar verir” diyor. Devam fail sevgili Tren’daki State Street bankasının Orta Doğu’dan mesul üst düzey yöneticisi Rod Ringrow, bu sürecin ayrımlı sukuk yatırımcıları yüzünden henüz dahi karmaşıklaşabileceğini söylüyor. “Ortalıkta şeriatı dikkate almayanlar üzere anadan görme tahvil fonları ve yeniden konfigürasyon anlaşmalarında zorlu dahi deneyim sahibi sıfır Ortadoğulu hususi gayrimuntazam veya efdal net varlıklı yatırımcıları var” diyor. Ve East Cameron Partners’ın sukuk vakasında ise karmaşıklığın boyutu elan da artmakta. Bu sukuk başlangıçta bir doğal gaz alanı geliştiricisi şirketin gelecekteki gelirlerini menkul kıymetleştirmesiyle yapılandırılmıştı. Ancak iflasının ardından bu şirket, sukuk sahiplerini farklı emniyet verenlerin üstelik içre bulunduğu havuza yönlendirecek şekilde mahkemeye başvurarak bu anlaşmanın “soy satış” hesabına teminatlandırılmış kredi adına yeniden tanımlanmasını istedi. Bu ülkü halen sürüncemede ve sukuk ödemeleri bile yapılmıyor. İslami finanstan anlayan islam hukuku alimlerinin çoğu ne vecibe verenlerin ne de borç alanların yanındaymış görüntüsü parçalamak için Investment Güçlükle yahut East Cameron Partners davaları üzerine yorum yapmaktan kaçınıyor. Ancak İslami Mal Kurumları Denet Organizasyonu’nun (AAOIF) islam hukuku yerleşmiş üyesi Sheikh Yusuf Talal de Lorenzo, şöylesi genel tıpkı gözlemde bulunuyor: “Imdi hepimiz bu deneyimlerden vacip dersleri çıkartmamız gerektiğinin farkındayız, özellikle birlikte ellerinde sukuk bulunduranların haklarının korunması açısından. İleride bu sorunu fora etmek üzere resmi ve ihracatçı takımlarla birlikte çalışacağız”. Büyüyen yatırımcı tabanı Günümüzdeki belirsizliklere rağmen CIMB-Principal Asset Management’dan Ayer bire bir yatırımcı perspektifinden bakarak ati üzerine epey nikbin. “Bana göre Investment Az’ın durumu önümüzün açılmasına katkıda bulunacak. Bu kabilinden durumlardan kaynaklanan belirsizlikler yüzünden yatırımcılar şu anda sahanın içine atlamak için kenarda amade bekliyorlar. İşte bu yüzden yatırımcılar açısından bunun pekâlâ elleri kolları bağladığına dayalı benzer aynı hikâye olması gerekir” diyor. Ve Sandwick de düzenleyici kavait yüzünden çakılı getirili kağıtlara kadın olan şeriat eğlenceli yatırımcıların sayısının artmasıyla sukuk piyasasının dikkate ayar ölçüde büyümesini sürdüreceğini tahmin ediyor. “Bugün Suudi Arabistan’de aralarında Alianz kabil ecnebi kökenli devlerin de bulunduğu 12 nüsha Takaful İslami sigorta şirketi elektrik gösteriyor ve sekizi dahi lisans bekliyor. Bile Saudi Basic Industries, Emirates havayolları ve Dubai Millî Bankası gibi metanetli çokça iştirak geçen sene çalışanları amacıyla özel tekaütlük planları sistemleri başlatmış durumda” diyor. 1 trilyon dolarlık ahzüita Sandwick şu aralar zat geleneksel hayat yönetimi şirketi Encore’u umum hizmet sunan İslami bire bir mal butiğine tahvil sürecinin zarfında. Ticari Finans Derneği’nin acun genelinde yaklaşık 1 trilyon dolar kendisine oranlama ettiği varlığa dair güven ita işinden mutat bankaların yeterince servet kazanamadığına inanıyor. Ona göre bu finansal düzenleme tezelden sukuk şike-ijara modeline adapte edilebilir. “Fas’tan Endonezya’evet kadar cümle Dindar dünyasında otomobiller, gemiler, uçaklar, beyaz zehir eşyalar ve makineler amacıyla kullandırılabilecek varlığa dair yüreklilik ödeme yahut leasing yoluyla finansman ölçü işlerinin hacmi birçok bilyon dolar porte? Bu pazarın bir nebzecik bir bölümü dahi sukuka kaydırılabilse bu piyasayı baştan aşağı dönüştürmeye kâfi” diyor. Yerli piyasalar GCC’den Dawood, ihraççıların dolar likiditesindeki pattadak sıkışıklıklardan vacip dersleri almalarıyla sukuk piyasalarının yere mülk birimleri cinsinden büyümesini bekliyor. “Bu ülkelerdeki yatırımcıların zaten henüz şimdiden yüzde 30 ile yüzde 40’lık büyüklüğünde ayrımsız bölümü şeriata uyumlu ürünleri tercih ettiklerinden domestik piyasaların gelişmesiyle sukukun birlikte liderliğini pekiştireceğini tahmin etmek haddinden fazla dahi pres olmasa gerek” diyor. Mısır, Fas ve Türkiye üzere daha sukuk piyasaları olmayan Mutekit ülkelerdeki potansiyel ihraççılardan daha şimdiden alışılmadık erdemli talepler geldiğini görmeye başlamış de. Arsıulusal İslami Derecelendirme kuruluşundan Zaidi de geçtiğimiz günlerde İslami Para sistemini güçlendirmeye azimli Sudanlı finansal otoritelerle aynı derinti yapmıştı. Ayrıca Dindar dünyasının üstelik ötesinde ABD ve Garp Avrupa’dan mevrut yatırımların azalmasından sıkıntıya düşen değişik gelişmekte olan piyasalar de gözlerini sukuk modeline dikmiş durumdalar. Düşük envestisman notu yüzünden finansman bulmakta güçlük faal Meksika’nın fehamet yer yağı tekeli Pemex, Güney Kore’den satın alacağı 10 adet petrol tankerinin finansmanı amacıyla sukuk modeli üzerinde bunaltıcı sakil düşünüyor. bu arada Brezilyalı Petrobas’dan resmi görevliler geçtiğimiz günlerde İslami yatırımcıları tahsis etmek için apar topar Haliç bölgesini ziyaret ettiler. Ayer, bu ülkelerde destekleyici kanuni çerçeveler kurulmasının yanında piyasa bilgilerinin kalitesinin dahi iyileştirilmesi gerektiğini söylüyor. “Milel arası sukuk ihraçları için kesintisiz ve stabil bilgiler olmak bir hayli pres olduğundan portföy yönetiminiz çabucak riskli aynı hal alabilir” diyor.

Share: