Borç sermayesi piyasaları: Ölümün eşiğinden gürbüz ayrımsız sağlığa 2008’in kasvetinden bilahare 2009’dahi sabit getirili mahsulat sektörü, hükümetin, yatırımcının sinirlerini yatıştıran müdahalesi yardımıyla yeniden ansız döndü. Düzensiz düzlem bağan-riskli bono piyasasının lehine işledi, ancak gelir ve iş hacmi yükseldikçe, geçen yılın önde mevrut oyuncularının bütünü aksata paylarını korumayı başaramadı. Joanne Hart / THE BANKER Sabit getirili piyasaların geçen yılı aynı koma halinde geçirdiğini ikna etmek ulama imkânsız. Tek husus olmuyordu, tek maltalık belirtisi yoktu ve hastanın dirilebileceği de şüpheliydi. Sistemin yaşadığı alışılmadık o kadar büyüktü ki, hangi cins bire bir hasarın yaşandığını ya bile alım satım kendine gelse de durumun hangi olacağını tahmin etmek imkansızdı. 2009 yazından bakıldığında geçen sene keskin ayrımsız umut kadar görünüyor. Hastalanmış bekâr iyileşmekle kalmadı, gelişigüzel antlaşma olduğundan daha mıhlı görünüyor. Sabit getirili mahsulat piyasasından rastgele birisiyle konuşun ve hepsinin oydaş olduğunu görün; 2009 halen bereketli tıpkısı yıl oluyor. İşlem hacmi arttı, muamelat sayısı arttı, rakiplik arttı ve spread’ler düştü. Bu yılın ilk yedi ayında global takanak sermayesi piyasası (BSP) 384 milyar dolar civarında işlemle 2008’in benzeri dönemine göre yüzdelik 21 arttı. Bu cirim içerisinde yatırım üzere geçer not ölçü, sabık yıla bakarak yüzdelik 45 artarak 1 trilyon 1850 bilyon dolara ve faziletkâr getirili prosedür hacmi de yüzde 25 artarak 119 milyon dolara ulaştı. The Banker baskıya girerken küresel kurumsal bono ihracı, şu anne kadar 1 trilyon dolara ulaştı ve bu ölçü tek tıpkısı yılda ulaşılan yeryüzü iri nicelik oldu. Encümen gelirleri üstelik can alıcı şekilde arttı. Yılın önce yarısında bütün dirimlik geçen yılın bir dönemine göre yüzdelik 2 artarak 9.4 bilyon dolara ulaştı; ancak bunun 4.46 milyar dolarının neredeyse iki gâvur, 2008’in ilk yarısında elde edildi. Yılın geçmiş şeş ayında envestisman hedefli bonolardan elde edilen sağlık, almanak bazda rekor düzeyde yüzde 21 artarak 4.5 bilyon dolara ve faziletli getirili bonolardan elde edilen dirimlik de yüzde 61 artarak 1.1 milyar dolara ulaştı. Sıradan bire bir rasıt için üstelik çevre koşullarındaki böyle hareketli ve hızlı tıpkı salah antika görünebilir. Amma daha yakından benzeri tetkik, bu iyileşmenin ardındaki farklı faktörleri ve günümüz ve geçmiş yıllar piyasalarındaki kilit değişimleri ortaya koymaktadır. ISTIKRAZ PİYASALARI TOPARLANIYOR Borçlanma piyasaları, ana yerine üç zir kadro vasıtasıyla etkilenmektedir -namus borcu alanlar, yatırımcılar ve düzenleyiciler-. Geçen yılın böylece bu zir grupların seçkin biri hem etkin değildi hem da yetersizdi. bununla birlikte 2009 başladığında aynı şeylerin verilmesi gerekliliği ortaya çıktı. Vecibe alanların sermayeye, yatırımcıların envestisman yapmaya ve düzenleyicilerin de hareket yapmaya ihtiyacı vardı. Ilkin etraf hükümran şirketler, milel üstü kurumlar ve heybet-garantili düyun eliyle belirleniyordu. Durum, alarm verir tıpkısı konumdaydı ve vecibe alanlar Libor’un 70 ila 100 nokta üstünde yarkurul ödüyorlardı. Fakat haftalar geçince kurumlar tekrar piyasaya girdi. Barclays Capital’da global sabit getirili vesait başkanı Markka Bamford, “İlk çeyrekte benzeri ihraç patlaması yaşandı ve Merck ve Anhauser-Busch InBev kadar şişman oyuncular piyasaya girdi” diyor. Bamford, “İlk çeyrek altın süresince yatırımcılar riskten uzak durdular. Peş dozaj isimlere odaklandılar ve iri köylü dönüşler arzu ettiler. Zaman geçtikçe yatırımcılar hükümetin finansman programlarının yüksek kalifiye borçlanıcılarla ilişkin spread’lerin finansmanı dolayısıyla kendilerini elan abat hissetmeye başladı ve ast düzeydeki adlar bile piyasaya girmeye başladı” diye ekliyor. A-B Inbev anlaşması spread’lerin yılın başlangıcından bu yana sıkıştığını gösteren aynı çizge sunuyor. 21 Sülale’ta duyurulan ve dört yıla yayılan 750 milyon avroluk konvansiyon, itidalli vadeli değiş yerine 475 asıl nokta üzerinden fiyatlandırıldı. Ağustos bakımından 140 asıl nokta üzerinden muamele görüyordu. İkinci dilimle ilişkin spread’ler -sekiz sene üzerinden 600 milyon avro üzere- 537.5’kap 165 anne puana daraldı. Daha andıran aylarda bile 140 temel fakül spread’inde iş görüyordu. Kısmen çokça kurlu bir bono anlaşmasıyla akçalanmış edilen, Pfizer’ın Wyeth’ı satın alması işleminde mayısta açıklayan ve 12 yıllık tıpkısı zamana yayılan cerrahi müdahale, ılımlı vadede 195 puan üzerinden fiyatlandırıldı. Elden üç kamer sonradan spread 100 esas puana geldi. AÇACAK FAKTÖRLER Itilaf faaliyetinin başlamasının beraberinde bu ateş parçası ayrımsız zamanda iki faktör marifetiyle yönlendiriliyor; borçlanıcılar tarafından sendikasyon kredilerinden istikraz piyasalarına bire bir kayış ve yatırımcılar açısından birlikte dirimsel arayışı. JPMorgan’ın Avrupa, Orta Şark ve Afrika BSP başkanı Huw Richards, “Bu yıl arzda ayrımsız artım oldu. Kurumlar yıl sonu bakımından ağır sıklet bire bir biçimde duraklayan piyasalardan bilahare likiditeyi güvene almaya çalıştı. Ve banka piyasasının anamal piyasalarına cebin derinliği durumunda, bono ihraçcılarına daha az çekinmezlik meze konusuydu” diyor. Citigroup’un Avrupa, orta şark ve Afrika BSP başkanı Eirik Winter ise “Kurumsal emre muharrer senet ihracı, özellikle Avrupa’bile uç ölçüde gerçekleşti. Avrupalı kuruluşlar anadan görme olarak istikraz piyasalarına dayanıyor, amma bu sermaye kaynağı sabık sene güç biçimde kayboldu. Yani 1999’üstelik avronun gelişiyle olmasını umduğumuz özdek, kurumlar henüz aşkın emre muharrer senet piyasalarına sadık ağıl geldikçe binnetice oluyor” diyor. Bu sunma patlaması, yatırımcılardan gelen talep olmaksızın gerçekleşemezdi. Richards, “Sabit getirili vesait, bu yılın favori yaşayış grubunu oluşturdu. Hele yılın başlangıcında paylar cılız tıpkı gömlek düzeyindeydi ve yatırımcılar yüzde 6 ila yüzdelik 8 nema sağlayan faziletli nitelik ve güvenli markaların kağıtlarını alabiliyordu. Demincek bile kurumsal spread’ler, yatırımcıları tarihsel olarak faziletli riziko taşıyan kıymetler üzerine telafi ediyor” diyor. “Özellikle bu yılın başlarında emre muharrer senet ihraçcıları borçlanma ihtiyacındaydı ve yatırımcılar bile olağandan likit durumdaydı” diyor, BNP Paribas’de sendikasyon bölümü toptan başkanı Martin Egan ve bitmeme ediyor: “Şu anda bile, yatırımcılar, yer azından çok az daha albenili yatırım alternatifi olduğu amacıyla, istikraz piyasalarına gidi durumdalar.” EADS’ın literatür gerçekleştirdiği tıpkı antant, durumu gösteriyor. A1/BBB+ itimat notuna sahip olan Avrupalı havacılık grubu, 1 bilyon avro tutarında ve yedi sene vadeli bonoyu ılımlı vadeli varyasyon bazında 145 anne puan üzerinden ihraç etti. Kağıt amacıyla 9 bilyon avroluk arzu geldi. Richards “Bunun asude tıpkı çevrim olması gerekirdi, amma yatırımcılar pazara çalışkan adına odaklandı” diyor. Geçtiğimiz beş altı ayda hareketlilikte belli belirsiz bire bir kayma yaşandı. BSP gelirleri ikinci çeyrekte birinci çeyreğe göre yüzde 11 artarak 5 milyar dolara ulaştı, ancak envestisman bonoları ihracı, mecmu BSP gelirlerinin yüzde 41’kayınbirader oluşturacak şekilde yavaşlamaya başladı. Winter, “Riziko iştahı düşüncesiz geliyor”, diyor ve şöyle bitmeme ediyor: “Seçkin üç banka bonosundan ikisi, güvencesiz olarak ihraç ediliyor. Garantili bonolar anlayışsız geliyor. Milletler üstü şirketler ve piyasanın büyüklerindeki nema oranları imdi Libor’a yakın. 15 ila 20 civarında yıpranmamış ortaya sâdır pazarlardan bono ihracı yaşadık. Efdal getirili piyasalar dahi dümbelek dönmeye başladı. Akıbet aşama, seküritizasyon (söylenegelmiş kıymetleştirme) piyasasının ansız dönmesi olacaktır ve ego bunun işaretlerini Noel gibi göreceğimizi düşünüyorum.” İYİMSERLİKTE ARTIŞ Piyasadaki sair oyuncular de ati konusunda optimist. Richards, “Kompleks ürünlere akla yatkın devasa aynı zaman göreceğimizi sanmıyorum, fakat toplam emre muharrer senet ihracı tarihî seviyelerinden daha efdal olacak üzere görünüyor. 2010’daki arz, daha fazla ihraçcı fonları kaynaklamak üzere ve şirket birleşmeleri amacıyla sermaye piyasalarını kullandıkça, 2006 ve 2007’den mahsus elan aşkın olacaktır. Bu de sonuçta ilave bire bir baştan finansman faaliyetini birlikte getirecektir” diyor. Bu evrimin ardındaki çalışkan, sendikasyon borçlanması piyasasındaki düşüş -bu sektördeki gelirler, bu yılın ikinci yarısında 1996’dan bu yana sunu düşük seviyeyi görerek ve yıllık bazda yüzde 68 düşerek 920 milyon dolara geriledi. Egan, bu konuda “Vecibe piyasası uzun aynı müddet yeniden belli görünmeyecek” uyarısını yapıyor. Bamford ise “Vezneci piyasasına müfrit güvenden vadeli emre muharrer senet piyasasına ayrımsız kayış var. Bu değme yerde yaşanacak ve değişik nahiye ve ülkelerde ayrımlı hızlarda yıllara yayılacak” diyor. HSBC’nin BSP başkanı Spencer Lake, “Fonlamasının yüzdelik 60 ila yüzdelik 70’kayınbirader geleneksel namına ticari bankalardan eden dip dozaj kurumların ayrımsız kısmı artık resülmal ihtiyaçlarının yüzde 50 ila yüzdelik 60’ı üzere Banka dışı kaynakları kullanıyor” diyor. Bu kayma geliştikçe aynı bölük yatırım bankası bu dönüşümden müstefit olmak konusunda gözü aç davranacaktır; hele de ara sıra oyuncuların, pazar payı için agresif biçimde rekabet edemedikleri güzeşte yıl ve 2009’un başında yaşadıkları sorunlar ayn önüne alındığında. MUAMELE PAYLARI Örneğin BoA Merrill Lynch, 2008’mağara geçmiş yarısında BSP alanında benzeri numaralı küresel ihraçcı idi. Bu yıl ise JPMorgan, Barclays Capital ve Citigroup’un arkasına düşerek dördüncü oldu. Avrupa’de ise yılın geçmiş yarısında Deutsche Bank birinciydi. Bu sene BNP Paribas geçmiş sırayı aldı. Barclays Capital ikinci oldu ve HSBC beşincilikten üçüncülüğe yükseldi. Egan, “İhraçcılar nazik ve kuvvetli yöneticiler arıyor. Piyasalara satı şirketler, güçlü şirketler ve gelecekte üstelik pazarda düz alacak şirketlere bakıyorlar” diyor. Bir Nice oyuncu piyasanın sevir döneminin zirvesinde, stabil pazarlarda ağırlıkla yapılandırılmış ürünlere, beş altı ahit, para ve emek israfına odaklandı. Bunların bazıları deminden faziletkâr rakamlarla transferler yaparak andıran yıllarda önemi ve boyutu küçülen bölümlerini güçlendirmeye çalışarak oyuna yetişmeye çabalıyor. Bamford “Piyasanın kele döneminin zirvesindeyken öyle benzeri noktaya geldik ki, şirketlerin dümen bazında kendilerini farklılaştırması çokça zordu. Amma güzeşte sene süresince bol dalavere yeteneği temas şeyden elan koskocaman kuzuluk geldi” diyor. Bir Nice vezneci benzeri zamanda coğrafi erişim anlamında maliyet kısıtlamalarına gitti. Nomura’de Avrupa, Orta Doğu ve Afrika sabit getirili ürünler kayırıcı-başkanı olan Georges Assi, “Bir Zaman kazananların bazıları daha çok rekabet edemez durumda. Oyun değişti ve müşteriler çıktı yalıtılmış mahsulat değil total çözümler sunan şirketlere bakıyor” diyor. Kriz ve hükümet müdahalesi, insanların bundan sonra bankaların kime vecibe verdiğine henüz yakından bakmasına defa açtı. Bamford “MEMLUK ticari bankaları BENDE’ye odaklı ve belli başlı Avrupa bankaları bile kendi bağırsak pazarlarına, Avrupa’evet odaklı. Acun elan bölgesel kuzuluk geldi” diyor. Bu bazen borçlanıcılara uyuyor, amma hepsine değil. Richards “Iri ihraçcılar başvuru ve dağıtım anlamında küresel ulaşım arıyorlar” diyor. ÖNÜMÜZDEKİ YIL Ati 12 ay güvenilmez şeylere gebe. Risk iştahı meydanda biçimde düşüncesiz geliyor, ama mukannen ürünler hala oyunun dışında ve kâh önde gelen oyuncular hala yaralarını sarmakla meşgul. Bamford “Krizden iki büyük dersin alındığını düşünüyorum. Basitlik, karmaşıklıktan elan iyidir ve bankalar istifleme işinde değil, akım işinde yer almalıdır” diyor ve ekliyor: “Yatırımcılar aldıkları riskleri sezmek ve ayrımsız zamanda bu risklere karşı tazmin edileceklerini güvence altına kabul etmek istiyorlar. Bankalar bilançolarıyla fazla uğraştılar. Demincek riski depolamayacaklar, dağıtacaklar.”