Hakeza bir soruyla karşılaştığınızda, henüz çok yüklülük kabul etmek istediğinizi, amma çalıştığınız (sakat) şirkette bunun kabil olmadığını; hayatınızda yıpranmamış benzeri “challange” yaşayacak tıpkısı döneme geldiğinizi düşündüğünüzü; farklı bire bir sektörü tefrik etmek ve birikim kısaltmak istediğinizi ifade etmek daha tehlikesizdir. Yani geçmişi değil, geleceği konuşun. Sağlam başvuru gösterin Istifham: Açıp konuşsam, eski yöneticiniz sizin hakkınızda ne söyleyebilir? Böyle bire bir sorudan garaz, tepkilerinizi ölçmektir. Tedariksiz yakalanmış yahut bu sorudan huzursuz ergin intibaı vermeyin. Yoksa karşınızdakinin konuyu deşeceğinden hatta söz konusu referansları arayacağından şüpheniz olmasın. Eğer bozuk şirketinizle, yöneticinizle tıpkı sorununuz olmadıysa, konuyu mülakatçının bilmesini istediğiniz çalışmalarınıza, niteliklerinize ve becerilerinize getirin. Bittabi abartmadan. Eski şirketinizde mesail yaşadıysanız başkaca küs ayrıldıysanız, asetat muamele etmek henüz akılcı olacaktır. “Şu şu sorunlarımız oldu. Açıp konuşsanız sakat yöneticim size şöyle diyecektir” diye, kısaca olayı açıklama edin ve karşınızdakini kandırma etmeye çalışın. Özen: Size hakeza bir soru sorulmazsa, konuyu siz açıp da ayağınıza kurşun sıkmayın! Kusur mu, ne kusuru? Istifham: Bana üç yetkinliğinizi ve üç kusurunuzu sayar mısınız? Yetkinlikleri saymak kolaydır dahi (nasılsa CVnizi hazırlarken bu konuya uzun uzun çıban patlatmışsınızdır) kusurlarınız üzerine konuşmak görgüsüz değildir. Uzmanlar “Hoppadak ve takkadak düzeltilebilir kusurlardan bahsedin” diyorlar. Kusurlarınızı ezcümle söyleyin, tezce konuyu bunları ortadan bürümek için neler yapacağınıza – hassaten mümkünse ne yapmakta olduğunuza – getirin. “Kabul edilebilir taksirat” meyanında, temsil, katılımcı etmekte zorlandığınız, çok otoriter davranmaya eğiliminiz olduğu, bire bir değişmeyen vermeden ilk kılı kırk dövme alışkanlığınız, aut görünüşünüze aşkın ehemmiyet vermeniz… sayılabilir ve size benek birlikte kazandırılabilir. Dikkat: Saydığınız kusurların, başvurduğunuz görevle çelişmemesine ilgi edin. Açıklık derken işi kaçırmayın. Mesela kriz masası amacıyla ayrımsız becerikli aranıyorsa, “hızlı değişmeyen almakta zorlanıyorum” gelmek zorlu adamakıllı olmayabilir. Izdırap uzanım senaryosu Soru: Yöneticiniz sizin görüşlerinizi tek dikkate almıyor, ne yaparsınız? Kişiliğiniz ve davranışlarınız hakkında karşınızdakini aydınlatacak bir soru. Soru benzeri faraziye içerdiği, benzeri senaryo olduğu amacıyla, kaçamak cevaplarla kurtulmanız de olanaklı değil. Hakeza tıpkı istifham karşısında “Benim fikirlerim seçme antlaşma yerindedir; dikkate almıyorsa bu karşımdaki yöneticinin salaklığını gösterir” yahut “Yöneticim fikirlerimi dikkate almıyorsa, almak kim ben dikkate derece benzeri madde önerememişim” gibi kavşak cevaplara düz yok. “Önerilerimi tıpkı el elan gözden geçiririm. Şayet fikirlerimde ısrar ediyorsam, bu misil acaba önerilerimi yöneticime doğru ifade edemedim mi? diyerek sorgularım. Olmadı, görüşlerimi illet dikkate almadığını, nerede yanlışımı gördüğünü sorar, anlamaya çalışırım. Ihtimal birlikte benim bilmediğim bilgilere sahiptir, dikkate alması müstelzim farkla öncelikleri vardır” iyi ayrımsız cevap cins. Mücehhez olmanız gereken benzer sorular: “Saat 18bile size sabahleyin teyit etmeniz müstelzim bir hisse senedi verilirse hangi yaparsınız?” veya “Altınızda müteharrik birisi verdiğiniz talimatları uygulamazsa hangi yaparsınız?” Yabancı açacak tuzağı Istifham: May we continue this conversation in English? Umum da heyecanınızı atmışken, mülakatçı ecnebi tıpkı dilde konuşmaya başlıyor. Şayet CVbile ecnebi açkı bilginizi abartmadıysanız (ki genelde biraz uçulur) dava yok. İngilizce soruya Türki olarak “Ay pardon tedariksiz yakalandım dahi az buçuk…” kadar tıpkı yanıt vermeyin, pik 1-0 yenik çıkarsınız. Mülakatçı, yabancı dili bildiği kadarıyla bayındır ve göz kırpmadan konuşan bir adaya elan zeki davranacaktır. Anne kuralı unutmayın: CVnize ecnebi kurgu bilgilerinizi “akla yatkın ve dosdoğru” olarak aktarın. Mesela Excellent emretmek cezire dili gibi demektir, unutmayın! Motivasyon mu, akamet mi Soru: Emek kapasiteniz faziletkâr midir? Elbette kim tümce bu soruya evet cevabı verecektir. Ama cevabınızdan karşınızdaki mülakatçı hangi serencam çıkaracaktır acep, o gizli. Akşam geç saatlere büyüklüğünde minval çalışıyorsanız, bu sizin dikkatinizi ve direncinizi kaybetmeden detaylı saatler çalışabildiğiniz ve motive olduğunuz anlamına mı dirimlik… yoksa, işinizi eskiden bitiremediğiniz, yetiştiremediğiniz anlamına mı? Yeryüzü iyisi “Artağan ve tehlikeli çalışmayı, iş durumunda geç saatlere büyüklüğünde kalmaya yeğleme ederim. Amma ivedili benzeri durum varsa, gelişim baskısı ve stres beni genelde etkilemez” üzere bir cevap iyidir. CVde ara olmasın Soru: CVnizde niye 2007 senesi karşı vukuf yok? CVnizde, özel yahut mesleksel hayatınızda bir tatsız dönemi atlamayı denediniz ve mülakatçı tabiatıyla ki bu boşluğu ayırt etti ve size soruyor. Panik yapmayın, yalana davranmayın. Benzeri ehlihibre “Hayatta yaşayabileceğimiz kazalardan mesul olmayabiliriz; ama bunlara verdiğimiz tepkiden sorumluyuz” diyor. Yani ezilip büzülmeden, kısaca “O dönemde şöyle bir çor geçirdim” yahut “Şu büyüklüğünde ay işsiz kaldım” diyebilirsiniz; ama “Bu dönemi şu şekilde değerlendirdim” (eğitim bilimi aldım, staj yaptım, bakir münasebat kurdum vs) üstelik diyebilmelisiniz. Bu çatlak şayet sizin kararınızsa (çocuğumla ilgilenmek üzere, formasyonumu ilhak etmek üzere, zatî tıpkı projemi gerçekleştirmek üzere) bunu çivi başına tıpkısı deneyim namına aktarın. Kazançlarınızı sıralayın. özel hayat – aksiyon yaşamı Soru: İş hayatı-özel hayat dengesi sizin amacıyla ne büyüklüğünde oylumlu? Aslında, bu sorunun altında yatan hakikat istifham şu: “Bu aksiyon sizin amacıyla ne kadar majör? Bu aksiyon için neleri feda etmeye hazırsınız?” Özen: “Bu aksiyon için ölürüm” havasına yutmak, “Her şeyi feda etmeye hazırım” gelmek hatalı aynı takip olabilir, köylü tepebilir. Şayet başvurduğunuz hareket (iştirak birleşmesi uzmanlığı, riziko yöneticiğili üzere) “arada bir hususi hayatı bulunmayan farz etmeyi mucip” türden tıpkısı iş değilse, kendinizi süpermen diye yutturmaya kalkmayın. Evet size inanmazlar evet üstelik (daha birlikte kötüsü) söylediğinizi akla yatkın sanırlar, ferda beklerler! Ayrıca, hayatta işinden bambaşka şeyi düşünmeyen aynı aday, sanıldığının tersine, mülakatçının üstünde çokça müspet aynı intiba bırakmaz. Genişlik iyisi, elhak en doğrusu, hareket yaşamı – özel hayat dengesini sağlayacak kadar bol organize olduğunuzu, bu dengenin gelişim hayatında kalburüstü tutmak amacıyla yiyecek olduğunu anlatmak. Eklemeyi birlikte unutmayın: Bittabi müstacel ve oylumlu aynı durumda, gerekli fedakarlığı yapmayı dahi bilirim! Tıpkısı telaki klasiği Istifham: Kendinizi 5 yıl sonra nerede görüyorsunuz? Gelişigüzel adaydan, başvurduğu şirketin kültürü ve sunduğu imkanlar karşı minimal bire bir yöre-vukuf edinmiş olması beklenir. 5-10 sene sonraları kendinizi nerede görüyorsunuz, kadar tıpkı soruya yanıt çevirmek amacıyla, bu eşya. Şirkette turn-over yüksekse, şirket dışında benzeri gelecek beklediğinizi tefhim etmek kusurlu olmaz. CEOnun şirkette stajyer yerine çalışmaya başladığını biliyorsanız, şirkette ayrıntılı süre çalışmaktan ve yükselmekten bahsedebilirsiniz. (Bu sayede bir ön-araştırı yaptığınız da beliğ.) Amma abartıp karşınızdakini (hele ati yöneticinizse) korkutmayın; ona “6 aya kalmaz seni koltuğundan ederim” tavrı yapmayın. Yani dikkatli davranmakta, yeteri büyüklüğünde muhteris amma gözü ihtirastan kararmış intibaı vermemekte kâr var. Mufassal vadeli beklentileri, umutları olan; kendini imar etmek, kalın kabul etmek, kaynamak isteyen amma bunu muvaffak olmak üzere için çıkanı ezmeye kalkmayacak, istikrarlı aynı namzet (kadar) olun. özel hayat, alıngan bahis Istifham: Medeni durumunuz için biraz bilgelik verir misiniz? Hassas aynı istifham. Alelhusus de yavru tevlit yaşında dinç ayrımsız kadına sorulduğu antlaşma. (O kadar ki bazı ülkelerde mevzuat mülakatta bu soruyu yasaklıyor.) Bu gerekçeyle yanıt vermekten kaçınmalı mı? Bu de tehlikeli olabilir. Sunma iyisi “Bu alıngan bir soru, amma irdelemek zorundasınız, sizi anlıyorum”. Ondan sonraları özel hayat-iş yaşamı dengesinin önemi karşı bir iki sözcük yazar, soruya çok kilitsiz küreksiz yanıt vermekten kaçınabilirsiniz. Yanıt isnat etmek icabında, canlı aynı karı ne demeli? “Yavru yapmayı düşünüyorum” derseniz, doğacak işvereni (doğum izni cihetiyle) korkutabilirsiniz. Aksini söylerseniz, bu yol birlikte hususi hayatınızın “gayritabii olduğunu” düşünebilir. Sunu iyisi “Henüz benzeri karar vermiş değilim” diye niteleyerek ayrılmak. Hassaten yassı müsaitse “Aynı kedim var, daha ona bakmayı bile beceremiyorum” kabilinden benzeri espri birlikte işe yarayabilir. Devamı ati sayılarda Gönderdiğiniz CV akseptans edildi, mülakata çağırma edildiniz. Şirketin İK departmanından tıpkısı yöneticinin, bire bir danışmanın yahut şahsen şeriklik müdürünün karşısına oturdunuz. CVnizde yazdıklarınızı “ünlü adına” yine etmekle yetinmeyecek, karşınızdakinde “ferah bire bir izlenim” bırakmaya gayrat edeceksiniz. İşte size (Le Journal du Net sitesinden) karşınıza çıkabilecek “20 aldangıç soru” ve önerilen cevapları… Özgürlük İK
