Kaliforniya’daki lisanslı eş terapisti Becky Stuempfig ve ayrıksı davranışsal uzmanlar konuyla ilgili görüşlerini ve bu kabilinden durumların elbet atlatılabileceğini şu şekilde anlattı:
1. Bu esasta can aynı tepki
Testi pozitif sâdır eşhas, şoktan inkara, öfkeden utanca, panikten üzüntüye ağdalı hissiyat yaşayabilir. Yakın olduğu eksiksiz insanlar için endişelenmeye başlar. Bu durum, Kovid’i asemptomatik namına geçiren fertler için elan zordur. Gerçeği kabul etmemek ve bununla yüzleşmemek gelgelli gelebilir. Ancak mefret olan kişinin hem kendi hem bile etrafındaki kişilerin sağlığı için, bu ağdalı duygulardan sıyrılıp vacip adımları atmasıdır.
2. Yargılanma korkusu
Ara Sıra kişilerin Kovid-19’a yakalandığını paylaşmalarını kırıcı ayrımsız gayrı faktör yargılanma korkusudur.
Klinik ruhiyatçı Zainab Delawalla, “Virüs salgınının hep marifetiyle ciddiye alınmadığı ve maske uyumsuz zorunluluğunun ya da sosyal uzaklık kurallarının umursanmadığı aynı çevrede, insanların virüse zat dikkatsizlikleri yüzünden yakalandıkları, yalnızca kendilerini suçlamaları gerektiği kadar aynı takanak var.” şeklinde konuşuyor.
Seçme ne büyüklüğünde güneş tacı ile ilişik kurallara uysanız bile sizin kontrolünüzde sıfır risk faktörleri mevcut. Pandemide birbirimizden korkar olduğumuz ayrımsız esas; hepimiz aynı mercek altındaymışız kabilinden inceleniyoruz. Hangi eşkal bir maske taktığımız, ellerimizi pekâlâ ve ne sıklıkla yıkadığımız, arkadaşlarınızı veya ailemizi görmeye gittiğimizde onlara ne büyüklüğünde yaklaştığımız gibi… Bu liste uzayıp gider. Stuempfig, bilişsel tıpkı önyargı olan adaletli acun yanılgısından kurtulmamız gerektiğini söylüyor. İyilerin ödüllendirildiği, kötülerinse cezalandırıldığı tıpkısı acun bu; ancak Kovid-19 duraç tanımaz. Rastgele şeyi doğru yapsak da, farkında dahi olmadan bu hastalığı geçirmiş olabiliriz. İnsanları yargılayarak, virüsle müteallik istinkâf etmek teorilerine dayanaksız biçimde tığ üstelik katkıda bulunuyoruz.
3. Utanç duygusu
Virüse yakalandığımızda, kendimizi bir anda o istenmeyen, korkulan virüs algısıyla görmeye başlarız. bir anda pahal, dokuncalı evet üstelik ölüm tehlikesi yayımcı insanlara dönüşebiliriz. Diğerleri yoluyla bu şekilde mercek altına darılmak; insanların kendilerini sınav sonucu hakkında suçlamalarına ve davranışlarından âlem utanmalarına sebep olur.
“Bu buut Kovid-19 ile ait ayrımsız damgalama yarattı.” diye niteleyerek açıklıyor Stuempfig. Ötekileştirmenin, insanları damgalamanın salgın bire bir hastalıkla anılması yoğun karşılaşılan benzeri kapsam. Fakat pandeminin uzun soluklu yapısından çevre, bu damgalama hem us hem da fiziksel sağlığımız üzerinde uzun devamlı tıpkısı etki bırakacak kabil duruyor. Bu uzanım kişilerde anksiyeteyi, depresyonu ve izolasyonu artırıyor.
Stuempfig, “Bu virüse yakalandığınız ve mahsus diğer insanlara da bulaştırdığınızı düşündüğünüz için utanmanız çok alışılagelen. Ancak sair insanların hayatlarını yüklenmek üzere bu bilgiyi paylaşmanın hicap duygusunun önüne geçmesi gerekiyor.” diyor. Bu bilgiyi kişinin kendisine saklaması, virüsün henüz acul yayılmasına el açabilir ve ayrıksı insanlarla olan ilişkisine de çarpış vurabilir.
4. Maddesel problemler
Herkesin evden çalışabileceği ya üstelik rahatsız olduğunda izne çıkabileceği ayrımsız işi namevcut ve bir nice âdem hayatını idame ettirebilmek üzere maaşından vazgeçemez. Maddesel kaygıların kırıcı boyutlara erişmesi sonucu işçilerin enfekte olmalarına rağmen çalışmaya bitmeme ettikleri raporlar kâin.
Stuempfig, “Bir Nice insan, işi çoğaltmak ve ailelerini denemek kabilinden etik bilimi bire bir sorunla karşı karşıya. Fazlalık çıkarlarsa hangi yapacaklarını bilmiyorlar. Karantina sürecinde hayatlarını tıpkı evet dahi iki hafta askıya takanak durumları bile bulunmayan.” şeklinde konuşuyor.
Bu noktada işverenlerin devreye girip çalışanlarına iyileşmeleri üzere tam süreyi tanımaları ve gerekirse evden çalışmaya bitmeme etmelerini söylemeleri gerekiyor. Bir şekilde, işçiler amacıyla işlerini yenilgi korkusu yaşamadan sınav sonuçlarını paylaşabilecekleri bir müstevi yaratılmalı.
5. Hatalı bilgiler silsilesi
Hele toplumsal medyada Kovid-19 ile ilgili ziyadesiyle kavisli bilgelik var. Emin kaynaklardan mevrut tetkikat bu mir karışıklığına ve virüsle bağlantılı damgalamaya serencam verebilir.
Stuempfig bu konuda “Şu anki çevremizde, dolgunca ve biberli Kovid-19 bilgisini temyiz etmek yumruk, amma şunu unutmamalıyız kim bütün kariyerlerini bu araştırmaya adamış insanlar var. Fen, politika evet da iletişim araçları gibi yalanlarla yoğun benzeri yer değil.”
“Toplum liderlerinin Kovid-19 imtihan sonuçları artı çıktığında bunu halka duyurmaları ve alınacak önlemleri tartışmaları bizi ileriye götürecek tıpkı kadem evet. Birçok adlı aktör, atlet, müzisyen ve hükümet lideri, yaşadıkları durumu insanlarla paylaştı. Onların bu adımı, yaşadıklarımızı normalleştirmek ve virüs hakkındaki ötekileştirmeyi kesmek namına sunturlu aynı işaret.” diyor.
İnsanların Kovid-19 hikayelerine ne büyüklüğünde çok kulak kabartırsak, Kovid-19’a alın o kadar hazırlıklı oluruz. Akilane bilgiye ergenleşmek ve pandeminin arkasındaki ilmî gerçekliğe kulak atfetmek üzere hangi kadar ceht gösterirsek, bizi yargılamalara sürükleyecek hatalı bilgilerden o büyüklüğünde arınabiliriz.
