Halk beyninde tavuk karası kendisine bildik ve zinde yaşlarda başlayıp ilerleyici müşahede kaybına, hassaten körlüğe neden olan ‘retinis pigmentosa (RP)’, gözün retinasını etkileyen tıpkı kol irsî ayn hastalığı ve tedavisi henüz bulunmayan. Alelumum akraba evlilikleri sonucu gelişen hastalıktan ülkemizde 2 milyondan çok kişinin muzdarip olduğu düşünülüyor. Bütün dünyada bu çor yüzünden ağız ağıza görmez olanların sayısı 1.5 milyonu buluyor. İşte, Columbia Üniversitesi’nde düzenlenen ayrımsız mücahede, bu hastalar üzere rüya oacak. Araştırmada RP hastası farelere embriyonik nesep göze nakledildi ve hayvanların yarısında müşahede kaybının düzeldiği görüldü. Malumat adamları bu araştırmadan elde edilen bulguların istikbal yaşlarda görülen ve gine rüyet kaybına kat açan makula dejenerasyonu (sarı dideban hastalığı) ve retina hastalıklarının başka formları için üstelik otama geliştirilmesini sağlayacağın belirtti. Prof. Dr. Stephen Tsang’ın liderliğinde düzenlenen çalışmaya dayalı sonuçlar, etkili tıp dergisi Transplant’ın bu ayki sayısında dahi yayınlandı. RETİNA GİBİ ÇALIŞIYOR Antalya’üstelik planlı 6. Ulusal Kemik İliği Transplantasyonu ve Soy Hücre Tedavileri Kongresi’nde konuşan Türk Kan Bilimi Derneği Başkanı Prof. Dr. Çevre Özcan, fareler üstünde yapılan bu deneyin büyük benzeri umut olduğunu belirterek “Mahiyet hücrenin daha çok, mızrap iliği nakli dışında bile birçok yararlanma alanı var ve şişman tetkikat yürütülüyor. Dr. Tsang’ın çalışmasında farelerden alınan embriyonik asıl hücreler, retinaya para aktarımı edildi. Aktarım sonrası töz göze hem oraya yerleşti hem dahi ağ tabaka hücresi kabilinden hareketlilik göstermeye başladı. Bugüne kadark üs hücreler oraya yerleşebiliyor amma işlevsel olmuyordu. Çalışmada embriyonik asıl hücrelerin farelerde retinis pigmentosayı üstelik otama ettiği ortaya bundan sonra” dedi. SIRADA İNSAN DENEYİ VAR Çalışmanın çokça mehabetli olduğunu fakat halen pürüzler bulunduğunu belirten Prof. Dr. Özcan, “Örneğin bazen komplikasyonlar birlikte oldu. Farelerin benzeri kısmında iyi huylu tümörler görüldü. Bu sorunların birlikte giderilmesi gerekiyor. Henüz çok deneye gerekseme var. Retina hücreleri üretilebildiyse retinayla ilişkin tam hastalıklarda bizim işimize yarayacak demektir. Bunlar olduğunda körlüğe bile hal bulunabilir. Efsanevi deneylerinin yanında insanlar üstünde da araştırı yapılmalı“ diye konuştu. Felçlilere rüya vaad ediyor Prof. Dr. Dolayı Özcan, Stanford Üniversitesi’nde ‘temas hücrenin gerçeklik hücre özelliği kazandırılıp sinir hücresine dönüşmesinin” bu anlamda arz nazik çalışmalardan biri olduğunu açıkladı. Özcan sözlerini şöyle noktaladı: “Bunun avantajı şu: Dışarıdan verdiğimiz göze (kaynak hücre) amansız hastalık yapabiliyor. Bu riski ortadan kaldırıyorsunuz. Bunlar Ay’daki önce hamle kabil dev adımlar. Bu konuştuğumuz şey tıpkı devrimin başlangıcı kabil. Hücrenin baştan planlanarak töz hücreye gerekseme olmadan sorun çözülebilecek. Mucizevi ilerlemeler oluyor ama cümle bu gelişmeler henüz mefluç benzeri insanı koşturabilecek noktada değil.” Ciltteki al lekeler Pemfigus’un habercisi • Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Tababet Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşe Temiz, derinin kendini yabancı kendisine algılayarak kendisiyle savaşmaya başlamasıyla ortaya çıkan Pemfigus hastalığının ölümsek olabildiğini bildirdi. Doç. Dr. Ayşe Akman, derinin dal tabakasında hücreleri birbirine bağlayan tıpkı takım proteinler bulunduğunu, Pemfigus hastalığını haiz bireylerde bu protein yapılarına karşı vücudun otoantikor üretmeye başladığını söyledi. Nedeni isimsiz bu hastalıkta, derinin kendisini ecnebi kendisine algıladığını tamlayan Akman, “Kap aynı anlamda öz kendiyle savaşıyor” dedi. Doç. Dr. Ayşe Akman, Pemfigus’un deride akarsu toplayan tipleri olduğu gibi, su toplaması galiba sıfır kabuklanan tipleri bile olabildiğine işaret etti. Vücutta ara sıra kırmızı yamaların çıktığını, bu tiplerde güneşte tetikleyen şikayetlerin oluştuğunu belirten Akman, kimilerinde de hastalığın ağızda iyileşmeyen yaralar şeklinde görüldüğünü kaydetti. TEDAVİDE ERKEN TEŞHİS EŞYA Akman, şu bilgileri verdi: “Deride herhangi kabuklu keder iyileşmiyorsa, akarsu çokluk şikayetleri varsa, o devir de doktora gidilmesi geçişsiz. Pemfigus, kıytırık ayrımsız egzamayla sedefle munsap içi çıkar yol reaksiyonlarıyla üstelik karışabiliyor.” Hastalığın iyileştiği bire bir dönme olsa bile, sonra yineleyebileceğine dikkati calip Temiz, ‘’Kimilerinde derman istimal süresi dirlik boyu olabiliyor. Bazı hastalar ise senelerce ilaçlanmamış kalabiliyorlar’’ diyerek konuştu. Doç. Dr. Bozulmamış, hastalığın erken teşhisi halinde yaraların vücuda yayılmadan tedaviye başlanabileceğini, bu bakımdan vücudunda âraz oluşan kişilerin bildirme güdük sürede afiyet kuruluşlarına başvurmaları gerektiğini sözlerine ekledi. HIRSLI YURTÇU / Star