Bağan politika faizi ve makroihtiyati önlemlerle dengeyi mizan çabasındaki tutum yönetimi önümüzdeki haftalarda şirketlere tanınan seviye korumalı TL mevduatta geçmiş dönüşlerin sınavını verecek. Dolar/TL son haftalarda aceleci yükselişini sürdürürken temas çevrim yılın yıpranmamış ayrımsız doruk seviyesi görülüyor. Geçmiş üstelik dolar/ TL 17.89 lirayı aştı. 11 Sülale’ta şirketlere maruf KKM hesabı 6 maaş namına tanımlanmıştı. Ocak böylece şirketlerin 2021 yılı sonuç çeyrek altın düzey farkı gelirlerine alacak istisnası sağlanmasıyla alay malay ise şubatta şirketlerden aceleci ayrımsız KKM’ye dönem yaşanmıştı. Şubat başında 13.59 teklik seviyelerinde olan dolar/TL’nin güzeşte itibariyle gördüğü 17.91 liralık seviyesi dikkate alındığında geçmiş KKM vadesi tamamlandığında şirketlerin 6 mahiye getirisi yüzdelik 31,79 seviyelerinde olacak. KKM hesapları ise 15 Temmuz haftası itibariyle toplamda 1 trilyon 69 milyar 131 milyon lira seviyesine yükseldi.
Şirketler, KKM’ye döviz yahut altın mevduatından TL’ye dönmeleri halinde hak kazanıyor. Şubat başında 1 milyon lira yerine KKM’ye giren şirketler o günkü seviye ile 73 bin 584 dolar mevduatın çözmüş oluyordu. Cemaziyelevvel itibariyle KKM hesabında 1 milyon lirası olan şirketler üzere bu mevduatın dolar karşılığı 55 bin 834 dolar oluyor. Döviz mevduatından bölüm olduğu amacıyla şirketlerin KKM hesabında aradaki seviye farkı Eşkal Bankası eliyle karşılanacak. Bu yüzde 31,79’luk bir getiri ödeneceği anlamına geliyor. Sonunda 1 milyon lira 1 milyon 317 bin 900 liraya çıkacak.
Döviz mevduatında 10.3 milyar dolarlık düşüş
Bankacılık Aranjman ve Fal Kurumu (BDDK) verilerine göre 31 Açıklık 2021 itibariyle şirketlerin döviz mevduatı büyüklüğü 89 bilyon 101 milyon dolar seviyesindeydi. KKM uygulamaya girse üstelik elan vergi avantajı duyurulmadığı amacıyla önceki haftalarda yavaş tıpkı paydaşlık gözlenmedi. Fakat şubatla alay malay şirketlerin haftalık döviz mevduatında eksilme hızlandı. Ve sunu çetin iştirak 18 Küçük Ay haftasında yaşandı. Geçici rüşvet beyannamesi süresi uzatılınca 25 Şubat haftasında üstelik katılımlar ivmeli sürdü. Ve mart başında şirketlerin döviz mevduatı 71 milyar 995 milyon dolara kadar indi. Yani üç ayda 16 milyar dolarlık tıpkısı çözülme gerçekleşti. 18 Küçük Ay haftasında ise bire bir haftada 7 milyar dolarlık döviz mevduatı düşüş yaşandı. 14 Orak Ayı haftası itibariyle dahi şirketlerin döviz mevduatı 78 milyar 815 milyon dolar seviyesinde. Yine sene sonuna bakarak 10.3 milyar dolarlık düşüş gözleniyor.
Şirketlerin döviz mevduatında yaşanan bu hal balaban genellikle KKM hesabı olarak evrildi. Sonraları 3 taban düşürülse de önel 6 aylık namına belirlendiği üzere üstelik ağustos Format Bankası’nın KKM getirisi ödemelerinde oldukça bunaltıcı bir ay kendisine geçecek. Kurdaki efdal seviyeler ve son dönemle BDDK ile Suret Bankası’nın aldığı önlemler şirketlerin KKM hesaplarında yenileme yapıp yapmayacağına ilişkin istifham işaretlerinin durmasına bozukluk oluyor. Bireylerde KKM vadeleri yüzde 96’yı aşan oranlarda yenileniyor.
Alacak istisnası 2022 yılı sonuna kadar uzatıldı
Mavera yandan esbak seviye korumalı yatırım ve iltihak hesaplarında bildirme birkaç üç ay vadeli hesap açan kurumlara, kurumlar vergisi istisnasından intifa imkanı 2022 yılı sonuna büyüklüğünde olan dengelem dönemleri amacıyla bile uzatıldı. İlgili Reisicumhur Kararı Resmi Ceride’dahi yayımlandı.
Karara yönelik verilen bilgide, “söz konusu Karar ile, 30 Haziran 2022 günlü bilançolarında saha alan döviz varlıklarını 2022 yılı sonuna büyüklüğünde kur korumalı tevdiat ve iltihak hesaplarına yatırıp en beş altı üç kamer vadeli olacak şekilde bu hesaplarda değerlendiren kurumların, bu hesaplardan elde ettikleri kazançlarının bile kurumlar vergisinden istisna edilmesine imkan tanındı” denildi.
Katılma hesaplarına yönelik vergi istisnası Kurumlar Vergisi Kanunu Geçici 14. Maddesinde düzenleniyor. Bu maddede, kurumların kırat korumalı mevduattan elde ettikleri gelir 31 Mart tarihli bilançoları itibariyle kurumlar vergisinden derogasyon edilmişti. Bir maddede Reisicumhur’na Haziran ve Eylül dengelem dönemleri üzere dahi uzatma yetkisi verilmişti. Cumhur Reisi bu yetkiye dayanarak süreyi her iki dengelem dönemi amacıyla uzattı.
Bulunan döviz varlıkları kapsama alınmıştı
Bu ay başında Resmi Ceride’birlikte yayımlanan değişiklikle cins kişilerin ehil olduğu döviz mevduatları ruz ayırt etmeksizin, şirketlerin ise 30 Haziran’a kadar bankadaki kâin döviz varlıkları tazammun alınmıştı. Türkiye Cumhuriyet Altını Biçim Bankası’nın (TCMB) Türk Lirası Tevdiat ve Iltihak Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Karşı Tebliğ’dahi yaptığı değişikliklere göre, ev içi beledi hamur kişilerin bankalardaki, az içi yerleşik hukuksal kişilerin ise 31 Açıklık 2021 ile 30 Haziran 2022 dönemindeki değme tarihte bankalarda kâin olan dolar, Euro ve İngiliz sterlini cinsinden döviz mevduat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde inkılap sıska üzerinden Türk lirasına çevrilebilecek. söz konusu bildiri, döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden paydaşlık fonlarının Türk lirası vadeli hesap ve iltihak hesaplarına dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasları düzenliyor.(Dünya- Şebnem Turhan)
KKM’da kurumlar vergisi istisnası uzatıldı
KKM ve katılma hesaplarında biriken cirim arttı
