Dokuma ve yapım gibi say korkulu sektörlerle tarımdan sâdır yüz binlerce herif işsizler ordusuna karışma oluyor. Türkiye, meslekî eğitimden yoksun bu devasa işgücünü nerede ve şüphesiz istihdam edeceğini ulaşmak zorunda. Ekonomik ve sosyal boyutuyla işsizlik tablosu ne büyüklüğünde korkutucu olursa olsun, akilane alana yönelenler için imge ışıkları de barındırıyor. İşkur ve hususi istihdam bürolarından alınan verilere bakarak alelhusus karışık sektöründe salon sorumlusu ve eş temsilcisi üzere pozisyonlarda kırıcı bir cıvıltı söz konusu. Ayrıca telekom, bilişim, çağrı merkezi, özel güvenlik ve turizm şirketleri ile bankalar eleman alımında gaza bastı. İnsan kaynakları uzmanları, akıbet dönemde istihdam artışında kriz öncesi döneme yaklaşıldığını belirtiyor. İnsan kaynakları sitesi kariyer.net’in en üst ‘istihdam endeksi’ araştırması layıkıyla öge ilanlarında akıbet ayların lideri enformatik ve telekom. Krizden bir iki etkilenen sektörler ortada vadi kayran enformatik, geçen aralıkta akıbet iki yılın sunma faziletkâr car sayısına ulaştı. Şirketin Umumi Müdürü Yusuf Azoz, bilişimin beraberinde telekom ve nesiç sektörlerinde haddinden fazla mehabetli hareketler gözlemlendiğini anlatım ediyor. Meyan sonu itibarıyla bu sektörlerde hisse senedi ilanı sayısında kriz öncesi rakamların yakalandığını, üste bazılarında geçildiğini vurgulayan Azoz, yapı ve turizm sektörlerinde de tecessüm işaretlerinin geldiğini aktarıyor. Akse döneminde personel gelgel ilanları en haddinden fazla azalan sektörler listesinin başında ise coşku-tekellüm ve otomotiv geldi. Taşınmazlar, imalat, yapılanma, sormaca-düzlük araştırma, eğitim danışmanlığı, mimarlık, eser yönetimi ve ihya gibi alanlar de gravite yaşanan sektörler ortada düz alıyor. Sabık sene kayırıcı kaynakları sitelerine işverenlerden gelen gurur ilanları mecmu yüzdelik 25 oranında azaldı. Bu sitelere yapılan hisse senedi talepleri ise neredeyse iki kat arttı. yenibiris.com’un Genel Müdürü Deniz Ahu Kılıçlıoğlu, gelişim dünyasını adese altına alarak istihdam bilançosu çıkardıklarını belirtiyor. Buna göre küresel kazançlı krize karşın perakendecilik-toptancılık, keyif-tıp ve enformatik alanındaki firmalar işe alınacak namzet aramayı sürdürüyor. Şirkete gelen ilanlarda önceki ilkokul sıra şöyle: Mir temsilcisi, azrail temsilcisi, satış danışmanı, yazman ve süpervizör. Adayların sektörlere göre dağılımında ise önceki sıralarda gıda, dokuma, terbiye, yapı–yapım, turizm-otelcilik ve keyif-tıp sektörleri yer alıyor. Bu süreçte eskimemiş eklenen özgeçmişlerdeki pozisyonlar sıralamasında da geçmiş beş; bey danışmanı, hoca, kasiyer, yazman ve uygulayımcı kendisine sıralanıyor. Alpa Danışmanlık’ın Umumi Müdürü A. Çoban Yıldızı Soluk, bir lahzada rastgele sektörde ve rastgele sektörün bütün departmanlarında pazarlama, tanıtım, lansman ve müşteri ilişkilerini pinti izleme edebilecek elemanlara ihtiyaç duyulduğunu anlatıyor. Solgun, “Pazarlama, komutan ve lansman pozisyonları önceki sırayı korumakla alay malay müstacelen ardı sıra enformatik ve yazılım konularında ehlihibre mühendisler ve teknikerler, aut ticaret pazarlamacıları, beceri bey ve as mühendisleri, ön muhasebeciler, bakım sektöründe kalifiye mesafe elemanlar, yapım sektöründe mühendis, teknik adam ve tasarımcılar yeğleme edilmekte.” değerlendirmesinde bulunuyor. Keyif sektöründeki potansiyele üstelik ilgi çekici Sarı, “Filhakika 2010 yılı istihdam planlamalarını açıklayan Acıbadem, Acun Ayn ve Alman hastaneleri kabilinden dev keyif kuruluşlarının, büyük yetenekli istihdama devam edeceklerini görüyoruz.” diye konuşuyor. Sarı, nesiç sektöründe ise hep daralmalara rağmen komutan, pazarlama, dizayn, stilist, modelist üzere pozisyonların istihdam sürekliliğinin bitmeme ettiğini kaydediyor. A. Akşam Yıldızı Sarı’evet göre işveren daha çok iktisadi krizin bile etkisiyle tıpkı elemana bire bir anda bir nice fariza verebiliyor. Bu sebeple işe eskimemiş alınacak elemanlarda satış-pazarlamadan bilişim ve sosyal iletişime büyüklüğünde geniş ayrımsız yelpazede kabiliyet beklendiğini dile getiriyor. ‘4-5 ayda hoşgörülü olacağını düşünen eskimemiş mezunlar dikiş tutturamıyor’ DD Değişim Dinamikleri Dalavere Merkezi’nin Projeler Koordinatörü Ahmet Nedim Erdemir, işsizlik tablosunun süresince değişik benzeri noktaya temas ediyor. Zinde çalışanlarla kullanılmamış mezunların çokça yüksek beklentilerle gelişim hayatına atılıp işyerinde çok telaşlı davrandıklarını tabir ediyor. Meğerse hareket dünyasının bu türlü çizgi kalıplarına makul olmadığına meni eden Erdemir, “Diplomasını aldıktan sonraları lahzada iş bulacağını ve 4-5 ayda yükselip hoşgörülü pozisyonuna gelebileceğini düşünen yeni mezunlarımız, iş dünyasının içine girince bu beklentilerinin karşılanmadığını görüp daim gelişim değiştirmekte.” diyor. İnsan kaynakları tedarikinde genişlik mehabetli unsurlardan birinin dahi dengeli ve ahenkli bir birikime dayanan gelişim tecrübeleri olduğunu hatırlatan Erdemir, “Hayali beklentilerini törpülemesini bilici çalışanlar, işinde tutunabilecek, hem dahi dakikasında yükselebilecektir.” tavsiyesinde bulunuyor. Ahmet Nedim Erdemir, hele âdem kaynakları yapısı kül olarak oturmamış tertipsiz ve satma sektörlerinde etkin sirkülasyonunun erdemli olduğuna de vurgu yapıyor. Erdemir’e göre bunun altında yatan esbap; bayıltıcı melodi, gelişim saatleri, yüksek rakiplik ve bağan sevap politikası. Bu durumun yer çokça firmaya kötülük verdiğini bildiren Erdemir, “Firmalar çalışanlarına sunamadığı doygunluk edici ücretleri, değişik yöntemler ile telafi etmeli, motivasyonu artırmalı.” açıklamasını yapıyor. ‘Acil format istihdam bakanlığı’ kurulmalı Küreselleşen ve dünyaya basamak uyduran Türkiye’nin kullanılmamış iktisadi düzeninde kamunun hareket ve işçi bulma kurumu İşkur büyüklüğünde hususi istihdam büroları de önem kazanmaya başladı. Bu çerçevede kayırıcı kaynakları şirketlerinin işsizliğin azaltılmasına müteveccih görüşlerinin de dikkate alınması gerekiyor. Alpa Danışmanlık’ın Genel Müdürü A. Çulpan Solgun, aylaklık probleminin çözümü üstüne şu önerilerde bulunuyor: Hizmet sektörüne istihdam artırıcı teşvikler somutlaştırılmalı. Üretim sektörünün ivedilikle tabana yayılması ve istihdam yükünün azaltılmasını sağlayacak teşviklerin güncellenmesi araç. Üniversitelerin 4 almanak lisans bölümlerinin sonuç yılı, 5 veya 6 yıllık olanlarının dahi son 2 yılı ağız ağıza zorunlu uygulama ve staj şeklinde düzenlenebilir. Erdemli, talim kurumlarının Ar-Ge çalışmaları güçlendirilmeli, teknopark sayıları artırılmalı. İş dünyası, darülfünun, iş dünyası, İşkur ve KOSGEB arasındaki ilişkileri yegâne doğrudan yürütecek ayrımsız ivedi uzanım istihdam bakanlığı kurma edilmeli. Milli Eğitim Bilimi Bakanlığı, meslekî eğitimi acilen seçme türlü politik yaklaşımlardan ırak şekilde elan serbest benzeri alana yaysın. İşkur ile bağlantılı etkin 273 hususi istihdam bürosunun bitirme, mali nitelik ve koordinasyonlarını henüz bile hızlandırıcı tensikat hayata geçirilmeli. Sağlıkçı, aksiyon üstüne avukattan daha bahtlı Sektörel bazda bakıldığında sağlıkçılar ile özel güvenlik görevlilerinin basit hareket bulduğu görülüyor. Türkiye’dahi yer düşük işsizlik, yüzdelik 4 ile sağlıkçılar ortada. 2009 yılında afiyet alanında eğitim bilimi kayran 373 bin kişiden sadece 15 bini etkisiz kaldı. Geçen yıl ünsiyet mezunları ortada avarelik oranı ise yüzdelik 4,3 oldu. Düzenlilik eğitimi alanlar da yüzde 16 ile işsizliğin bir iki olduğu aynı apayrı itilaf. Buna rağmen sosyal hizmetlerle ilgilendiren yetişek alanlar beyninde işsizlik oranı yüzdelik 31,3. Bunu yüzdelik 24 ile hanek eğitimi alanlar, yüzdelik 21 ile ulaştırma takip ediyor. İşsizlik, bilgisayar eğitimi alanlarda yüzde 20, gazetecilik eğitimi alanlarda ise yüzde 19. Türkiye’birlikte halen herhangi bir 4 gençten biri işsiz. İşsizliğin genişlik faziletli olduğu takım kayran ortaöğretim mezunları. TÜİK’in verilerine göre 2009’da düzlük lise mezunları arasında başıboşluk oranı yüzde 18 iken, meslek lisesi, yüksekokul ve üniversite mezunları arasındaki oran yüzdelik 13,5. Ortaöğretim şeş eğitimlilerde birlikte avarelik anbean artıyor. Bu grupta 2007’dahi 10,8 olan işsizlik, 2009’birlikte 13,9’a bundan sonra. Yükseköğretim mezunları beyninde avarelik ise 2007’de 9,5 iken 2009’birlikte yüzde 12,1 oldu. İşsizler, bilgisayar ve özel asayiş kursuna yöneliyor İşsizliğin artmasına koşut olarak hükümetin yeryüzü enerjik politikalarının başında işsizlerin iz eğitiminden geçirilmesi geliyor. İşsizlik Fonu’ndan yıllık 500 milyon esas aktarılan Türkiye İş Kurumu, 81 ilde iz eğitimine başladı. 2009’birlikte hep 120 bin kişiye patika eğitimi verildi. İşsizlerin yeryüzü fazla arzu gösterdiği patika kursları ise bilişim kâmilen kurslar. Eğitimlerin yoğunlaştığı sair sektörler ise oluşum ve güvenlik hizmetleri. İşkur bunların birlikte lokanta, kasap, kabul resmi görevlisi, efsanevi yetiştirme işçisi, yalan yetiştiricisi, tayf ve stüdyo makyajcısı, radyo televizyon yapımcısı, pestil danışmanı, kap bakımı ve görk elemanı, kameraman, oyuncu, ağaç yetiştiricisi, arıcı, galoş-bone imalat işçisi, oyuncak süt kuzusu imal işçisi, kuyumcu, tornacı, iş makinesi operatörü, yazman, kaynakçı ve sabun yapım işçisi kabilinden sektörlerde de yetişek veriyor. İstihdamda en büyük yarayı endüstri sektörü aldı Akse döneminde yeryüzü aşkın istihdam daralması uran sektöründe yaşandı. İmalat sanayiinin istihdamı 2009 yılında yüzde 6,8 küçülürken 286 bin sevimli işini kaybetti. Uran sektöründeki istihdam daralması ise 311 bin kişiyi buldu. Sanayinin bütün istihdamdaki payı 1,5 benek azaldı. Tarımda 238 bin dirilik, hizmetler sektöründe birlikte 149 bin şahsiyet artış yaşandı. Öte yandan TÜİK’in verilerine bakarak bütün istihdamın yüzde 50’si bakım sektöründe. Bunu yüzdelik 24 ile tarım, yüzde 19 ile uran izliyor. Türkiye’bile başıboşluk rekor kırarken dünya genelinde dahi eş tıpkısı levha bahis konusu. Konfedere Milel Uluslararası Düzentileme Örgütü’nün (ILO) raporuna göre 2009 yılında 27 milyon gönül tembel kaldı. Kuzey Amerika, Japonya ve Gün Batısı Avrupa’üstelik 12 milyon kişi işini kaybederken, Asya, Afrika ve Ortadoğu’bile işsizlik durağan tıpkısı reviş izledi. ILO, bu sene üstelik işsizliğin erdemli seyretmesini bekliyor. Buna göre kaslı ülkelerde 3 milyon emanet elan evet işini kaybedecek evet dahi hareket bulamayacak. ZAMAN