ANKARA (A.A) – Fatma Fert/Ferdi Türkten – İş yerlerinde erkekler fiziksel, kadınlar ise eşeysel şiddet yönünden daha çok riziko altında bulunuyor.
Prof. Dr. Nazmi Bilir, Doç. Dr. Mehabetli Naci Nasip ve Bilirkişi Dr. Mehmet Kaya yoluyla hazırlanan ”İş Durumunda Sürat” adlı pusula Türk-İş tarafından yayımlandı.
”Bir toplumsal sorun” kendisine tanımlanan şiddetin önlenebilir olduğuna işaret edilen kitaba bakarak, şiddetin uygulanmasının önüne tevdi etmek ehemmiyet taşıyor.
Acun genelinde 15-44 gözyaşı grubundaki ölümlerin başlıca nedeni sürat ve şiddetin misil açtığı sonuçların düzeltilmesi üzere milyarlarca dolar masraf yapılıyor.
Momentum fiziki, tensel, ruhsal, mahrum terk yahut ihmal doğmak amacıyla 4 grupta değerlendiriliyor.
Kitapta, hareket durumunda momentum, çalışanların işle ait ortamlarında akın, sömürme, gözdağı ve özge sürat içeren davranışlara maruz kalması namına tanımlanıyor. Kitaba göre, iş yerinde hız, hareket kazaları içre değerlendiriliyor ve serencam yıllarda artış gösteriyor. Bu artış, konuya ilginin artması ve şiddet uygulamalarının henüz fazla bildirilmesi ve saptanmasından kaynaklanıyor.
Araştırmalara bakarak, aksiyon yerinde karşılaşılan şiddete yönelik kâh hâller şöyle:
”Cinayet, hücum, arakçılık, cerh, vuruş, fiziki geveze, tekmeleme, cinsel taciz, etnik kökene ilgili taciz, ağırlık atma, tükürme, merhametsiz, şantaj, ayrımcılık, yıldırma, tehdit ita, saldırgan kibir, sert davranma, sövme ika, bağırma, kinayeli konuşma, dışlama ve acı muamele.”
ESIR verilerine göre, hisse senedi yerindeki sürat olaylarının yüzdelik 62’sini bayağı saldırılar, yüzde 21,7’sini bati saldırılar, yüzdelik 11,7’sini soygunlar, yüzde 4,3’ünü hücum ve seksüel saldırılar, yüzdelik 0,2’sini ise cinayetler oluşturuyor.
-Ivinti bildirilmiyor-
İş yerinde güç uygulamaları, eş içi takat uygulamalarında olduğu kadar tebligat eksikliği dolayısıyla genellikle bilinmedik kalıyor, laf önemsenmiyor, bazen birlikte işin aynı parçası kendisine kabul ediliyor.
Konuyla ilişik emniyetli veriler, daha çok ölüm evet dahi kilolu yaralanmayla sonuçlanan olaylara ilgilendiren. Ölümsek olmayan, fiziksel şiddetten cinsî tacize büyüklüğünde geniş tıpkısı kapsamı bulanan hâller ise genellikle henüz birkaç biliniyor ve elan birkaç anlatım ediliyor.
-İngiltere’üstelik tezgahtarlar, Fransa’bile otobüs şoförleri şiddete maruz kalıyor-
İş durumunda çabukluk, ülkeler arasında kalem ve frekans açısından farklılık gösteriyor. Yapılan çalışmalara göre, hisse senedi yerlerinde kadına yönelik tensel taciz genişlik fazla yüzdelik 7,5 sıklıkla yıldız Amerika ülkelerinde, erkeğe yönelik fiziki şiddetse yüzdelik 2,7 sıklıkla Mağrip Avrupa; kadına müteveccih fiziksel çabukluk ise yüzdelik 4,6 sıklıkla Kuzey Amerika ülkelerinde yaşanıyor.
Bölgelere ve cinsiyetlere bakarak aksiyon yerinde güç olaylarının yüzdelik dağılımı şöyle:
Kesim Erkeğe cüretkâr Kadına cüretkâr Kadına tensel taciz
Günindi Avrupa 2,7 3 5,4
Şimal Amerika 2,5 4,6 7,5
Asya 0,4 1 1,3
Afrika 2,3 1,9 3,7
Latin Amerika 1,9 3,6 5,2
Rapora göre, Amerika’birlikte herhangi bir yıl kısaca 2 milyon çalışan aksiyon yerinde hovarda karşılaşıyor. Temas hafta averaj 20 etkin öldürülüyor ve 18 bin müteharrik saldırıya maruz kalıyor.
İngiltere’birlikte perişan koca elemanlarında fiziki çaba sıklığı yüzdelik 0,5 iken, gözdağı ve tıpkı sözel gayret sıklığı ise yüzdelik 8,1. Fransa’birlikte ise şişko taşıma araçlarında çalışanlara müteveccih gayret olayları özen çekiyor.
Japonya’da seksüel taciz, ceberut ve stres içeren icraat gelişim yerlerinde her an artıyor. Almanya’da ise kadın çalışanların yüzde 93’ü himmet hayatlarında yeryüzü bir iki tıpkısı posta cinsî tacize uğradıklarını ifade ediyor.
Araştırmalara bakarak, Avrupa Birliği ülkelerinde genişlik aşkın tensel tacize uğrayan gruplar yüzde 6 ile otel ve aşçı çalışanları. Çalışanların yüzde 2’si hareket yerlerinde yüzde 4’ü aksiyon yeri dışında fiziki şiddete maruz kalıyor. İş yeri dışında sunma yoğun şiddete maruz küsurat gruplar yüzde 6 ile halkla ilişkiler çalışanları.
-Türkiye’dahi çabukluk-
Türkiye’üstelik hareket yerindeki gayret ilgili verilerin berenarı sadık olduğuna özen çekilen kitapta, konuya ait esas vukuf kaynağının SGK’nın iş kazası istatistikleri olduğu belirtildi.
Kitaba göre, esenlik iş kolunda yapılan icraat hareket yerindeki şiddete ilişkin veriler sunuyor. Keyif çalışanlarının iz hayatları boyunca aksiyon yerlerinde sunu bir iki benzeri posta sözel şiddete maruz kalma sıklığı yüzde 68,1, fiziksel şiddete uğrama sıklığı yüzde 15, cinsel tacize uğrama sıklığı ise yüzdelik 4,4.
Akademisyenlerle yapılan bir araştırmaya göre, akademisyenlerin yüzdelik 90’ı 1 sene içinde aynı yahut vehleten çok ruhsal şiddete maruz kaldığını ve yüzde 7’si maruz kaldıkları ruhsal yol zımnında arada sırada intiharı düşündüğünü belirtiyor.
Psikiyatri uzmanlarının yüzdelik 19,9’u hoppadak sözel şiddete, yüzdelik 2,’si vakit kaybetmeden fiziki şiddete, yüzdelik 48,4’ü hem sözel hem fiziki şiddete girmek amacıyla toplamda yüzde 71’i çığır hayatı boyunca sözel evet dahi fiziki şiddete maruz kaldığını tabir ediyor.
Öğretmenler arasında yapılan bir araştırmada, öğretmenlerin yüzde 8’inin iz hayatı boyunca şiddete maruz kaldığı saptandı. Bunların yüzdelik 33,7’sinin öğrencisi, yüzde 32,7’sinin yöneticileri ve yüzde 22,6’sının meslektaşı tarafından momentum gördüğü belirtildi.
-Afiyet sektörü henüz riskli-
Kitapta, toplumla temas ihdas zorunluluğu olan işlerde çalışanların, nadir eşyalarla uğraşanların, ızdıraplı insanlarla bağlanak kuranların, sağlık ve eğitim alanında hizmet verenlerin, yalnız çalışanların ve seyyar-göçmen işçilerin hareket durumunda güç rüyet riskinin erdemli olduğuna özen çekildi.
Hele sağlık sektörünün ayrıksı sektörlere bakarak takat yönünden henüz riskli olduğu belirtildi.
Araştırmalara göre, şiddete uğrama riski faziletli bazen meslekler şunlar:
”Kasiyer, vezneci çalışanı, abla, cankurtaran personeli, sosyal bakım uzmanı, sarıklı, polis güçleri, bilet taharri görevlisi, mahpushane personeli, amerikan bar çalışanı, göçüm şoförleri, arızi işlerde çalışanlar, müstacel karşılık ekibi.”
-Zinde çalışanlar daha çok güç görüyor-
Kitaba bakarak, hareket yerinde ve hareket yeri dışında, kadınlar şiddete uğrama yönünden erkeklere bakarak elan riskli. Çünkü kadınlar genellikle muallimlik, sosyal bakım uzmanlığı, hemşirelik, banka çalışanı kabilinden hüküm yönünden elan riskli işlerde çalışıyor.
Erkekler fiziksel çabukluk, kadınlar ise seksüel hüküm yönünden imdi riziko altında ve cinsî tacizin celi mağduru kadınlar.
Birçok araştırma, canlı çalışanların aksiyon durumunda şiddete henüz fazla maruz kaldığını gösteriyor.
-Çaba intihara sebep olabiliyor-
İş durumunda güç çalışanlarda motivasyon düşüklüğüne, takat sınırı azalmasına, kendine saygıda azalmaya, depresyona, sinirliliğe, anksiyeteye, iritasyona ve strese posta açıyor. Bunlar, fiziksel ve ruhsal hastalıklara, sigara kullanımına, etil alkol ve derman istismarına, gelişim kazalarına, engelliliğe ve intihara neden olabiliyor.
Güç işveren açısından finansal kayba sefer açıyor. Zira, aksiyon yerinde hüküm hisse senedi gücü kaybına, kazalara, hastalıklara, sakatlıklara ve ölüme illet olmasının yanında güvenlik sistemlerinin geliştirilmesi gerekliliğini ortaya çıkarıyor.
Kitapta gelişim yerinde ivinti önlemlerini planlamak açısından anlatım tutmanın balaban olduğu vurgulandı. Etken tıpkısı ifade sistemi üzere yemeden içmeden gösterişli olanlar değil, hep sürat olayları için ifade tutulması, raporun gizliliğinin sağlanması, yöneticilerin rapor tutmayı desteklemesi, raporun çabuk, etkili ve düzgün şekilde tutulmasının önemine bel edildi.
(CAN-FT-EAY)
