Betam tutum modeli Boşluk 2019 döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı başıboşluk oranının 0,2 yüzde fakül azalarak yüzdelik 15,3 seviyesine gerileyeceğini öngörüyor.
“Endüstri istihdamında artış, işgücünde azalışla işsizlikte kıpırdak düşüş” başlıklı rapor şu şekilde:
“Zaman etkilerinden arındırılmış işgücü verilerine bakarak ekincilik dışı aylakçılık oranı Kasım 2019 döneminde Ilk Teşrin dönemine nazaran 0,3 puan azalarak yüzde 15,5 adına gerçekleşmiştir. Bu dönemde tarım dışı istihdam 75 bin birey artarken, ekincilik dışı işgücü 9 bin gönül azalmıştır. Sektörel verilere göre yalnız sanayi sektöründe istihdam artışı yaşanmıştır. Sanayi sektöründe 92 binlik istihdam artışı kaydedilirken, inşaatta 10 bin, hizmetlerde ise 8 binlik istihdam azalışı kaydedilmiştir. Sezon etkilerinden arındırılmış verilere göre erkek istihdamı 101 bin artarken iken karı istihdamında ise 38 binlik azalış görülmektedir.
Zaman etkilerinden arındırılmış verilere göre Kasım 2019 döneminde Ekim 2019 dönemiyle kıyaslandığında tarım dışı işgücü 9 bin azalarak 27 milyon 551 bine gerilerken, tarım dışı istihdam 75 bin artarak 23 milyon 281 bin yaşama namına kaydedilmiştir (Minval 1, Tablo 1). Akıbet üç 36 dönemde (Son Teşrin 2016-Son Teşrin 2019) işgücünde azalış 6 dönemde gözlemlenmişti. Fakat bu dönemler istihdamda dinamik azalışların gerçekleştiği döenmlerdi. İlk sefer istihdamın arttığı bire bir dönede işgücünde azalış görülüyor. Bu gelişmeler sonucunda tarım dışı aylak sayısı 84 bin yaşama azalarak 4 milyon 270 bin adına kaydedilmiş, tarım dışı başıboşluk oranı de yüzde 15,5 seviyesine gerilemiştir.
Ara 2019 döneminde işsizlikte azalış bekliyoruz
Betam adisyon modeli, zaman etkilerinden arındırılmış ekincilik dışı işsizliği Teşrinisani 2019 döneminde yüzde 15,7 olarak tahmin etmişti. Ekincilik dışı işsizlik oranı bu dönemde yüzdelik 15,5 kendisine gerçekleşti. Betam aritmetik modeli Mabeyin 2019 döneminde sezon etkilerinden arındırılmış ekincilik dışı başıboşluk oranının 0,2 yüzde nokta azalarak yüzde 15,3 seviyesine gerileyeceğini öngörmektedir.Aritmetik modelinin ayrıntılarına Betam internet sitesinden ulaşılabilir. Adisyon modelinde makbul Kariyer.net verilerinden car başına referans sayısı Form 2’de gösterilmektedir. Kariyer.net’in verileri Betam aritmetik modelinin girdilerinden biri olmakla gelişigüzel biricik enerjik değildir. Tahminde geçer ekonometrik modelde İŞKUR verileri, başlıca anlaşma çekinmezlik endeksi, kapasite kullanma oranı gibi değişik birçok değişken
kullanılmaktadır.
Tarım ve sanayide istihdam artışı, hizmetler ve inşaatta istihdam kaybı
Mevsimsellikten arındırılmış sektörel istihdam verilerine göre Teşrinisani 2019 döneminde Teşrinievvel 2019 dönemine nazaran sanayi ve tarımda istihdam artışı, yapım ve hizmetlerde istihdam azalışı kaydedilmiştir (Suret 3, Resim 2). Tarım sektöründe Ilk Teşrin 2019 döneminde 89 bin azalış kaydedilirken, Kasım 2019 döneminde 45 binlik artma gerçekleşmiştir. Hizmetlerde ise Ekim’deki 48 binlik artıştan bilahare Teşrinisani döneminde 8 binlik istihdam azalışı gerçekleşmiştir. İnşaatta Teşrinievvel ayındaki 46 binlik istihdam artışı Son Teşrin döneminde yerini 10 binlik azalışa bırakmıştır. Sanayi sektöründe ise Teşrinievvel ayında 92 binlik istihdam artışı kaydedilmiştir.
Ekincilik dışı istihdam yıllık bazda 11 kamer sonraları arttı
Kasım 2019 döneminde benzeri geçmiş yılın tıpkı dönemine nazaran mevsim etkilerinden arındırılmamış ekincilik dışı işgücü artışı 356 bin (yüzdelik 1,3) ile tutkun kalık. tarım dışı istihdam ise 2 bin (yüzdelik 0,01) artmıştır (Hat 4). Almanak işgücü artışı temposu alışılagelen eğiliminin çok altında kalmaya bitmeme etmiştir. Tarım dışı istihdam ise yıllık bazda 11 kamer aradan sonra ilk defa artışa geçmiştir. Bu gelişmelerin sonucunda Kasım 2019 döneminde geçen yılın bir dönemine kıyasla ekincilik dışı süreduran sayısı artışı 354 bin oyarak gerçekleşmiştir.
Erkeklerde aktif istihdam artışı
Hat 5’te mevsim etkilerinden arındırılmış karı ve ayvaz tarım dışı aylaklık oranları verilmektedir. Son Teşrin 2019 döneminde kadınların tarım dışı işsizlik oranı Ekim 2019’a kıyasla yüzde 0,1’lik azalışla 20,8 kendisine kaydedilmiştir. Erkeklerin aylakçılık oranı ise yüzde 0,3 puan azalarak 13,4 adına gerçekleşmiştir. Ekincilik dışı başıboşluk oranlarındaki içtimai cinslik farkı 7,1 yüzdelik puandan 7,5 puana yükselmiştir. Bu dönemde kadın hisse senedi gücündeki 55 binlik azalışın birlikte, karı istihdamı 38 binlik azalış kaydetmiştir. Ekincilik dışı karı işsizliğindeki düşüşte karı hisse senedi gücündeki azalış hareketli olmuştur. Buna değer ayvaz işgücündeki 36 binlik artışın yanı sıra eş istihdamı 101 binlik artım kaydetmiştir (Tablo 3). Son ayrımsız yılda eş işgücü 184 bin artarken karı işgücü 167 bin artmıştır. Almanak ayvaz işgücü artışı seviyesi tafsilatlı aradan sonra ilk defa avrat işgücü artışı seviyesini geçmiştir.
