TÜRKİYE krizden arz beş altı etkilenen ülkelerden kendisine görülse bile aylaklık tarihi rekorlar kırıyor. Kriz zımnında pres sabık 2009 yılında avarelik oranında 3 puanlık çoğalma yaşandı. Türkiye İstatistik Kurumu, 2009’birlikte aylaklık oranının yüzdelik 14 olduğunu açıkladı. İşsizlik oranı 2008’de yüzde 11 düzeyindeydi. İŞKUR’A NASIL BAŞVURULUR? Türkiye İş Kurumu, millî istihdam politikasının oluşturulması, istihdamın korunması, geliştirilmesi ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine arkalamak üzere kuruldu. Bu çerçevede işsizlik sigortası işlemlerini yürütüyor. İşgücü piyasası verilerini yayınlıyor. İşgücü arz ve talebinin belirlenmesine müteveccih ihtiyaç analizlerini yapıyor. İşgücünün yurtiçi ve yurtdışında makul oldukları işlere yerleştirilmelerine vasıta ediyor. Mesleksel eğitimler vererek işgücü yetiştirilmesine katkıda bulunuyor. Bu nedenle hem hisse senedi arayan işçileri hareket hem birlikte iştirakçi arayan işverenleri işçiyle buluşturuyor. İş arayanların İŞKUR’a vasıta yaptırabilmesi için 14 yaşını doldurmuş olması, araç esnasında fiili askerlik görevinde bulunmaması, Türk vatandaşı olması gerekiyor. Pusat üzere nüfus cüzdanı, ehliyet yahut pasaport üzere geçerli belgelerden biri isteniyor. Kişilerin mesleklerinin tespitinde beyan anne alınıyor. Ayrıca özürlüler için Keyif Oturmuş Raporu aslı veya onaylı örneği isteniyor. Bozuk hükümlüler içinse cumhuriyet savcılıklarından alınmış çarkıt mahkûm belgesi yahut tekrar cumhuriyet savcılıklarınca konfirmasyon edilen tahliye edilen çarkıt hükümlüye ilgili boyut yer formu murat ediliyor. Terörden etkilenenlerden da terörden etkilendiğine dair boyut belgesi ve hareket heves formu isteniyor. Başvurular kurumun 81 el ve kaymakamlık müdürlüklerine yapılıyor. İŞVERENLER BILE BAŞVURUYOR İşverenler ise işgücü ihtiyaçlarını bizzat, yazılı, telefon yahut faksla çekicilik ünitesine bildirerek rica verebiliyor. İşgücü ihtiyacının bildirilmesinde işyerinin unvanı, hareketlilik konusu, amme veya özel ayırımı, işin daim (daimi), devamsız veya mevsimsel oluşu; hangi meslekten hangi kadar işçiye ihtiyaç duyulduğu, işçinin hangi iş yapacağı ve pozisyonu; işçinin yaşı, medeni durumu, öğretim ve askeriye durumu; işgücüne verilecek ecir, varsa toplumsal yardımlar, ihtiyacın hangi kadar süre içerisinde karşılanmasının istendiği kabilinden koşulların bildirilmesi gerekiyor. İŞSİZLİK SİGORTASINDAN NASIL YARARLANILIR? Sigortalı işsizin, başıboşluk ödeneği, esenlik sigortası, danışmanlık-işe numara ve mesleki eğitim hizmetlerinden yararlanabilmesi üzere; hizmet akdinin sona ermesinden geçmiş serencam 120 periyot prim ödeyerek sonsuz çalışmış olması kaydıyla son üç sene içerisinde bildirme az 600 devir prim ödemiş olması, öz rağbet ve kusuru dışında işini kaybetmiş olması gerekiyor. Sigortadan, mücahede vizesiyle etkin ecnebi işçiler de yararlanabiliyor. Sigortalı işsizlerin hizmet akdinin sona erdiği tarihi izleyen günden itibaren 30 devir içerisinde işten tecezzi bildirgesiyle gelişigüzel aracısız İŞKUR ünitelerine yahut elektronik ortamda başvurması kayıt. Bu durumda, sunma bir iki 600 dönem çalışmış sigortalılar 180 bölüm, 900 bölüm çalışmış sigortalılar 240 dolaşma, 1080 dönem çalışmış sigortalılar 300 çağ müddet ile işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlanabiliyor. İlk avarelik ödeneği, başvuruyu izleyen ayın sonuna büyüklüğünde ödeniyor. 30 günce müddet yasalı başvuru süresi olup, bu süreden sonraları başvurulması halinde geç kalınan süre mecmu türe sahipliği süresinden düşülüyor. İşsizlik Sigortası’nın uygulanmaya başladığı Mart 2002’den 31 Sülale 2010 tarihine kadar sisteme 2.1 milyon güç başvuruda bulundu ve 1 milyon 808 bin yaşama işsizlik ödeneği almaya doğruluk kazandı. Mart 2002’den Sülale 2010’a büyüklüğünde toplamda 3 bilyon TL ödemede bulunuldu. Bu sene eş ayında başıboşluk ödeneğinden çakozlamak üzere bakir 55 bin 111 hayat başvuruda bulundu. Karı ayında kestirmece 232 bin kişiye 80 milyon TL ödeme yapıldı. KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİNİN GÖSTERDİĞİ… Umumi konuşu kriz yahut avcı nedenlerle işyerinde eğreti kendisine sunma az dört hafta işin durması yahut güdük faaliyet hallerinde sigortalı olan kişilere çalıştırılmadıkları müddet için genişlik fazla 3 ay süreyle Emek ve Içtimai Düzenlilik Bakanlığı’nca yapılan tayin işleminden sonra İşsizlik Sigortası Fonu’ndan gücük faaliyet ödeneği ödeniyordu. Bu süre yasa değişikliğiyle 6 taban çıkarıldı. Bu çerçevede çalıştıran, Türkiye İş Kurumu’nun ilişik birimine, varsa şişman iş sözleşmesi tarafı sendikaya yazılı bildirimde bulunuyor. Ayrıca bu nitelik, işyerinde zar yapılmak vasıtasıyla işçilere duyuruluyor. Zorba sebeplerle haftalık mücahede süresini arz az üçte bire bir oranında yıpratıcı evet dahi faaliyetini ağız ağıza yahut kısmen durduran işverenin, bildirimde bulunduğu yahut zorba sebeplerin varlığının bulutsuz ortaya çıktığı durumlarda vekillik tarafından agreman tespiti yapılıyor. 2005 yılında 21 kişiye 10 bin, 2006’bile 217 kişiye 64 bin, 2007’de 40 kişiye 22 bin, 2008’dahi 650 kişiye 70 bin, 2009’bile dahi 508 bin kişiye 162 milyon TL gücük say ödeneği ödendi. Bu sene sülale ayında ise 32 bin kişiye 10 milyon TL güdük mücahede ödeneği aktarıldı. ÜCRET GARANTİ FONU İşçilerin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesi hallerinde, iş ilişkisinden kaynaklanan sonuç üç maaş ecir alacaklarını güvence girmek amacıyla Sevap Güvence Fonu çalışmalarını sürdürüyor. Buna göre fon, sigortalı muazzez kişileri bakım akdine bağımlı yerine işveren işverenin anlaşmalı iflas car etmesi, çalıştıran için aciz vesikası alınması, iflası veya iflasın ertelenmesi nedenleri ile işverenin ödeme güçlüğüne düştüğü hallerde meri oluyor. İşçilerin hareket ilişkisinden kaynaklanan üç maaş ödenmeyen ecir alacakları, işçinin, işverenin ödeme güçlüğüne düşmesinden geçmiş akıbet ayrımsız sene zarfında bire bir işyerinde çalışmış olması koşulu anne alınarak anne ecir üzerinden ve belirlenen alacak art sınırını aşmayacak şekilde müracaat tarihinden itibaren 30 dönüş içerisinde ödeniyor. SSK yoluyla tahsilatı yapılarak İşsizlik Sigortası Fonu’na aktarılan primler üzerinden işveren payı yerine hesaplanan miktarın yüzde 1’i, Ağustos 2003 tarihinden itibaren oluşturulan Ücret Garanti Fonu’na aktarılıyor. Ücret Güvence Fonu, İşsizlik Sigortası Fonu içinde değerlendiriliyor. Bu fonun varlığı, 31 Ev 2010 itibariyle yaklaşık 112 milyon TL. Bu sene ev ayında Ücret Güvence Fonu’ndan 929 kişiye hep 1.5 milyon TL ödeme yapıldı. İŞGÜCÜ YETİŞTİRME KURSLARI İŞKUR; istihdamın artırılması, işgücü piyasasının nitelikli işgücü ihtiyacının karşılanması amacıyla “Faal İşgücü Programları” çerçevesinde İstihdam Güvenceli İşgücü Yetiştirme Kursları, Zat İşini Dayamak İsteyenlere Yönelik Iz Edindirme Kursları, Meslek Geliştirme Kursları, Özürlülere Yönelik Mesleksel Eğitim Bilimi ve Rehabilitasyon Faaliyetleri, Hükümlülerin Mesleki Eğitimine Yönelik Icraat ile İşsizlik Sigortası Kapsamında İşsizlere Verilen Eğitimler başlıklarında eğitimler veriyor. İŞKUR aksiyon ilanlarından zahir malumattar olunabilir? * İş müdürlüklerine müracaat: İş arayanlar ve işverenler diyar ve kaza müdürlüklerine başvurabilir. Müdürlüklerin adresleri www.iskur.gov.tr adresinden öğrenilebilir. * İnternet üzerinden referans: İş arayanlar ve işverenler internet üzerinden kuruma (www.iskur.gov.tr) başvurabilir. Ardından işe referans-nida-mülakat süreçlerini genel ağ tarafından gerçekleştirebilirler. İnternet üzerinden muamele muktedir olmak amacıyla “kullanıcı kaydı” oluşturmak gerekiyor. Girmiş olduğunuz etiket bilgileri etiket paylaşım sisteminde doğrulanıyor. cep telefonu, elmek adresi üzere bildirişim bilgilerinizi ve belirlediğiniz şifreyi girerek kullanıcı kaydınızı tamamlamış oluyorsunuz. İş arayanlar, kullanıcı kaydı oluşturduktan sonraları, TC kimlik numarası ve şifresini kullanarak sisteme giriş yapabilir ve hava hizmetlerinden yararlanmaya başlayabilir. Öğrenim bilgilerini ve patika bilgilerini kısaltmak mecburi. Henüz önce KPSS sınavına girenlerin imtihan sonuçları kendiliğinden adına dizge yoluyla yükleniyor. “Online işler & istihdam & bana uygun amal” adımından makul olan kemiksiz işlere başvuru yapılabilir. Referans durumunu idrak etmek içinse “başvurularım” adımı kullanılabilir. İşverenler, sistemden “işveren girişi” bağlantısına tıkladıktan sonraları, TC etiket numarası, harf ve işveren üyeliği sırasında sunulan İŞKUR numarasını girerek yararlanabilir. İşyerinin sistemde henüz önce mukayyet olup olmadığı, “işveren namına mukayyet mıyım” ekranından sorgulanabilir. İşyeri kaydı oluşturulmasından sonraları kurum personeli eliyle işyerinin onaylanması işlemi yapılmadan işveren namına sisteme girilemez. İşyeri kaydının onaylanması için işyerinin bulunduğu ülke/yazıhane müdürlüğüyle iletişime artırmak gerekiyor. İşverenler, halen yayınlanmakta oldukları aksiyon ilanına uygun hisse senedi arayanları listeleyebilir. İş arayanlar, işe akla yatkın hareket arayanlar arasından rasgele ve rasgele sırada listelenir. Listelenen aksiyon arayanların özgeçmişleri “incelik” bağlantısı kullanılarak incelenebilir, makul görülen hisse senedi ilanı seçilebilir. * 180 İş Meşveret Servisi: İşverenler, aradıkları öge amacıyla car vermeden önce 180 numaralı telefonu arayarak bilgi alabilir ve esasen bir telefonu arayarak eleman ihtiyaçlarını karşılayabilir. İşverenlerin ihtiyaç duyduğu öge talepleri “180 İş Danışma Servisi” tarafından alındığı andan itibaren el işi konularak hizmetlerin en güdük zamanda yapılması sağlanır. İş arayanlar, mesleğine ve niteliğine uygun hareket olup olmadığını 180 numaralı telefonu arayarak öğrenebilir. İş arayanların mesleklerine ve niteliklerine uygun hisse senedi olup olmadığı “180 İş Müşavere Servisi”ni aradıklarında kendilerine çabucak bildirilir ve uygun hareket olması halinde kuruma davet edilir. İş arayanlar ne yapmalı? Hikmet kazanmak amacıyla başvurulacak kaynaklar * Yer andıran İŞKUR şubesine başvurarak kayıt yaptırmalı ve bildirme makul hisse senedi hakkında vukuf edinilmeli. * Gazete ilanlarını incelenmeli. * Patika odaları, dernekler ve sendikalardan hangi illerde, hangi firmalarda, hangi işlerde istihdam olanağı olduğu üstüne vukuf edinilebilir. * en üst bitirilen okulun mezunlar derneği varsa size hareket olanakları için bilgelik vermekte elan hevesli davranabilir. * Akraba, komşu ve arkadaşlarınıza gelişmemiş tıpkı özgeçmişinizi ve ne cins bire bir iş aradığınızı belirten tıpkısı sayfalık tıpkı açıklama yazıp vererek iş bulma konusunda yardımlarını alabilirsiniz. Günde 5-8 referans yapın Erek olarak günde beş ile sekiz referans yapılmasını öneren İŞKUR’a göre, anne meslekten değişik yerine mevrut hareket teklifini etraflı vadeli kendisine doğaç reddetmemek gerekiyor. İŞKUR’un ücrete ilişkin önerisi şöyle: “Son işinizden daha beş altı servet kazanacağınız işleri ayn ardı etmeyin. Ücretin yanında sağlanan, ikramiye, içtimai yardım, ihsan kadar maddesel olanaklar hesaplandığında kesin kazancınız, geçmiş işinizde kazandığınızdan haddinden fazla elan fazla cins.” Seçkin ahit sunu bir iki tıpkı saatin müracaat mektubu yazmaya ayrılması gerektiğini belirten İŞKUR, işverenlerle bağlantı kurabilmek amacıyla telefon rehberi ve telefonun kullanılması gerektiğine özen çekiyor. Telefon görüşmesi nasıl olmalı? İŞKUR’un telefonla görüşmeye ilişik önerileri şöyle: “Telefonla görüşmeye başlamadan önceki rehberi pir inceleyip ayrımsız liste yapınız. Becerilerinizi kullanabileceğiniz tamam işletme ve işyerlerini bulmaya çalışınız. Özgeçmişinizi ve niteliklerinizi özetleyen kısa biraz tüm geliştiriniz. Görüşmede tıpkısı termin isteyin, telefonda mülakat yapmayın. Mülakat sonrası ‘hayır’ yanıtı alırsanız ısrarcı olun ve gelecekte bu gelişim için ihtimal olup olmadığını sevgili. ‘Evet’ yanıtı almadan ilk 20-30 telefon görüşmesi fethetmek zorunda kalmanız cesaretinizi kırmasın.” yüz yüze görüşmede neler yapmalı? karşı karşıya görüşmelere ilişkin önerilerde üstelik müracaat yapılacak firma karşı başlangıçta bilgi edinilmesi ve muhtemel sorulara tedarikli olunması referans ediliyor. İş görüşmesine vaktinde gidilmesi, giyime ilgi gösterilmesi, özgeçmiş, nüfus cüzdanı kabilinden belgelerin unutulmaması gerektiği öneriliyor. Musahabe esnasında düzenli bir yabanlık teşhir etmek de nazik önem taşıyor. Görüşmeden sonraları… Görüşmeden sonradan yapılacaklarsa şöyle: “İşverene ziyaret için kısa bir merhale ile teşekkürname etmeyi unutmayınız. Bu mektupta özelliklerinizi baştan özetleyip, işe duyduğunuz ilgiyi vurgulayabilir, görüşmede değindiğiniz noktalara yeni bilgiler ekleyebilirsiniz. Görüşmeden sonradan iki-üç hafta sizinle veriş kurulmazsa işvereni arayın. Eğer aksiyon bambaşka birine verilmişse, elan bilahare açılacak amal üzere başvurunuzun değerlendirilmesini isteyin. Bu girişiminizde kalburüstü olmazsanız zinhar olayın peşini bırakmayın.” Dinamit DOĞANER/MÜLK DERGİSİ