Mavi Aytulu | Müracaat “İmar-Kalkınma Bankası ile Para Fonu toplantısı zaman açılacak. Toplantıya ortaklık edecek 58 devletten 446 üyeye 130 ayn ile 101 makine tahsis edildi. Kırk yabancı gazeteci geldi.” 12 Eylül 1955 tarihli Hürriyet gazetesi, İstanbul’da 54 yıl önceki gerçekleştirilen IMF toplantısını bu cümlelerle duyurmuş. 54 sene bilahare bu hafta İstanbul, baştan bire bir IMF toplantısına sülale sahipliği yapmaya hazırlanıyor. O zamanki rakamlar bugünle kıyaslandığında epey alçak gönüllü kalsa da, İstanbul’un 1955’te Cumhuriyet Altını tarihinin en şanlı toplantılarından birine karı sahipliği yaptığı anlaşılıyor. Fakat bir güruh ülkenin içinde bulunduğu karışıklıklar yüzünden tamlık anlamıyla hüsrana dönüşüyor. Akdarı ile diplomatlık yarışı Ilkin değme şey sunturlu… Türkiye toplantıya karı sahipliği ayırmak amacıyla o dolaşma Akdarı ile diplomatik tıpkı yarışa giriyor. Darı’ın oturum başkanlığı yapması koşuluyla toplantının İstanbul’de yapılmasına karar veriliyor. İktidardaki Demokrat Fırka ise IMF toplantısına tutum yönünden tekessür siyasal pencereden bakıyor. DP iktidarı aynı süredir uluslararası platforma tasrif etmek istediği Kıbrıs sorununu ifham etmek üzere toplantıyı kullanma hedefinde. 58 devletten 26 maliye bakanı, 446 ajan ve 4 bine mail elçi 4 Eylül 1955 tarihinden itibaren Türkiye’ye gelmeye başlıyor. Epey faziletkâr profilli katılımcılar yeni açılan Hilton Oteli’ne sığmadığı amacıyla birçok murahhas rıhtımdaki gemilerin süitlerinde gecelemeyi yeğleme ediyor. Türkiye, parçalanmamış üstelik kusursuz tıpkısı organizasyona imza atacakken, Selanik’te Atatürk’ün evine bomba atıldığı (hile) haberi sayesinde İstanbul karışıyor. Türkiye tarihinin kişmiri lekelerinden 6-7 Ilkgüz olayları patlak veriyor. Rum asıllı vatandaşlara müteveccih büyük benzeri plaçka başlatılırken, İstanbul’üstelik kâin delegeler hangi yapacağını şaşırıyor. Karakolluk delegeler Çatışmaların ortasında kalan delegelere ilgilendiren haberler medyaya yansıtılmasa bile yazar Erhan Bener’in önceki IMF toplantısının organizatörü eski Hazine Umumi Sekreteri Memduh Aytür’ün hayatını anlattığı, “Tıpkı Balaban Bürokratın Romanı”nda yaşanan telaş detaylarıyla anlatılıyor. Aytür, durumlar sırasında hiçbir delegenin dışarı çıkmaması üzere savaşım veriyor. Fakat dışarıda kalan delegeler için yapılacak ayrımsız özdek namevcut. Memduh Aytür, Türkiye’ye arsıulusal bire bir toplantı üzere gelip dahi büyük aynı çatışmanın ortasında kalan delegeleri karakoldan topluyor. O dönemde OECD Murakıplar Heyeti Üyeliği da özne Aytür’ün çabalarıyla toplantılar 5 çağ sonraları 12 Ilkgüz’de başlıyor. Aynı tarihteki Özgürlük gazetesinde toplantının hangi kadar yüce olduğu şu cümlelerle anlatılıyor: “Toplantıya aza olan 58 çap katılım etmektedir. Bunun 26 tanesini Maliye vekilleri teşekkül etmektedir. Delegeler beyninde şişman bankacılar, mevduat müesseseleri başında kâin zevat ve dünyaca tanınmış işadamları bile vardır.” Ancak katılımın bu büyüklüğünde yüksek olduğu toplantının bir türlü 6-7 Ilkgüz’ün havasından kurtulamadığı görülüyor. Ülkede olağanüstü hal car edilmesi sebebiyle, Başvekil Adnan Menderes açılış konuşmasını, Maliye Bakanı Hasan Polatkan’a devren Ankara’ya uçuyor. Kıbrıs sorununu arsıulusal platforma taşıma derdindeki Türkiye, bu hamleyle ocak sahipliği yaptığı toplantıda katılma profilini düşürmüş oluyor. İstanbul Üniversitesi’nde gerçekleştirilen oturumlarda umumi kendisine İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki dünya ekonomisinin toparlanması üstünde müstakar. Başvekil Menderes ise Polatkan’ın okuduğu mesajında, benzeri biraz dönme ilk MEMLUK Başkanı Obama’nın dediğine benzer şekilde, “Bütün unsur ülkeler kuma cereyan edersek halledemeyeceğimiz ülkü yok” demiş. Toplantılar sırasında Türkiye’nin Kıbrıs davasına destek bulma hayalleri suya düşerken, dönemin IMF Başkanı Mr. Rooth’un Türkiye ekonomisini övgücü sözleri avunç oluyor: “Türkiye’deki endüstriyel istisal (sanayi üretimi) haddinden fazla fazla yükselmiştir.” Anlaşılan o ki önce IMF toplantısı, ne adamakıllı tıpkı İstanbul gezisi üzere Türkiye’ye gelip üstelik çatışmaların ortasında küsurat IMF heyetine hangi üstelik Kıbrıs’ı tanıtma derdindeki Türkiye’ye yaramış. Ne diyelim darısı haftaya başlayacak toplantıların başına. 1955 yılında İstanbul’da gerçekleştirilen evvel IMF toplantısına 58 ülkeden 4 bine mümasil çaşıt ve 26 maliye bakanı ek.