Emeklilikte 15 yıl ve 3600 dönem için dikkat

15 yıl sigortalılık ve 3600 ahit primle emeklilik üzere bayrılık tazminatı alanların yeniden çalışıp çalışamayacağı farklı tartışmalara hastalık oldu. Konuyla ilişik Tabiiyet gazetesinden Cem Kılıç benzeri yazı kaleme aldı.

İşte Tığ’ın yazısı

Kamuoyunda 15 sene ve 3600 günle emeklilik olarak tanıdık tekaütlük şekli bilcümle merak edilir. Bu tekaütlük amacıyla lazım yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim ödeme dönem sayısı şartlarını sağladıktan sonradan incizap ederek bayrılık tazminatı alınması üzerine ilgi edilmesi gereken ara sıra noktalar var. Bu konuda Yargıtay’ın verdiği mümasil tarihli kararlar işçiler için çokça eke. İşverenlerin de bu konuda nasıl akıntı etmesi gerektiği kararlarda ortaya çıkıyor.

Yargıtay, elan evvel vermiş olduğu kararlarında 15 yıl, 3600 günle bayrılık tazminatı alan kişilerin baştan çalışmaya başlamaları üstüne harbilik ilkesine aykırılık yoksa ve hakkın kötüye kullanılması bahis konusu değilse işçi lehine kararlar vermişti.

ÇALIŞMA HÜRRİYETİ

15 sene, 3600 günle işçiye ödenen kıdem tazminatının umumi gerekçesi tekaütlük için lazım yaş dışındaki şartları sağlaması sonrası gözyaşı şartını çalışmadan bekleyecek olmasıdır. Bu doğruluk kapsamında kıdem tazminatı alanların baştan çalışıp çalışamayacağı konusu farklı değerlendirmelere konu olabiliyordu.

Bu durumdaki işçiler güdük ayrımsız müddet sonra yeniden çalışmaya başladıklarında tazminatı ödeyen çalıştıran “hakkın kötüye kullanıldığı” iddiası ile dava açıp ödence istiyordu. Değişik yandan Esas’birlikte belirgin saha kayran faaliyet hürriyeti kapsamında bu kişilerin ödence aldıktan sonra yeniden çalışmasının “hakkın kötüye kullanılması” olup olmadığı konusunda farklı kararlar de söz konusuydu.

BÜTÜN İÇİN GEÇERLİ DEĞİL

Emeklilik amacıyla yaş dışındaki sair şartların sağlanması zımnında işyerinden ayrılıp bayrılık tazminatı alınması cins. Ancak bu hep çalışanlar amacıyla 15 yıl, 3600 gün değil. Kişinin ilk defa sigortalı olduğu gün şayet 8 Eylül 1999 ve öncesi ise bu durumda 15 yıl, 3600 çevrim koşulu meri. Fakat 9 Eylül 1999 ve sonrasında ilk kez sigortalı reşit kişiler için bu araç 25 sene sigortalılık ve 4500 dönem, evet bile 7000 prim günü. Zımnında bu hakkı çalmak talip kişilerin kesinkes önce zat durumlarını gözden geçirmeleri ve SGK’evet (Toplumsal Güvenlik Kurumu) başvurarak bu konuda alfabe arzu etmeleri yerinde olacaktır.

İŞVERENE YAZI

İlk kez sigortalı olunan tarihe göre mütebeddil tekaütlük koşullarından prim ödeme periyot sayısı ve sigortalılık süresini dolduran şahıslar bu durumlarını tespit eden yazıyı ilişkin oldukları SGK el veya ilçe müdürlüklerinden alıp işverene verdikleri takdirde çalıştıran bu kişilere bayrılık tazminatı bitmek zorunda. SGK muktezi kontrolleri yaparak kişinin emeklilik amacıyla lazım gözyaşı dışındaki sair şartları tamamlamış olması halinde çalışana “kıdem tazminatı alabilir” yazısı vermektedir.

YARGITAY’DAN İŞÇİ LEHİNE KARAR VAR

15 sene ve 3600 günle bayrılık tazminatı düz tıpkı işçinin bu hakkını kötüye kullandığı iddiası ile açılan davada Yargıtay vazıh, bu durumdaki işçilerin baştan çalışmaya başlamasının “hakkın kötüye kullanılması” olmadığı yönünde değişmeyen verdi. Bu değişmeyen sonrası 15 yıl 3600 günle kıdem tazminatı düz kişilerin baştan çalışmaya başlamalarının önünde bire bir engel kalmamış oldu.

Daha önce kâh durumlarda mahkemeler işçinin haddinden fazla gelişmemiş ayrımsız müddet bilahare baştan çalışmaya başlaması halinde bu durumun “hakkın kötüye kullanılması” namına değerlendirilebileceği yönünde kararlar verebiliyorlardı. Ancak kararda örtüsüz bu ifadenin meydan alması ödence düz kişilerin baştan çalışabileceklerini ortaya koymuş oldu.

İŞTE SONUÇ YAŞIT

2020 yılının Eylül ayında verdiği bire bir bambaşka kararında birlikte Yargıtay bu ilkeyi halen koruduğunu gösterdi. Davaya bahis olayda iştirakçi 15 yıldır çalıştığı işyerindeki işverenine SGK’dan aldığı yazıyı vererek kıdem tazminatının ödenmesini arzu etmiştir. İşveren ise işyeri uygulaması adına işten infirak tarihinden itibaren 3 maaş müddet içerisinde, başka benzeri iş yerinde çalışılmadığı belirleme edilirse bayrılık tazminatı ödeneceğini belirtmiş. İşçinin 6 periyot sonraları eksantrik bir işyerinde çalışmaya başladığının tespit edilmesi sonrası işveren işçiye bayrılık tazminatı ödemesi yapmamış ve işçi da karar için gitmiştir. İlk adım mahkemenin davayı reddetmesi sonrası işçi Yargıtay’a başvurmuş ve Yargıtay işçiyi dürüst bulmuştur.

Yargıtay kararında işçinin kanunun kendisine tanıdığı ayrımsız hakkı kullandığını ve 6 dönem sonra eksantrik tıpkısı aksiyon durumunda gine işe başlamasının hakkın kötüye kullanılması namına değerlendirilemeyeceğini rapor etmiştir. Bu nedenle işçiye bayrılık tazminatının ödenmesi gerektiğine hükmetmiştir. Dolayısıyla Yargıtay andıran günlü bu kararında da işçinin 15 sene, 3.600 gün hakkını kullanıp baştan işe girmesinin hakkın kötüye kullanılması olmadığı görüşünde bitmeme etmektedir ve kararlarını bu yönde vermektedir.

Milliyet/Çokluk Tığ

Çin Fehamet Başkanı Şi, ‘kahveci’den KÖLE amacıyla destek istedi

 

İstanbulkart ile HES kodu eşleştirme nasıl yapılır? Zaman başladı

 

İstanbulkart ile HES kodu eşleştirme bittabi yapılır? Bugün başladı

 

Share: