İşçi türe kaybına değmek istemiyor, işveren maliyetlerinin düşmesini istiyor.

Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan vasıtasıyla gündeme getirilen Mütemmim Tekaütlük Sigortası (TES) ile bu konu baştan konuşulmaya başlandı.

Aslında geçtiğimiz sene 30 Eylül 2019 tarihinde Hazne ve Maliye Bakanımız sayın Berat Albayrak açıklanan 2020-2022 dönemini havi üç almanak Yıpranmamış Iktisat Programı’nın (YEP) ilgi cazibedar noktalarından biri bile Mütemmim Emeklilik Sistemi’ne (TES) geçilmesi idi.

Sonunda bayrılık tazminatı konusu yeniden ayrımlı bire bir modelle ele alınacak. Bayrılık tazminatı düzenlemesine müteveccih 2 öneri görüşülüyor; geçmiş alternatif olan zorunlu artırım sisteminde kıdem tazminatının 11 günce tutarının fona yatırılacak.

İkinci modelde ise mütemmim tekaütlük sistemi getirilecek. Sistem değişikliğinin 1 Ev 2022’bile yürürlüğe girmesi düşünülüyor.

Alelhusus toplumun nazik tıpkı kesimini ilişik bayrılık tazminatı konusunun Bakanlık yoluyla şeffaf bire bir şekilde yürütülmesi ve taslakların paylaşılması gerekir.

aksi takdirde hem çalışanların hem birlikte işverenlerin tereddütlerinin giderilmediği, açıklıkla bilgilendirilmesi belirsiz tıpkısı sistemi kabullenmesi gibi olmayacaktır.

Hele işçi sendikalarının mevcut uygulamanın değişmemesi yönündeki talepleri ve açıklamaları dikkate alındığında konunun hangi kadar alıngan olduğu ve tarafları incitmeden, doğru bilgilerle ele alınması gerekiyor.

Tıpkısı nevi mecburi artırım diyebileceğimiz önceki yöntemde bayrılık tazminatının 11 güne fiyat gelen yüzdelik 3’lük kısmının bir kısmının fona yatırılması ve 19 güne değer mevrut yüzde 5,33’lük kısmının ise kâin uygulamadaki kabil işveren üzerinde bitmeme etmesi şeklinde olacak. Bayrılık tazminatında bir yıllık çalışmaya değer 30 günce ücret tutarında kıdem hakkı tanınıyor ve bunun oranı dahi yüzdelik 8,33 kendisine hesaplanıyor.

İşveren çalışanların ücretinin yüzde 3’ünü tamamlayan tekaütlük sigortasına yatıracak, küsurat yüzde 5,33 ise çalıştıran eliyle şerait sağlandığında işçiye bayrılık tazminatı kendisine ödenecek. Ayrıksı ayrımsız deyişle 30 günce çalışmanın 11 haset görüntü yoluyla, 19 haset ise çalıştıran tarafından ödenecek. İlk konutun satın alınması, teehhül, yoğun çor üzere durumlarda ise bu yaştan evvel ilişkin kendisine bölümsel elektrik yapılabilecek.

Izzet destekli “Tamamlayıcı Tekaütlük Sigortası” sistemi ise kanun yürürlüğe girdikten sonra bakir işe giren hep çalışanlar sisteme dahil olacak ve işçi, işveren ve şevket katkısından oluşan primler Tamamlayan Emeklilik Sigortası yerine yatırılacak. Prim oranı yüzde 6 olacak. İşverenden yüzdelik 4 yetersizlik yapılırken yüzdelik 1 fehamet katkısı verilecek. Ayrıca işçinin ücretine merbut adına aşamalı yüzde celal artışı getirilecek.

Tamamlayan tekaütlük sistemi ile çalışanın maaşından kesilen, işverenin da katıldığı, devletin bile desteklediği ikinci paye yerine adlandırılabilecek işyeri bazlı tekaütlük sistemi sağlanacak; buna dahi kıdem tazminatı sistemi de eklenecek. Mütemmim tekaütlük sigortasında emeklilik yaşına kadar birikim yapılması öngörülüyor. (Savacı Aldanmaz /Star)