AYM, 2918 dar Karayolları Gidiş Geliş Kanunu’nda zorunlu mali sorumluluk sigortasını laf kayran maddelerdeki ”genel şartlar” ibaresiyle ilişkin kuralları Temel’evet çapraz bularak iptaline karar verdi.
Mahkemenin gerekçeli kararı Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı. Mecburi mali ağırlık sigortası (trafik sigortası) ile, motorlu taşıtın işletilmesi sebebiyle üçüncü kişilere verilen zararda gelecek tazminatın sigorta garanti limiti dahilinde ödenmesinin inanca altına aldığını hatırlatan AYM, itiraz konusu kuralların sigorta şirketinin bu borcunun kapsamının ne şekilde belirleneceğini düzenlediğine ilgi çekti.
”KANUNİLİK ÖLÇÜTÜ YÖNÜNDEN ANAYASA’YA AYKIRI”
İtiraz konusu kurallarda sigorta şirketinin zorunlu mali yüklülük sigortası sözleşmesinden doğan sorumluluğunun kapsamının düzenlenmediği ve bu kapsamın idarenin aranjör nitelikte işlemi olan ”genel şartlar” ile belirlendiği vurgulanırken, gerekçeli kararda “Böylece sigorta şirketinin zorunlu finansal sıkıntı sigortası sözleşmesinden gelecek borcu, hile aracılığıyla seçkin antlaşma değiştirilebilir nitelikteki kurallar olan umumi şartlara göre belirlenecektir. Borcun kapsamının tespiti hususunda esas söve ve ilkelerin kanunda belirlenmediği, idareye degaje bire bir takdir yetkisinin tanındığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla sözleşmenin içeriğine müteveccih sınırlama öngören kavait kanunilik ölçütü yönünden Temel’nın 13 ve 48’inci maddelerine aykırıdır” denildi.
”MENFAAT DENGESİNİN BOZULMASINA POSTA AÇABİLİR”
Mahkeme, itiraz konusu kuralların, sözleşmenin tarafları adına motorlu anahtar işleten ile sigorta şirketinin beraberinde motorlu pusat işletilmesi cihetiyle zarara uğrama riskine maruz kalan üçüncü kişilerin menfaatleri arasındaki dengenin dikkate alınarak değerlendirilmesi gerektiğine bel etti. Sigorta şirketinin borcunun kapsamının, itiraz konusu kurallarda atıf yapılan umumi şartlarda belirlendiğini vurgulayan AYM, “Bu üstelik zarar gören gaip ve işleten aleyhine, buna eşit sigorta şirketi lehine çıkar dengesinin bozulmasına öğün açabileceği kadar damarlı nitelik bile söz konusu olabilecektir” tespitinde bulundu.
”GERÇEK ZARARIN KARŞILANMAMASINA KAT AÇACAKTIR”
Gerekçeli kararda, 6098 basit kanuna bakarak uymazlık namına nitelendirilen hususların umumi şartlarda zarar adına nitelendirilmemiş olması halinde, işletenin ödence borcunun kapsamı ile sigorta şirketinin bu borcu inanca altına alması gereken tazminat sorumluluğunun kapsamının ayrımlı olacağının şeş çizilerek “Bu durumun ise güzergâh zararın karşılanmamasına kez açacağı, dolayısıyla işleten ile kötülük gören gönül aleyhine serencam doğuracağı açıktır. İşleten, baskı sigortası yaptırmış olmasına rağmen, sigorta şirketi tarafından ödenen ödence ile soy zarara değer gelen tazminat arasındaki farktan, uymazlık görene alın mesul olmaya devam edecektir. Beis görenin sigorta şirketi eliyle tazmin edilmeyen zararı ise, fakat işletenin iktisadi durumunun bu zararın karşılanması için tam olması halinde tazmin edilebilecektir. Açıklayan nedenlerle kavait Kanunuesasi’nın 5, 13, 17, 35 ve 48’inci maddelerine aykırıdır” denildi.
