1990’larda resesyonu 10 yıl süresince deneyimleyen Japonya’nın krizden çıktığı umutları cuma namazı günü açıklayan işsizlik ve atom çekirdeği şişkinlik verileri ile buhar oldu. Orak Ayı ayı işsizlik oranı yüzde 5,7 ile tarihi rekorunu kırdı. Ekonomistlerin öngörüsü ise işsizliğin sunma fazla yüzde 5,5’e çıkacağı yönündeydi. Böylelikle Japonya’üstelik süreduran sayısı 3 milyon 590 bin kişiye ulaştı. en üst 2003 yılının eylül ayında yüzde 5,5’lik bir rekor aylaklık görülmüştü. Elan üstelik kötüsü tekrar çağ ortamında Ekonomi Bakanlığı marifetiyle açıklayan verilere göre orak ayı ayında erke fiyatlarının karışma edilmediği atom çekirdeği para şişkinliği oranı bile yüzdelik 2,2 ile 7 yılın dibini boyladı. Üstüne hane halkı harcamaları birlikte temmuz ayında yüzdelik 2 ile yüzde 0,5’lik beklentilerin hayli üstünde bir enkaz yaşadı. Cemi bu verilerin çizdiği safiha ise münhal; kriz yüzünden Japon şirketler maliyet kesintisine gidince işsizlik patladı. İşsiz artan Japon yurttaş harcamalarını güzel kesti. Müstahsil elindeki malı satabilmek amacıyla indirime gidince bitiren fiyatları düşüşe geçti. Fiyatların daha da düşeceği beklentisiyle harcama yapılmayınca ise iktisat “para kısıtlaması” kendisine nitelendirilen “düşük nema ve bağan enflasyon” sarmalına yeniden girdi. çıktı Japonya Hat Bankası’nın (BoJ) olağan bayağı akse politikalarından kafasız kadem atamayacağı düşünülüyor. BoJ deflasyonun kontrolü dışına çıkacağına kavi inanmıyor, antrparantez gevşetme politikasından anında çıkmasa bile zannedilenin bilakis önümüzdeki aylarda atom çekirdeği şişkinlik iyice düşmeden kullanılmamış silahlarını almak birlikte gündeminde yok. Teşrinievvel ayında yayımlanacak olan raporunda ise şu dakika için 2 sene olarak öngördüğü deflasyon beklentisini sunma fazla 3 yıla uzatacak. Uzmanlar ise Japonya’nın elan evvel dahi benzer dönemlerden geçtiğini bildikleri için bedbin. İç talepteki zayıflık nedeniyle deflasyonist baskıların elan bile artacağı düşünülüyor. Fiyatlardaki düşüşe karşı oldukça hassas olduğu tanıdık Japon ekonomisi 1990’ların başında erinç balonlarında patlama yaşayınca 10 yıl süren tıpkısı deflasyon sarmalına girmişti. Hatoyama’nın eli güçlendi Gayrı taraftan ABD ve İngiltere gibi krizin ana direklerinden da gelen ferah verilere rağmen hamur tıpkısı düzelme amacıyla muktezi olan istihdam düzeyinde erime bitmeme ediyor. Japonya de dahil doğmak üzere üç nazik ekonominin de gider çarkını döndürecek olan talepte artım sağlanamadığı sürece küresel krizde sona gelindiği umutları ancak piyasalarda kar realizasyonu yapmaya müteharrik yatırımcılara yarayacak kabil görünüyor. BoJ şimdilik rahat fakat işin ucu pazar günü seçimlerde çalma dökecek olan hükümete dokunuyor. Genel seçimlere iki ahit kala açıklayan avarelik rakamlarının hükümetteki Liberal Demokrat Fırka (LPD) üzere çarpış olduğu konuşuluyor. 54 yıldır kudret koltuğunu kimseye kaptırmayan LDP’nin rey kaybetmesine muhtemel gözüyle bakılıyor. Bloomberg’e bakarak Yukio Hatoyama liderliğindeki DPJ, LDP’nin 54 almanak iktidarını, akıbet aylakçılık verileri yardımıyla iyicene sarsacak. Hatoyama’nın vaatleri tüketiciden ve şu sıra tamam da ihtiyacı mahsus talebi canlandırmaktan yana. Aso ise sanayiyi ayağa başlamak için harcadığı 267 bilyon dolarlık isteklendirme programına rağmen ücretlerdeki düşüş cihetiyle canlandıramadığı irade yüzünden zaten tıpkısı süredir fakül kaybediyor. Krizin sandığa yansıması elden Japonya’ya arpalık bir buut değil. Geçen teşrinisani ayından ÇAKER’üstelik yapılan seçimlerde birlikte el iktidara uyarı vermişti. Türkiye’üstelik bu yıl yapılan yerel seçimlerde iktidardaki SELIM Parti nefes kaybetmişti. VAATLER İÇİN MAL KALMADI Japonya’dahi 2005’in eylülünden bilahare ilk defa gerçekleştirilecek olan parlamentonun zir kanadı seçimlerinde muhalefetteki Japonya Demokratik Partisi’nin (DPJ) 480 koltuğun 320’sini kapacağı düşünülüyor. DPJ ise konuşu krizi zat intihap propagandası olarak kullanıyor. İktidardaki LDP hareket çevresini ve sanayiyi destekleyecek yönde adımlar atarken, DPJ deflasyonun gündeme geldiği benzeri ortamda yerel talebi animasyon sözü veriyor. Ayrıca DPJ’nin vaatleri ortada yüzdelik 5’lik istihlak vergisini dercetmek ve ailelere bala başına 3 bin dolar yardım düzenlemek da var. Mugayeret eğer seçimlerden galip çıkar ve iktidar koltuğuna oturursa, ayrımsız yanda çöken ekonomi diğer yanda birlikte kolaylıkla yaşlanan nüfusla başetmek zorunda kalacak. IMF’nin tahminlerine bakarak Japonya’nın GSYİH’sı önümüzdeki 100 yıl ortamında kümeli olarak yüzdelik 20 gerileyecek. Sağlık Bakanlığı’nın son verilerine göre buğulu nüfusun devlete getirdiği sunu büyük yük olan ve 2006’da 36 trilyon yen olan zahmetli maaşları 2015’te 56 trilyon yene fırlayacak. MÜRACAAT
